John Davidson Rockefeller: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Oraina (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
+biografia infotaula automatikoa, +bizialdia, +beste
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
 
'''John Davidson Rockefeller''' ([[1839]]ko [[uztailaren 8]]a – [[1937]]ko [[maiatzaren 23]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] industria-enpresaburua izan zen eta [[petrolio]]-industrian parte-hartze nabaria izan zuen. Standard Oil-en fundatzailea izan zen, gaur egun ExxonMobil bezala ezagutzen dena (konpainia horren ondorengoen artean handiena). 40 urte baino gehiagoko epean, Rockefeller-ek [[Standard Oil]] munduko petrolio konpainia handienetarikoa bihurtu zuen. Gehienek historian zehar izandako gizon aberatsenetarikotzat jotzen dute. Enpresa mailan izandako lorpenak, ordea, eztabaidagarriak izan ziren. Jarduera monopolistikoan aritzea leporatu zitzaion eta kazetari nahiz ikertzaileengatik salatua. Rockefeller familia lehen eta bigarren gerrate mundialaren planifikazioarekin harremanean jarri izan da, arma salmenta eta bestelako hornitze-lanetatik etekinak atera izan nahi omen zuten eta.
 
== Gaztaroa ==
[[Fitxategi:John-D-Rockefeller-sen.jpg|thumb|200px|John D. Rockefeller, 1875]]
 
Richford-en ([[New York]]) jaio zen 1839ko uztailaren 8an. [[Cleveland]]eko ([[Ohio]]) hainbat eskola publikoetan ikasi zuen. 16 urterekin Clevelandeko bibliotekaria izan zen.
== Heldutasuna ==
[[Fitxategi:John -D. -Rockefeller 1917 painting-sen.jpg|thumb|ezkerrera|200px|John D. Rockefeller margoa, 1917an1875]]
 
[[1862]]an [[Samuel Andrews]]ekin elkartu zen, petrolio gordina birfintzeko prozesu iraultzaile baten asmatzaile izan zena. Zabalkunde azkar baten ondoren, enpresa hura Rockefeller, bere anaia William eta hainbat pertsona gehiagok sorturiko Standard Oil Companyk xurgatu zuen.
17. lerroa:
 
== Zahartzaroa ==
[[Fitxategi:John- D-. Rockefeller-sen 1917 painting.jpg|thumb|ezkerrera|200px|John D. Rockefeller margoa, 18751917an]]
 
53 urte zituela, bere osasunak okerrera jo zuen. Digestio aparatuko hainbat gaixotasun pairatu zituen, ilea galdu zuen, argaldu egin zen eta sorbaldak hondoratu zitzaizkion. Bizkarra uzkurturik zuela, gizon zahartuaren itxura nabarmendu zuen. Nekez ibiltzen zen. Baliabide ekonomikoei esker, ordea, tratamendu garestiak jasotzeko aukera izan zuen, baina osasunak ez zuen hobera egin. Orduan, lan erritmoa baretu, atseden hartzen eta behar bezala elikatzen hasi zen; 97 urtera arte bizitzea lortu zuen.
25 ⟶ 26 lerroa:
{{commonskat}}
 
{{bizialdia|1839ko|1937ko|Rockefeller, John Davidson}}
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako enpresaburuak|R]]
[[Kategoria:Aberatsak|RAmeriketako Estatu Batuetako enpresaburuak]]
[[Kategoria:Aberatsak]]
[[Kategoria:Alemaniar estatubatuarrak|R]]
[[Kategoria:New Yorkeko estatuko jendea|R]]
[[Kategoria:1839ko jaiotzak|R]]
[[Kategoria:1937ko heriotzak|R]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako bankariak]]