Korea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→‎Historia: Jarraitu aditzaren datibozko erabilera zuzena
No edit summary
18. lerroa:
[[Txinako Herri Errepublika|Txinatar]] laguntzaren ondorioz, Sillak beste biak konkistatu zituen [[VII. mendea]]n, baina [[Mantxuria]]n beste estatu korear bat agertu zen (Perhae), berriro Silla estatuarekin gudan sartuz. Perhae oso garatua zegoen, baina iparraldeko herri nomadek [[Mantxuria]] konkistatu zutenean desagertu egin zen.
 
[[Japonia]]k [[Txinako Herri Errepublika|Txinari]] Korean erreforma bat aurrera eramatea proposatu zion, baina [[Txinako Herri Errepublika|Txinaren]] ezetza zela-eta, gudan sartu ziren, [[Japonia]]kJaponiak irabaziz. 1910ean, Korea [[Japonia]]ren menpean zegoen.
 
[[Koreako japoniar okupazioa|Okupazio garaian]], elikagaiak eta lan esku merkea ustiatu zituzten. Japoniar lurjabe eta enpresariek Koreako aberastasunak ustiatzeko azpiegiturak osatu zituzten, eta [[1930eko hamarkada]]n, gudarako materiala hornitzeko industria jarri zuten.
 
[[JaponiaJaponiar]]r hondamendiaren ostean, iparraldea [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietarren]] menpe geratu zen, eta hegoaldea [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBen]] menpe (38 paraleloan). Bi potentzien arteko tirabirak zirela-eta, ez zen Korea bakarra eratu, eta 1948an bi estatu eratu ziren: Hegoaldeko kapitalista eta Iparraldeko komunista.
 
[[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESBek]] (Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna) penintsulan estatu bakarra onartu zuen ([[Ipar Korea]]), eta [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuek]] ([[Ameriketako Estatu Batuak|AEBren]] menpe zegoena) [[Hego Korea]]. 1950ean, Iparraldeak ia Hegoalde osoa okupatu zuen, baina [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBak]] Hegoaldea laguntzera joan ziren. Orduan, [[Txinako Herri Errepublika|Txinak]] gauza berbera egin zuen, Iparraldea lagunduz. Hiru urtez gerran egon ziren bi herrialde hauek beste herrialde batzuen esku sartzeagatik ([[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]] eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunaren]] erruagatik). Azkenean, [[1953]]an, armistizioa sinatu zuten, Iparraldearen eta Hegoaldearen arteko muga 38 paraleloa izanez.
31. lerroa:
{{erreferentzia_zerrenda}}
 
{{commonskat}}
[[Fitxategi:koreeradialektoak.png|right|200px|thumb|koreera dialektoak]]
{{commons|Korea}}
 
[[Kategoria:Korea| ]]