Tiberio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa
[[Fitxategi:Tiberius bust.jpg|thumb|200px|Tiberio gaztetan.]]
|nazionalitatea =
[[Fitxategi:Tiberius_Capri_Louvre_Ma1248.jpg|thumb|200px|Tiberioren gorputz osoko estatua.]]
|jaiotza data = [[K. a. 42]]ko [[azaroaren 16]]a
'''Tiberio''' ([[latin]]ez ''Tiberius Caesar Augustus'' edo ''Tiberius Claudius Nero'') ([[Erroma]], K. a. 42ko [[azaroaren 16]]a - [[Capri]], K. o. 37ko [[martxoaren 16]]a) [[Erroma]]ko bigarren enperadorea izan zen. [[Zesar Augusto|Augustok]], lehen enperadoreak, semeordetzat hartuta bere izenak eman zizkion. Hala ere, jaiotzez, Klaudia familiakoa zen Tiberio: Tiberio Klaudioren eta Liviaren semea zen. Hori dela eta, leinu horri julio-klaudiarra deitzen zaio.
|heriotza data = [[37]]ko [[martxoaren 16]]a
}}
'''Tiberio''' ([[latin]]ez ''Tiberius Caesar Augustus''Dīvī edoAugustī ''TiberiusFīlius Claudius NeroAugustus''); ([[Erroma]], K. a. 42ko [[azaroaren 16]]a - [[CapriMiseno]], [[Bacoli]], [[37|K. o. 37ko]] [[martxoaren 16]]a) [[Erroma]]koErromatar bigarrenInperioa|erromatar enperadorea]] izan zen [[14]] eta [[37]] bitartean. [[Zesar Augusto|AugustokAugusto]]k, lehen enperadoreak, semeordetzat hartutaharturik, bere izenak eman zizkion. Hala ere, jaiotzez, Klaudia familiakoa zen Tiberio: Tiberio Klaudioren eta Liviaren semea zen. Hori dela -eta, leinu horri julio-klaudiarra deitzen zaio leinu horri.
 
== BiografiaBizitza ==
Tiberio Klaudioren eta Liviaren semea zen. Livia [[Zesar Augusto|Augustorekin]] ezkondu zen bigarrenez, eta enperadorearen familiako kide bihurtu zen horrela Tiberio. Giro militarrean hezi zen, eta [[Panonia]]n eta [[Dalmazia]]n lortutako garaipenei esker ospetsu egin zen Erroman. [[K. a. 12]]. urtean, Augusto enperadoreak bultzatuta, bere emaztearengandik banatu eta haren alaba [[Julia Maior|Juliarekin]] ezkondu zen. Sei urte geroago [[tribuno]] egin zuten baina, emaztearekin izan zituen arazo batzuk zirela -eta, [[Rodas]]ko uhartera erbesteratu zen. Enperadorearen kargua betetzeko legezko oinordekoak hil eta Julia atzerriratu zutenean, Erromara itzuli zen Tiberio eta garaipen sonatuak lortu zituen [[Germania]]n. Augustok, ondorioz, semetzat hartu zuen eta hura hil zenean, ([[12|K. o.12) 12an]], enperadore izendatu zuen senatuak.
 
Agintaldiko lehen urteetan sendotu egin zituen inperioko ekonomia eta erakundeak, eta, horretarako, mugak zehazteaz gainera, gastu publikoak murriztu zituen. [[23]]. urtean, semea ([[Druzoak|Druso]]) semea hil zenean, kontseilarien esku utzi zuen aginpidea eta ustelkeria nagusitu zen gobernuan. [[27]]. urtean Capriko[[Capri]] uhartera erretiratu eta, [[Sejano|Luzio Sejano]] pretorearen bidez, Erroma gobernatzen jarraitu zuen; historialari batzuen iritziz, ustelkeria, bortizkeria eta etikarik eza asko hedatu ziren garai hartan. [[31]]. urtean, ordea, Sejano hiltzeko agindua eman zuen Tiberiok, eta hil aurretik oso erresuma sendoa antolatu zuen. Hil baino lehen, bere iloba [[Kaligula]] hautatu zuen oinordeko, eta berau izan zen Erromako hurrengo enperadorea.
 
Tiberiok, hil baino lehen, bere iloba [[Kaligula]] hautatu zuen oinordeko, eta berau izan zen Erromako hurrengo enperadorea.
 
{{Erromatar enperadore aurkibidea}}
 
== Erreferentziak ==
{{commonskat}}
 
{{ lur | data=2011/12/26}}
 
{{commonskat}}
{{Erromatar enperadore aurkibidea}}
{{bizialdia|K. a. 40ko hamarkadako|37ko|Tiberio}}
[[Kategoria:Erromatar enperadoreak]]