Propietate koligatibo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Presio Osmotikoaren Osaketa
39. lerroa:
 
== Presio osmotikoa ==
[[Osmosi|Osmosia]], disolbatzaileak solutu kontzentrazio txikiko ingurune batetik kontzentrazio handiagoa duen beste ingurune batera pasatzeko duen joera da, bi inguruneen kontzentrazioa berdintzeko duen joera dela eta. Funtsean, disolbatzailearen aldiuneko desplazamendua da kontzentrazio txikieneko ingurunetik, kontzentrazio handiagoko ingurunera, beti ere mintz erdirzagazkor batetik gertatua. Bi ingurune horien artean sortzen den presio aldeari [[Presio osmotiko|Presio Osmotiko]] (Π) esaten zaio.
 
[[Presio osmotiko]]<nowiki/>a ingurune hipertonikoan ematen da, ingurune hipertonikoa kontzentrazio txikieneko ingurunea da. Fenomeno hau ematen denean disoluzioaren ''h'' altuerako aldaketa bat behatzen dugu ingurune hipotonikoan, kontzentrazio handieneko ingurunean, bai eta presio osmotikoaren igoera ere ingurune hipertonikoak. Beraz esan dezakegu fenomeno honen eragilea [[Presio osmotiko|presio osmotikoa]] dela.
 
=== Lehen Ikerketa ===
[[Jean Antoine Nollet]], [[Nafarroako Unibertsitatea|Nafarroako Unibertsitate]]<nowiki/>ko irakaslea zenak [[1748]]<nowiki/>an burutu zituen lehen esperimentuak fenomeno honen inguruan. Mintz endiragazkor bat erabili zuen ura eta alkohola zituen bi disoluzio jarri zituen eta uraren lerratzea behatu zuen, alkoholarena ordea ez.
 
1885an izan zen ordea [[Jacobus Henricus van 't Hoff]]<nowiki/>en eskutik, argitaratu zituen disoluzioen propietate koligatiboen inguruko azterketa sistematikoak zirela eta presio osmotikoa azaltzen zuen lehen ekuazioa. Ekuazio honek solutuaren kontzentrazioa eta presio osmotikoa erlazionatzen ditu, gas idealen ekuazioaren antzeko era batera:
 
'''''Π = R · T · c'''''
 
Ekuazio honetan baloreak honela emanda datoz:
 
'''Π -''' Presio osmotikoa, [[Atmosfera (unitatea)|atmosfera]]<nowiki/>tan (atm).
 
'''R -''' [[Gas idealen konstantea]] (izenaren arren, gasetan baina egoera gehiagotan ere aplika daitekeena). 0,082 atm · L · ( mol · K)<sup>-1</sup> .
 
'''T''' - Tenperatura absolutua, [[Kelvin (unitatea)|kelvin]]<nowiki/>etan emana (K).
 
'''c -''' SMaolutuarenPresio osmotikoa, ontzent[[Molaritatea|atea]], mol · L<sup>-1</sup>.
 
=== Magnitudeak ===
Presio osmotikoa, presio bat denez gero, bere unitateak, beste edozein presioarenaren berberan dira. [[SI|Nazioarteko Unitate Sistema]]<nowiki/>ren arabera, [[Pascal (unitatea)|pascal]]<nowiki/>etan (Pa) eman beharko dugu, hala ere [[Atmosfera (unitatea)|atmosfera]]<nowiki/>tan (atm) ere eman ohi da.
 
Esan bezala, presio osmotikoa kontzentrazioarekin zuzenki erlazionatuta dago, horrek esan nahi duena kontzentrazioa igotzen badugu presio osmotikoa ere igoko dela da. Presio osmotikoa eta kontzentrazioarekin ematen den erlazio bera ematen da presio osmotiko eta tenperaturarekin.
 
=== Presio Osmotikoa eta Entropiaren Arteko Erlazioa ===
Termodinamikaren ikuspuntutik, interesgarria da presio osmotikoaren eta entropiaren arteko erlazioa egitea.
 
== Historia ==