Iruñeko katedrala: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
bandalismoa desegin
1. lerroa:
{{Eraikin infotaula ibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajasibai lajas
{{Eraikin infotaula
 
| izena = Iruñeko Andre Maria Erreginaren katedrala
| irudia = Fachada_catedral_de_pamplona.jpg
11 ⟶ 12 lerroa:
| sn = 11
| de = 01
| me = 38brefjfu ubgjusa hjbg s f subhs fuf fhfhgtfhaf fhybvu d dñifgvsotvg v
| me = 38
b
| se = 27
dbakbb
| kokapena = kokapenmapa
f
| garaia = [[XV. mendea]]
bbb
}}
|dg kokapena = kokapenmapa
'''Iruñeko Andre Maria Erreginaren katedrala''' [[XV. mendea]]n [[Alde Zaharra (Iruñea)|Iruñeko Alde Zaharrean]] eraikitako [[katedral gotiko]]a da. Orube berean, lehenago, katedral [[Arkitektura erromaniko|erromaniko]] bat eta, ziur asko, kapitolio [[Antzinako Erroma|erromatarra]] ere egon ziren.
| garaiagbgaraia = [[XV. mendea]]
 
}}g
== Kokalekua ==
''nbb'Iruñeko Andre Maria Erreginaren katedrala''' [[XV. mendea]]n [[Alde Zaharra (Iruñea)|Iruñeko Alde Zaharrean]] eraikitako [[katedral gotiko]]a dadan. Orubebcube berean, lehenago, katedral [[Arkitektura erromaniko|erromaniko]] bat eta, ziur asko, kapitolio [[Antzinako Erroma|erromatarra]] ere egon zirenzinfren.
n
n== Kokalekua ==
[[Iruñeko Alde Zaharra|Iruñeko Alde Zaharreko]] lekurik garaiena den muino batean dago, Erdi Aroan [[Nabarreria]] zeritzon burgu historikoan.
 
26 ⟶ 30 lerroa:
[[1100]] eta [[1127]] artean katedral erromanikoa eraiki zen. Gehiena, ordea, [[1390]]ean erori zen. Fatxadak eta burualdeak baino ez zuten zutik iraun. Katedral berria eraikitzeko lanak berehala hasi eta [[XVI. mendea|XVI. mende]] hasieran amaitu zuten. [[Klaustro]] berria [[1290]] eta [[1350]] artean eraiki zen. Klaustro gainekoa [[1472]]an bukatu zuten. Barbazan kapera eta jangela, berriz, [[1330]]ean. Sakristiak [[XVII. mendea|XVII. mendekoak]] dira. Gaur egungo fatxada [[1784]] eta [[1802]] artean eraiki zen, [[XVIII. mendea|XVIII. mendera]] arte iraun zuen fatxada erromanikoa ordezkatzeko. Fatxada berria [[Ventura Rodríguez]] arkitektoaren diseinuari jarraikiz egin zen, estilo [[neoklasizismo|neoklasikoan]], [[Santos Angel Otxandategi]] [[Durango|durangarraren]] obra-zuzendaritzapean.
 
Iruñeko katedraleavnF
Iruñeko katedralean, [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] penintsulako arkitektura eta, oro har, arte- estilo bat baino gehiago biltzen dira. Alabaina, frantses eraginpeko gotikoa nagusitzen zaie gainerako estilo guztiei. Obrak herritarrek beren borondatez emandako diruarekin hasi ziren; Iruñeko apezpiku zen [[Arnaldo Barbazangoa]]k eman zien jarraipena, eta [[Evreux leinua|evreuxtarrek]] bukatu zituzten.
nvvbf
Iruñeko katedraleannnnn, [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] penintsulako arkitektura eta, oro har, arte- estilo bat baino gehiago biltzen dira. Alabaina, frantses eraginpeko gotikoagontikvbnoa nagusitzen zaie gainerako estilo guztiei. Obrak herritarrek beren borondatez emandako diruarekin hasi ziren; Iruñeko apezpiku zen [[Arnaldo Barbazangoa]]k eman zien jarraipena, eta [[Evreux leinua|evreuxtarrek]] bukatu zituzten.
 
Monumentu-multzo honen barnean hiru zati nagusi bereizi behar dira: katedralaren beraren nabea, klaustroa eta elementu osagarri edo apaingarriak.
36 ⟶ 42 lerroa:
Katedralak hiru [[habearte|nabe]] ditu; albokoen aldean erdikoa da zabalena eta garaiena.
 
Alboko nabeetan garaiera bereko hainbat kapera dago, kontrahormaren eta gurutzadura zeharkatzen duen nabearen artean kokaturik. Burualdean, kapera nagusianagbvusia dago, oin pentagonal irregularrekoa, eta absidea inguratzen duen lau parteko nabe bat. Tenpluaren barneko aldea apaindura gutxikoa da.
nfn
ArgiaArgfnia erdiko nabe gaineko eta alboetako kaperetan dauden hutsuneetatik sartzen da. Oro har, katedral honetako arkitektura- ezaugarriak ezin dira [[IberiarIbenriar penintsula]]ko besteekin parekatu.
 
