Auguste Comte: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→‎Erreferentziak: jaiotza urte kategoria zuzendu
infotaula automatikoa +bizialdia eta beste
1. lerroa:
{{Biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:Auguste_Comte.jpg|thumb|Auguste Comte]]
'''Auguste Comte''' (izen osoa '''Isidore Marie Auguste François Xavier Comte''') Frantzian jaio zen ([[Montpellier]]ren), [[Frantzia]] [[1798]]ko [[urtarrilaren 19]]an.a Hil- [[Paris]]en, [[1857]]ko [[irailaren 5]]ean, 59a) urtefrantses zituelarik.pentsalaria Comteeta [[soziologia]] hitzaren sortzailea izan zen. Hasiera batean, zientziaren izena ''fisika soziala'' zen, honela, bere ikuspuntua besteengandik desberdintzeko soziologia hitza sortuz. Modu honetan, soziologia zientzia bezala sortu zen.
Garai horretan, [[Frantziako Iraultza|Frantziako iraultzak]] aldaketa sozial garrantzitsuak ekarri zituen eta industriaren garapenarekin gora-behera handiak pairatzen ari zen gizateria. Honela, bera saiatu zen gizartea aztertzen duen zientzia eraikitzen. Comteren ustetan, diziplina bakoitzak badu objektu propioa ikaskuntzan, denek elkarren artean logika eta metodo zientifiko komunak dituzte.
Comtek soziologia zientzia positibo bezala hartzen du, eta [[positibismo]]aren sortzailea da.
 
=== '''[[Filosofia]]''' ===
 
Comteren filosofiak [[Francis Bacon]]ek hasitako filosofia modernoari jarraipena eman zion. Comtek orden soziala ezarri nahi zuen teoria zientifikoak aintzat hartuta. Horrela, teoria teologikoak edo metafisikoak albo batera utzi zituen.
14. lerroa:
Positibismoa, arazo sozialak eta moralak ikuspuntu positibo-zientifiko batetik analizatu behar dira. Horretarako, fenomenoen ikuspuntu enpirikoa behar da. Horrela, aurkitu eta azaldu ahalko dira lege unibertsalak gizakiarentzat erabilgarriak izan daitezen.
 
=== '''Hiru aroen legea eta aurrerakuntzaren ideia''' ===
 
Oinarrizko legea ere deitua den hiru aroen lege honek dioenez, gizateria bere osotasunean eta gizabanakoa horren zati gisa, garapen maila intelektual ezberdinei dagozkien hiru garai sozial ezberdinetatik igarotzera mugatua dago: '''Aro erlijioso edo teologikoa, aro metafisikoa eta aro positiboa edo zientifikoa.'''
35. lerroa:
Laburbilduz Auguste Comten filosofia positibista gizarte,politika eta ekonomiaren berrantolaketa litzateke industri iraultzaren testuinguruan.
 
=== '''[[Ondarea]]''' ===
XIX. mendean, soziologiaren ideia garrantzitsua izan zen, ez soilik Comterentzat. Hala ere, Comte zientzia horrekiko izan zuen mirespena izugarrizkoa izan zen.
Comtek gizarte zientzia hori zientzia guztietatik nagusiena eta beste guztiak honen barnean zeudela uste zuen, denak erlazionatuta eta integratuta geratuko zirelakoan. [[Soziologia]] hitza ezarri zuen, horregatik kontsideratzen zaio lehen soziologo modernoa.
Hala ere, gaur egun, Comteren pentsamendua muturrekoa dela eta bere soziologiaren ideia ( zientzia guztietatik nagusiena ) ez da haintzat hartzen.
 
=== '''Lan nagusiak''' ===
* ''Cours de philosophie positive''. 6 vols. 1842.
* ''Discours sur l'esprit positif''. 1844.
51. lerroa:
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
{{commonskat}}
 
{{erreferentzia zerrenda}}
 
{{biografia zirriborroa|Frantzia}}
 
{{DEFAULTSORT:Bizialdia|1798ko|1857ko|Comte, Auguste}}
[[Kategoria:Frantziako filosofoak]]
[[Kategoria:Frantziako soziologoak]]
[[Kategoria:1798ko jaiotzak]]
[[Kategoria:1857ko heriotzak]]
[[Kategoria:Gizon filosofoak]]
[[Kategoria:XIX. mendeko filosofoak]]