Otsaileko Iraultza: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
«disolbatu», kimikan egiten da (gainerakoan, «desegin»)
184. lerroa:
Ordu batzuetara segurtasun indarren lehen deserzioak hasi ziren gertatzen: emakume langile batzuek lortu zuten Nevskii Prospekt eta Sadovaia kaleen arteko kantoian zeuden militarrak protestatara gehitzea.<ref name=":9" /> Beste soldadu batzuek, hala ere, jendetzaren aurka tiroka hasi ziren zonalde berdinean eta hamar bat hildako eragin zituzten manifestarien artean. Tropak oraindik Gobernuari leial ziren, baina euren dudak areagotzen hasi ziren.<ref name=":3" />
 
Gau horretan Tsarrak bere [[Mogilev|Mogileveko]] kuartel orokorretik mezua bidali zuen: "''biharko desordena guztiak amaiarazi''".<ref name=":0" /><ref name=":9" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":10" /> Barruti mlitarreko komandanteak agindu zehatza eman zien gau horretako hamarretan berarekin bilduta zeuden arduradun militar eta polizialei: manifestazioak disolbatzendesegiten ez zituztenei tiro egitea.<ref name=":1" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":9" /> Khabalov, hala ere, ez zen bere tropetaz fido, eta uste zuen matxinada Iraultza bilakatzeko arriskua aurreikusten zuen. Tsarraren aginduak, hala ere, argiak ziren, eta ez zuen aukerarik ematen akordiorako edo negoziaziorako. Khabalovek unitate militar berriak mugiarazi zituen, ametrailladore berriak jarri eta ibilgailu blindatuak atera zituen hiriko puntu ezberdinetara. Era berean okhranak aurreko egunean aurkitutako iraultzaile guztiak atxilotzeko agindua eman zuen. Era berean bi ohar publiko argitaratu zituen: lehenengoan bi egunen buruan euren lanpostuetan ez zeuden langileak frontera bidaltzearen mehatxua egiten zuen; bigarrenean bilera guztiak debekatzen zirela adierazten zuen, eta egotekotan armekin etengo zirela. Gau horretan hiria lasai egon zen. Alderdi Iraultzaileen jarduera geldirik zegoen, poliziaren eraginpean zein mugitzeko arazoak direla eta.<ref name=":9" /><ref name=":2" />
 
<gallery mode=packed heights=200px style="text-align:left">
213. lerroa:
{{esaera2|Protestaldietan ikusi da (fenomeno orokor gisa) manifestarien jarrera oso desafiatzailea militarrekiko, sakabanatzeko aginduei jendetzak erantzuten baitio harriak jaurtiz edo elur bolak botaz. Tropek airera tiro egiten dutenean ez dira sakabanatzen, baina tiro horiei trufa egiten diete. Bakarrik benetan munizioarekin jendetzaren aurka tiroka hasten badira posible da manifestazioak sakabanatzea. Baina gehienak etxeen inguruko zelaietan izkutatzen dira eta tiroak gelditzen direnean berriro itzultzen dira kalera.}}
 
Khabalov jenderalak arratsaldeko 18:00ean adierazi zuen polizia talde baten aurka granada bat jaurti zutela, eta polizia bat eta zaldi bat zauritu. Vyborg barrutian, aldi berean, polizia kasernen aurkako [[progromo]]ak egon ziren. Arratsalde horretan bertan [[Nikolai Golitsin]] Lehen Ministroak gobernua bildu eta Petrogradoren setioa agindu zuen, baina autoritateak ez ziren gai izan horren berri ematen zuten kartelak jartzeko. Aldi berean [[Duma]] disolbatzendesegiten zuen, eta gobernu berri bat eratzeko ideia guztiz ezeztatu zuten. Euren ustez posible zen matxinatzea gelditzea.<ref name=":4" /><ref name=":2" />
 
