Marian Dawkins: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Marian Ellina Dawkins''' (jaiotza abizena, '''Stamp'''; [[Hereford]], [[Erresuma Batua]], [[1945]]eko [[otsailaren 13]]a - ) britainiar [[biologo]] eta irakaslea da. [[Oxfordeko Unibertsitatea]]n animalien portaera irakasten du<ref>{{Erreferentzia|izenburua={{!}} Department of Zoology, University of Oxford|hizkuntza=en|url=http://www.zoo.ox.ac.uk/staff/academics/dawkins_m.htm|sartze-data=2017-02-13}}</ref>. Bere ikerketak [[hegaztien ikusmena]], [[seinaleen teoria]], [[portaera-sinkronia]], [[animalien konzientzia]] eta [[animalien ongizatea]]ren inguruan izan dira<ref>{{Erreferentzia|izena=Tim|abizena=Guilford|izenburua=Receiver psychology and the evolution of animal signals|orrialdeak=1–14|abizena2=Dawkins|izena2=Marian Stamp|data=1991-07-01|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0003347205806001|aldizkaria=Animal Behaviour|alea=1|zenbakia=42|doi=10.1016/S0003-3472(05)80600-1|sartze-data=2017-02-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Scopus preview - Scopus - Author details (Dawkins, Marian)|hizkuntza=eu-|url=http://www.scopus.com/authid/detail.url?authorId=7006098988|sartze-data=2017-02-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Marian Stamp|abizena=Dawkins|izenburua=Battery hens name their price: Consumer demand theory and the measurement of ethological ‘needs’|orrialdeak=1195–1205|data=1983-11-01|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0003347283800268|aldizkaria=Animal Behaviour|alea=4|zenbakia=31|doi=10.1016/S0003-3472(83)80026-8|sartze-data=2017-02-13}}</ref>. [[Royal Society]]<nowiki/>ko kidea da<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Marian Dawkins|hizkuntza=en-gb|url=https://royalsociety.org/people/fellowship/2014/marian-dawkins/|sartze-data=2017-02-13}}</ref>.
== Hezkuntza eta karrera ==
Dawins Filosofian Doktorea da Oxfordeko Unibertsitatean<ref>{{Erreferentzia|izena=Dawkins, M.|abizena=E.|izenburua=The mechanism of hunting by 'searching image' in birds|data=1970-01-01|url=http://ethos.bl.uk/OrderDetails.do?uin=uk.bl.ethos.453252|sartze-data=2017-02-13}}</ref>. 1977an [[zoologia]] irakasle lanpostua lortu zuen eta 1998tik aurrera animalien portaeran katedraduna da. [[Animal Behaviour Research Group]]eko burua da eta [[John Krebs]] laborategiko zuzendaria.
== Ikerketa ==
Dawkinsen ikerketa eremurik zabalena animalien portaera eta animalien ongizatearen inguruan izan da. Eremu akademiko horretako beste ikerlari batzuekin batera, adibidez [[Ian Duncan]]ekin batera<ref>{{Erreferentzia|izena=Duncan, I.J.H. (Guelph Univ., Ontario|abizena=(Canada))|izenburua=Animal welfare defined in terms of feelings|hizkuntza=English|data=1996-01-01|url=http://agris.fao.org/agris-search/search.do;jsessionid=1B5B698F001572C01C8BDFFB2C20AA67?request_locale=es&recordID=DK9622027&sourceQuery=&query=&sortField=&sortOrder=&agrovocString=&advQuery=¢erString=&enableField=|aldizkaria=Acta Agriculturae Scandinavica. Section A. Animal Science. Supplementum (Denmark)|issn=0065-0943|sartze-data=2017-02-13}}</ref>, Dawkinsek proposatu du animalien ongizatea [[animalien sentimenduak|animalien sentimenduen]] araberakoa dela<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Animal Suffering - The Science of Animal Welfare {{!}} Marian Dawkins {{!}} Springer|hizkuntza=en|url=http://www.springer.com/la/book/9780412225901|sartze-data=2017-02-13}}</ref>. Proposamen honek animaliek sentimenduak dituztenaren sinismenetik jaiotzen da<ref>{{Erreferentzia|izena=Marian Stamp|abizena=Dawkins|izenburua=From an animal's point of view: Motivation, fitness, and animal welfare|orrialdeak=1–9|data=1990-03-01|url=https://www.cambridge.org/core/journals/behavioral-and-brain-sciences/article/div-classtitlefrom-an-animalandaposs-point-of-view-motivation-fitness-and-animal-welfarediv/3F92F36718D7A8A92F0228785828429C|aldizkaria=Behavioral and Brain Sciences|alea=1|zenbakia=13|issn=1469-1825|doi=10.1017/S0140525X00077104|sartze-data=2017-02-13}}</ref>.
