14:40, 13 maiatza 2013ko berrikusketa aldatu Joxemai (eztabaida \| ekarpenak) 48.195 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		14:15, 19 abendua 2016ko berrikusketa aldatu desegin Patxi lurra (eztabaida \| ekarpenak) 42.650 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[File:Thomas kennington orphans 1885.jpg\|thumb\|right\|200px\|'''Umezurtzak''', margolan batean.]] '''Zurtza''' edo '''umezurtza''' [[guraso]]rik gabeko [[haur]]ra, haiek hil, derrigortuta haurrarengandik banatu edo haurra abanadonatu dutelako. Herrialde garatuetan haur zurtzen portzentajea txikia izaten da, pertsona helduen bizitza-itxaropena luzea delako. Herrialde azpigaratuetan berriz, umezurtzen arazoa larria da, egoera horretan dauden haurrak ugariagoak izateaz gainera, horien aldeko babes-sistema eraginkorrik egoten ez delako. Hain zuzen, herrialde horietan umezurtzak [[kaleko haur]] bilakatzeko arriskua izaten da. Historian, haur zurtzak [[umezurztegi]]etan jaso, zaindu eta hezi badira ere, egun beste familia batek hartzea hobesten da. [[Gerra]] izan da haur zurtzak sorrarazi eta horien arazoa larriagotu egiten duen faktore nagusienetakoa. Historian, haur zurtzak [[umezurztegi]]etan jaso, zaindu eta hezi badira ere, egun beste familia batek hartzea hobesten da. [[Gerra]] izan da haur zurtzak sorrarazi eta horien arazoa larriagotu egiten duen faktore nagusienetakoa. ~~{{zirriborro}}~~ ==Historia== [[Europa]]ko lehenengo ama-haurren ospitalea [[Bartzelona]]n sortu zuten [[1370]]ean, ''Casa d'Infants Orfes'' izenekoa. Eraikina oraindik existitzen da, Ramelleres kalean, gaur egun Ciutat Vellako barrutiaren bulegoak barruan dituelarik. [[1883]]an ospitalea Les Corts auzora aldatu zuten, Can Cavallé masian, Camp Nou estadioaren ondoan. Pertsona ezagunen artean [[Nelson Mandela]], [[Edgar Allan Poe]], [[Leo Tolstoy]], [[Louis Armstrong]], [[Marilyn Monroe]] edo [[Ray Charles]] umezurtzak izan ziren.https://www.unicef.org/https://www.unicef.org/ ==Herri kulturan== Europan herri ipuinetan sarritan pertsonaiak umezurtzak izaten dira, [[Edurnezuri]] edo [[Errauskine]] esate baterako. Halaber, superheroi klasikoak ere umezurtzak dira, adibidez [[Superman]], [[Batman]], [[Spiderman]], [[Ironman]], [[Daredevil]], Robin,Lobezno eta abar. ==Munduan== [[Txina]]n [[2005]]ean kalkulatzen zen 573.000 umezurtz zeudela 18 urtetik beherakoak. [[Errusia]]n bestela [[2002]]an 650.000 ume bizi ziren umezurztegietan. 16 urterekin ateratzen dira normalean, eta estatistiken arabera %40a ''homeless'' bilakatzen dira eta %30a kriminal edo bere buruaz beste egiten dute. [[Latinamerika]]n "kaleko ume"-ek presentzia handia daukate ([[Brasil]]en ''meninos da rua''). == Kanpo loturak == *{{en}}{{es}}{{fr}}[https://www.unicef.org/ UNICEF-en webgune ofiziala.] {{commonskat\|Orphans\|Zurtzak}} [[Kategoria:Familia]]

Zurtz: berrikuspenen arteko aldeak