«Nadir Xah»: berrikuspenen arteko aldeak

'''Nadir Xah''', [[persiera]]z ({{lang-fa|نادر شاه افشار ''Nāder Šāh Afšār''}}), benetako izena '''Nadir Qoli Beig''' ([[Khorasan]]Dargaz, [[AkemenestarSafavi Inperioadinastia|Persiar InperioaPersia]], [[1688]]ko [[abuztuaren 6]]a - Fathabad, KhorasanKutxan, [[1747]]ko [[ekainaren 19]]a) [[Persia]]koPersiako erregeaxah izan zen 1736–1747 bitartean.

[[Safavi]]ei aginpidea kendu eta [[Persia]] menderatu zuten [[paxtun|afganiar]]ren aurka borrokatu zen, safabidensafavi dinastiako oinordekoa zen [[Tahmaspe Tahmasp II.a]]nren alde. Afganiarrak garaitu ondoren, errege izendatu berri zuten Tahmaspek probintzia batzuen aginpidea eman zion.

1731n[[1731]]n [[turkiaOtomandar Inperioa|turkiarrei]]rrei eraso zien, eta garaitu egin zituen; turkiarrek, ordea, mendean hartu zuten TahsmapTahmasp erregea, eta. horretazHorretaz baliatuzbaliaturik, NädirrekNadirrek agintea kendu zion Tahsmapi eta Abbas haren seme gaztea izendatu zuen errege, nahiz eta NädirNadir bera zen benetako agintaria. Abbas hil zenean[[1736]]an, NädirrekNadirrek eskuratu zuen erregetza. 1738an[[1738]]an Afganistan menderatu zuen, eta 1739an[[1739]]an [[India]]ko ipar-sartaldea. Diktadura militarra ezarri nahi izan zuen, eta [[xiismoXiismo|xiitakXiitak]] eta [[sunismo|suniak]] adiskidetzen eta Persia bateratzen saiatu zen. 1741etik[[1741]]etik aurrera, Persianmatxinadak izan ziren matxinadetanPersian, eta horietako batean hil zuten.

{{Bizialdia|1688ko|1747ko|Nadir ShähXah}}