Diario de Navarra: berrikuspenen arteko aldeak

1903an, 57 bazkide sortzaile izan zituen.<ref>{{Cite book|hizkuntza=eu|izenburua=Nafarroa, orain ala inoiz ez|urtea=2016|abizena=Orzaiz, Ion|izena=Senar, Joxerra|orrialdeak=|orrialdea=126|argitaletxea=|ISBN=978-84-9027-661-7}}</ref> Hasieran, balio kontserbadoreen, foruen eta euskalduntasunaren aldeko jarrera izan zuen, euskal hezkuntza ere bultzatuz, 1907an Iruñeko Dormitaleria kalean irekitako euskara ikasteko akademia txalotuz eta "gure hizkuntza zaharra" berreskuratzera deituz.<ref>Senar, Joxerra. Orzaiz, Jon (2016), 39-40. or.</ref> Horretan bat egiten zuen ere [[Raimundo García García|Raimundo Garcia ''Garcilaso'']] Diario de Navarraren geroko zuzendariak 1907an. Pixkanaka linea editoriala aldatuz joan zen, baina horrek ez zizkion irakurleak kendu. Hurrengo hamarkadetan, Nafarroako kazeta ahaltsuena bihurtu zen. Kalitate grafikoa hobea zuen egunkari lehiakideek baino eta 1936rako 15.000 ale ateratzen zituen (eguneko), Nafarroako kazeta salduena, bakarrik ''La Verdad'' parrokiako berripaperaren atzetik.<ref>{{Erreferentzia |abizena=Dronda |izena=Javier |data=2013 |izenburua=Con Cristo o contra Cristo: Religión y movilización antirrepublicana en Navarra (1931-1936)|url= |location=Tafalla |orrialdea=117|argitaletxea=Txalaparta |isbn=978-84-15313-31-1 |accessdate= }}</ref>

 

 

II. Errepublikaren hasieratik, Diario de Navarrak, benetako botere bihurtuta, ez zuen begi onez ikusi [[Manuel Azaña|Azaña]] espainiar moderatuaren joera errepublikazalea, 1931an ''Garcilaso'' egunkariko zuzendariak azaldutako konspirazio komunista eteteko eta errepublika indarrez kentzeko ideiak agerian utzi zuen bezala.<ref>Drona, Javier (2013), 378. or.</ref> Egunkaria 1936ko errepublikaren kontrako [[1936ko uztaileko Espainiako estatu-kolpea|Altxamendua]]<nowiki/>ren erdigunean kokatu zen Nafarroan, ''Garcilaso'' egunkari-zuzendariaren eta [[Tomás Domínguez Arévalo|Rodeznoko kondea]]<nowiki/>ren bitartez, [[Comunión Tradicionalista|karlistek]] eta [[Emilio Mola|Mola jenerala]]<nowiki/>ren konspirazio militarrak elkar hartu zutenean.<ref>Drona, Javier (2013), 380. or.</ref>