''[[Okhrana]]'' polizia sekretuaren kuartela laster eroriko zen Iraultzaileen esku. Gertaera horren aurretik Xurkanova izeneko [[agente zirikatzailea]]k txostena idatzi zuen egoeraren berri emateko:<ref name=":11">{{Erreferentzia|izenburua=A concise history of the Russian Revolution / Richard Pipes. - Version details|hizkuntza=en|url=http://trove.nla.gov.au/work/14045694?selectedversion=NBD13200269|sartze-data=2017-02-25}}</ref>
219. lerroa:
{{esaera2|Mugimendua espontaneoki hasi zen, prestakuntzarik gabe, eta bakarrik janariaren krisiaren eraginez. Militarrek ez dutenez jendetzaren aurkako neurriak hartzen eta, kasu batzuetan, polizia ofizialen ekintzak geldiarazteko ekimenak egin dituztenek, masak euren zigorgabetasunaren gaineko konfidantza du eta, orain, bi egunez arazo handirik gabe kaleak hartu eta gero, Iraultzaileen zirkuluek "Gerra amaitu" eta "Gobernua amaitu" goiburuak txertatzea lortu dutenean, jendea konbentzitu da Iraultza bera hasi dela, masek irabaziko dutela eta gobernuak ezin duela ezer ere egin mugimendu hori geldiarazteko, eta militarrek gaur ez bada bihar modu ireki batean egingo dutela indar iraultzaileen alde. Mugimendu iraultzailea hasi duten indarrak ez direnez hil, uste dute geldiunerik gabe haziko dela bukaerako garaipeneko kolpea arte}}
 
Lehen esan bezala Golitsinek Duma bertan behera utzi zuen egun honetan. Era berean Estatu Kontseilua ere disolbatudesegin zuen, [[apirilaren 1]] arte. Horren berri eman zion Nikolas II.ari eta Dumako arduraduna zen Rodziankori. Hurrengo goizean egon zen bileran formalki adierazi zien Dumako kide guztiei.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Петроградский Совет рабочих и солдатских депутатов - 1917 год|url=http://www.agitclub.ru/hist/1917fevr/soviet.htm|sartze-data=2017-02-25}}</ref> Rodzianko ez zen batere ados egon erabaki honekin, "''ordenaren azken gotorlekua''" disolbatzendesegiten ari zela erantzun zion telegrama bidez aginduari eta "''ministro arduratsu''" bat eskatu zuen. Bestela mugimendu iraultzailea militarren esku gera zitekeela aipatu zuen eta "''Errusiaren kolapsoa zein bere dinastiarena ekidinezina''" izango zela argudiatu zuen. Telegrama frontera ere bidali zuen, Tsarraren esku gera zedin. Hala ere ez zuen erantzunik jaso.<ref name=":13">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Телеграфная переписка Ставки, Петрограда и командующих фронтами в феврале-марте 1917 года.|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=http://www.dk1868.ru/telegramm/oglavlen.htm|sartze-data=2017-02-25}}</ref>
 
{|style="background-color: #cce698; width:100%; border-radius: 6px;"
252. lerroa:
Eguerdia pasata matxinatuek Kresty gartzela hartu zuten Vyborg barrutian eta bertan ziren 2.400 preso komun zein politiko askatu zituzten, eta euren polizia-txostenak erre. Jarraian gartzela militarrean eta emakumeen gartzelan zeuden presoak askatu zituzten. Arratsaldean ibilgailu blindatuen dibisioko soldaduak matxinadara gehitu ziren.<ref name=":9" /><ref name=":12" />
 
Manifestarien aurka tiroka hasteko agindua iritsi aurretik, batez ere militar gaztez osatutako<ref name=":3" /> hiriburuko tropek disziplina mantendu edo matxinatuekin joan artean gatazkan izan ziren.<ref name=":10" /> Baina Gobernuak tirokatzeko agindua eman ostean, matxinatu eta gobernuaren boterea azkar batean amaiarazi zuten.<ref name=":9" /> Tropen babesa galduta, Inperioaren gobernuak ez zekien zer egin, ez zutelako planik euren militarren mutinatze bati aurre egiteko.<ref name=":4" /><ref name=":10" /> Tradizionalki fidelagoak ziren tropak, adibidez [[Kosako|kosakoak]], neutral mantendu ziren. Gobernuak ez zuen hiriburua mantentzeko inongo biderik. AldiEra berean, DumarenDuma disoluzioarendesegitearen aurrean bertako kideek izandako jarrerak Iraultza ekidinezina egiten zuen. Gau horretan bertan Khabalovek Tsarrari mezua bidali zion esanez ezin zituela bere aginduak bete, eta hiriburuko tropen kontrola galduta zegoela.<ref name=":4" /><ref name=":9" /><ref name=":3" /> Gobernuak, hala ere, pasibitate handia izan zuen egun osoan zehar. Arratsaldean egindako bilera batean Protopopov barne ministroak gaixo zegoela esan eta erretiratu zen. Gobernuak ezin zuen ordezkorik izendatu, Tsarra ez zegoelako bertan eta, beraz, kargua hutsik geratu zen. Gobernuaren erabaki bakarra Tsarrari tropa gehiago eskatzea izan zen, eta gauerarte ez zuten bilera berririk egin. 19:35tan bidali zioten telegrama.<ref name=":4" />
 
<gallery mode=packed heights=120px style="text-align:left">