[[KlaustroKlanustro]]a, berriz, aurrez zegoen estilo erromanikoko beste baten gainean eraikitakoa da; frantses eraginpeko estilo gotikokoa da, eta Europako ederrenetakoaederrnenetakoa estilo berekoen artean.
Argia erdiko nabe gaineko eta alboetako kaperetan dauden hutsuneetatik sartzen da. Oro har, katedral honetako arkitektura- ezaugarriak ezin dira [[Iberiar penintsula]]ko besteekin parekatu.
vn
 
[[Arnaldo Barbazangoa]] apezpikua izan zuen bultzatzailerik handienetakoa, nahiz eta Karlos II.a eta III.a erregeen garaian bukatuko zen. Lau ibilbide ditudifgnxtu, sei zatikoa bakoitza, eta landare-motibozko apaindura aberatsa du arku eta kapiteletan.
[[Klaustro]]a, berriz, aurrez zegoen estilo erromanikoko beste baten gainean eraikitakoa da; frantses eraginpeko estilo gotikokoa da, eta Europako ederrenetakoa estilo berekoen artean.
fnjghk
 
KlaustrokoKlaustgkdkdkdroko hegoaldeko ibilbidean Ate Ederra dago, egundoko arte-kalitatea duena. Ibilbide horretan bertan, jantokira (gaur egun, elizbarrutiko museoa denera), ematen duen aurrekoaren antzeko beste ate bat dago. Aurrerago, sukaldeko sarrera dago, oin laukizuzena eta zortzi aldeko ganga piramidala duena; Europako handienetarikoekin aldera daiteke, bere neurri eta handitasunagatik. Klaustro horretara ematen duen beste elementu bat Barbazana kapera da, oin karratukoa eta izar-ganga duena.
[[Arnaldo Barbazangoa]] apezpikua izan zuen bultzatzailerik handienetakoa, nahiz eta Karlos II.a eta III.a erregeen garaian bukatuko zen. Lau ibilbide ditu, sei zatikoa bakoitza, eta landare-motibozko apaindura aberatsa du arku eta kapiteletan.
 
Klaustroko hegoaldeko ibilbidean Ate Ederra dago, egundoko arte-kalitatea duena. Ibilbide horretan bertan, jantokira (gaur egun, elizbarrutiko museoa denera), ematen duen aurrekoaren antzeko beste ate bat dago. Aurrerago, sukaldeko sarrera dago, oin laukizuzena eta zortzi aldeko ganga piramidala duena; Europako handienetarikoekin aldera daiteke, bere neurri eta handitasunagatik. Klaustro horretara ematen duen beste elementu bat Barbazana kapera da, oin karratukoa eta izar-ganga duena.
 
Kaperaren erdian Arnaldo Barbazangoaren hilobia dago, Borgoinako estilokoa, hura hil eta urte batzuk geroago egina.
 
== Katedralean lurperatutakoak ==
[[Fitxategi:Sepulcro de Carlos III de Navarra. Catedral de Pamplona.JPG|thumb|right|300px|[[Karlos III.a Nafarroakoa]]ren eta [[Leonor TrastamarakoaTrastamarakoamgj]]ren hilobia.]]
[[Nafarroako ErresumaErrkesuma|Nafarroako erregeak]] eta familiakoak:
* [[Gartzea IV.a RamirezgcRamirez Berrezarlea|Gartzia V.a Nafarroakoa]] <small>(†[[1150]])</small>
* [[Antso VI.a NafarroakoaNafafhjxnhfjfhjnrroakoa]] <small>(†[[1194]])</small>, [[Antsa Gaztelakoa|Antsa]] emaztea <small>(†[[1175]])</small> eta Remigio semea <small>(†[[1229]])</small>fgg
* [[Tibalt I.a Nafarroakoa]] gfnx<small>(†[[1253]])</small>
* [[Henrike I.a Nafarroakoa]] <small>(†[[1274]])</small>
* [[Filipe III.a Nafarroakoa]] <small>(†[[1343]])</small>
61 ⟶ 67 lerroa:
* [[Ines Clevesekoa]], [[Viana]]ko printzesa <small>(†[[1448]])</small>.
* [[Gaston I.a (Vianako printzea)|Gaston I.a, Vianako printzea]] <small>(†[[1470]])</small>.
nxfjnf puleeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee eeeeeeeeeeeeeeeeeeee e e e ee e e e e e e eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee
 
{{k
== Museoa ==
uk
{{sakontzeko|Iruñeko Elizbarrutiko Museoa}}
[[KategoriauKategoria:Iruñeko katedrala]]
Katedrala eta bere alboko eraikinek osatzen duten multzoan [[Iruñeko Elizbarrutiko Museoa]] dago. Honetan multzoa ikusteaz gain elizkizunetan erabili ohi diren erlijio elementuak ikusgai daude.
[[KategoriaKuategoria:Koordenatuen datuak dituzten eraikinak]]
 
klkilhkkhuigbdf jbdfv b b
== Galeria ==
<gallery>
Irudi:Pamplona.Kathedrale.jpg
</gallery>
 
== Ikus, gainera ==
* [[Iruñeko Elizbarrutiko Museoa]]
* [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñea eta Tuterako artxidiozesia]]
* [[Iruñeko Kultura Ondasun zerrenda]]
 
== Bibliografia ==
* Arturo Navallas eta Carmen Jusué: ''La catedral de Pamplona'', [[Iruñea]]: [[Nafarroako Kutxa]], [[1994]].
* Jesús Arraiza: ''Catedral de Pamplona: la otra historia'', [[Iruñea]]: Ediciones y Libros, [[1994]].
* Pedro Navascués Palacio eta Carlos Sarthou Carreres: ''Catedrales de España''. Espasa Calpe. [[Madril]] [[1997]].
* [[Nafarroako Kutxa]]: ''Navarra, guía y mapa''. [[1986]].
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
 
== Kanpo-loturak ==
{{commonskat|Cathedral of Pamplona}}
{{Atari|Iruñea|Iruñea}}
* {{eu}} [http://www.catedraldepamplona.com/eu/index.php Iruñeko katedralaren webgunea]
 
 
{{Iruñeko leku interesgarriak}}
{{Euskal Herriko katedralak}}
 
[[Kategoria:Iruñeko katedrala]]
[[Kategoria:Koordenatuen datuak dituzten eraikinak]]