[[1989]]an Dawkinsek ikerketa bat argitaratu zuen [[oilo]]ek egiten dituzten mugimendu arrunten inguruan. Goitik grabatuz eta irudiak aztertuz oilo bakoitzak behar duen eremu minimoa kalkulatu zuen, eta [[oilategi]] batean, bereziki kaiolaratuak dauden oiloen kasuan, izaten duten eremuarekin alderatu zuen.<ref>{{Erreferentzia|izena=Marian Stamp|abizena=Dawkins|izenburua=Space needs of laying hens|orrialdeak=413–416|abizena2=Hardie|izena2=Sylvia|data=1989-06-01|url=http://dx.doi.org/10.1080/00071668908417163|aldizkaria=British Poultry Science|alea=2|zenbakia=30|issn=0007-1668|doi=10.1080/00071668908417163|sartze-data=2017-02-13}}</ref>
Bere azken ikerketatan defendatzen duen tesi nagusiaren arabera, [[Zientzia]]k animaliek [[kontzientzia]] duten edo ez ebazteko gaitasunarekiko eszeptikoa da. Eta konzientzia hori animalien ongizatea eta sufrimendua definitzeko beharrezkoa dela kontsideratzen du. Gai honen inguruko bere liburu nagusia ''[[Why Animals Matter: Animal Consciousness, Animal Welfare, and Human Well-being]]'' da, 2012an argitaratua.
[[Marc Bekoff]] [[biologo eboluzionista]]ren arabera bere ikuspegiak animalien gaineko ikerketa [[antropomorfismo|antropomorfikoa]] ukatzen du<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Animal Consciousness and Science Matter|hizkuntza=en|url=http://www.psychologytoday.com/blog/animal-emotions/201205/animal-consciousness-and-science-matter|sartze-data=2017-02-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Marc|abizena=Bekoff|izenburua=Animals are conscious and should be treated as such|orrialdeak=24–25|data=2012-09-22|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S026240791262435X|aldizkaria=New Scientist|alea=2883|zenbakia=215|doi=10.1016/S0262-4079(12)62435-X|sartze-data=2017-02-13}}</ref>. Dawkins ez dago ados interpretazio honekin, bere ustez animalien emozioen inguruko ikerketarekin zientziak aurrera egiten baitu<ref>{{Erreferentzia|izena=Marian Stamp Dawkins Professor of Animal|abizena=Behavior|izenburua=Convincing the Unconvinced That Animal Welfare Matters|abizena2=Sciences|abizena3=College|abizena4=University|izena2=Mary Snow Fellow in Biological|izena3=Somerville|izena4=Oxford|data=2012-06-08|url=http://www.huffingtonpost.com/marian-stamp-dawkins/animal-welfare_b_1581615.html|sartze-data=2017-02-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=WHAT DO ANIMALS WANT? {{!}} Edge.org|url=http://www.edge.org/conversation/what-do-animals-want|sartze-data=2017-02-13}}</ref>.
== Argitalpen batzuk ==
* ''Animal Suffering: The Science of Animal Welfare''. [[:en:Chapman_and_Hall|Chapman and Hall]]. 1980.
* ''Unravelling Animal Behaviour.'' [[:en:Longman|Longman]]. 1986.
* ''The Tinbergen legacy.'' Editoreak: Marian Stamp Dawkins, Tim R. Halliday eta Richard Dawkins. London: [[:en:Chapman_&_Hall|Chapman & Hall]]. 1991.
* ''Through Our Eyes Only?: The Search for Animal Consciousness''. Oxford: [[:en:Oxford_University_Press|Oxford University Press]]. 1993.
* ''Living with the Selfish Gene.'' ''[[:en:Richard_Dawkins:_How_a_Scientist_Changed_the_Way_We_Think|Richard Dawkins: How a Scientist Changed the Way We Think]]'' liburuan agertzen den lanetako bat. Editoreak: [[:en:Alan_Grafen|Alan Grafen]], [[:en:Mark_Ridley_(zoologist)|Mark Ridley]]. Oxford University Press. 2006.
* ''The scientific basis for assessing suffering in animals.'' atala ''Peter Singer: In Defense of Animals: The Second Wave'' liburuan. Malden, MA: [[:en:Wiley-Blackwell|Blackwell]]. 2006.
* ''Observing Animal Behaviour: Design and Analysis of Quantitative Data''. Oxford: [[:en:Oxford_University_Press|Oxford University Press]]. 2007.
* ''The Future of Animal Farming: Renewing the Ancient Contract.'' Editoreak: Marian Stamp Dawkins eta Roland Bonney. Malden, MA: [[:en:Wiley-Blackwell|Blackwell]]. 2008.
* ''An Introduction to Animal Behaviour.'' Aubrey Manningekin. Cambridge: [[:en:Cambridge_University_Press|Cambridge University Press]]. 2012.
* ''Why Animals Matter: Animal Consciousness, Animal Welfare, and Human Well-being.'' Oxford: [[:en:Oxford_University_Press|Oxford University Press]]. 2012.
== Erreferentziak ==
| |||