Tiziano: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{Biografiabiografia infotaula oinarriaautomatikoa
| jaiotza data = [[14771478]]/[[1490]]
| izena = Tiziano
| heriotza data = [[1576]]ko [[abuztuaren 27]]a
| irudia = Tizian 090.jpg
| zabalera = 220px
| oina = <small>Tizianoren autoerretratua, [[1567]] aldera, [[Pradoko Museoa]], [[Madril]]</small>
| izen osoa = Tiziano Vecellio
| ezizena = Tiziano
| jaiotza data = [[1477]]/[[1490]]
| jaiotza hiria = [[Pieve di Cadore]]
| jaiotza herrialdea = [[Veneziako Errepublika]]
| heriotza data = [[1576]]ko [[abuztuaren 27]]a
| heriotza hiria = [[Venezia]]
| heriotza herrialdea = [[Veneziako Errepublika]]
| bikote kidea =
| sinadura = Titian,_Tiziano_Vecellio_1488-1576_06_Signature.jpg
}}
'''Tiziano Vecellio''' edo '''Tiziano Vecelli''' ([[Pieve di Cadore]], [[Veneziako Errepublika]], gaur egun [[Bellunoko probintzia]], [[Italia]], [[14771478]]/[[1490]] - [[Venezia]], Veneziako Errepublika, [[1576]]ko [[abuztuaren 27]]a), oro har '''Tiziano''' izenaz ezaguna, [[Pizkunde]]ko [[italia]]r margolaria izan zen, veneziar eskolako maisu nagusietako bat, handiena batzuen ustez. Esate baterako, Gian Paolo Lomazzo arte-teorialariak, [[1590]]ean, «izar arteko eguzkia» izan zela idatzi zuen<ref>{{erreferentzia|izena= Harold E. |abizena= Wethey |url= http://global.britannica.com/biography/Titian |izenburua= Titian |bilduma= Encyclopædia Britannica, Inc| argitaletxea= global.britannica.com |sartze-data = 2015-10-08}}</ref>.
 
Tiziano italiar margolaririk aldakorrenetakoa izan zen,Tizianok erretratuak, paisaiak, [[mitologia|mitologia eszenak]] edota [[erlijio|erlijio gaiak]] margotzeko gaitasuna baitzuenizan zuen. Berrogei urterekin hil balitz ere, bere garaian eragin handiena izan zuen artistatzat joko zen. Ibilbide luze eta zabala izan zuen, eta bere margokerak oso aldi ezberdinak izan zituen. Dena dela, hark erabili zituen kolore bizi eta argiak, pintzelkada arinak eta modulazio kromatikoaren leuntasunak ez dute aurrekaririk Mendebaldeko artearen historian.
 
== Bizitza ==
24 ⟶ 12 lerroa:
 
[[Fitxategi:TITIAN - Venus Anadyomene (National Galleries of Scotland, c. 1520. Oil on canvas, 75.8 x 57.6 cm).jpg|thumb|left|<small>''Venus Anadiomena'', [[1525]], [[Eskoziako Galeria Nazionala]], [[Edinburgo]].</small>]]
[[Fitxategi:Frari (Venice) nave right - Monument of Titian.jpg|thumb|Tiziano hilobia Venezian.]]
Hastapenetan Giorgioneren estiloa antzeratu zuen, baina maisuak baino estilo dramatikoago batez eta kolore biziagoak erabiliz, halako sentipen bereziak ernarazten dituzten paisajeak hondotzat harturik. [[1510]]ean Giorgione hil ondoren, maisuak bukatu gabe utzitako lanak bukatzeko ardura hartu zuen, hala nola, ''Venus lotan'' eta ''Zelaiko kontzertua''. 1510-[[1515]] bitarteko lanek Giorgioneren formak egiteko modua, baina hobeto eginak, eta Belliniren koloreen garbitasuna eta argitasuna ageri dute. Garai horretakoak dira, adibidez, ''Egiptoko ihesaldia'' (1509 aldean [[Hermitage museoa|Hermitage]], [[San Petersburgo]]), [[Padua]]ko Scuola-ko horma-pinturak (1511), ''Flora'' (1515 aldean, [[Uffizi Galeria]], [[Florentzia]]) eta ''Maitasun sakratua eta Maitasun profanoa'' (1515-1516 aldean, Borghese Galeria, [[Erroma]]). Azken lan horretan, edertasun klasikoaren ideala oreka formal batekin eta oso kolore argiekin bateratzea lortu zuen pintoreak.