Ludwig van Beethoven: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
85.85.5.38 (eztabaida) wikilariaren 5432842 berrikuspena desegin da
No edit summary
7. lerroa:
| jatorrizko izena =
| ezizena =
| jaiotza data = [[1770]]eko [[abenduaren 1616an]]a?
| jaiotza hiria = [[Bonn]]
| jaiotza herrialdea = [[Alemania]]
21. lerroa:
 
 
'''Ludwig van Beethoven''' ([[Bonn]], [[Alemania]], [[1770]]eko [[abenduaren 16]]a? - [[Viena]], [[Austria]], [[1827]]ko [[martxoaren 26]]a) [[musikagile]]a izan zen, [[klasizismo]]tik [[erromantizismo]]rako aldaketaren aitzindariaitzidari nagusietakoa. Haren lanen artean, nabarmentzekoa da ''[[Bederatzigarren Sinfonia (Beethoven)|Bederatzigarren Sinfonia]]'', [[Europar Batasuna]]k ereserkitzat hartua.
 
== Bizitza ==
44. lerroa:
[[Fitxategi:Beethoven Riedel 1801.jpg|thumb|Beethovenen erretratua, 1801ean, [[Carl Traugott Riedel]]ek (1769–1832) egina.]]
 
[[1792]]an, babesleak [[Viena]]rako beste bidaia bat ordaindu zion, eta geroztik ez zen hiri hartatik aldendu, bidaia labur batzuetarako izan ezik. Ondoko urtean [[Joseph Haydn]]ekin hasi zen ikasten, eta hark Londresa joan behar izan zuenean, [[Johann Baptist Schenk]]ekin kontrapuntoa, [[Johann Albrechtsberger]]rekin fuga eta [[Antonio Salieri]]rekin Italiako estiloko musika konposizioa sakondu zituen. Vienako goi-mailako gizarteak azkar onartu zuen, eta piano-jotzaile eta musikagile lanari ekin zion. Garai horretakoak dira ''Pianorako hiru trioak'', ''Zenbait bariazio'', ''Minue'' eta ''dantza aleman''-ak, ''Hari kintetoa'' eta ''Lieder''-ak. 1795ean arrakasta handia lortu zuen Vienako entzuleen aurrean aurkeztean, eta urtebete geroago [[Nurenberg]]en, [[Praga]]n, [[Dresden]]en eta [[Berlin]]en eman zituen kontzertuetan, [[Frederiko Gilen I.ara'''Letra Brandeburgokoalodiko testua'''ndeburgokoa]]ren aurrean jo zuelarik azken horretan.
 
=== Gorreria eta garai distiratsua ===
67. lerroa:
 
== Lanak ==
Haren lanaren bilduma handia 137 opus zenbatuek eta zenbakirik eman gabeko beste 205 lanek osatzen dute. Ohiko estetikak darabiltzan kanonen arabera, Beethovenen lana sailkaezina da: ez da [[musika klasiko|klasikoa]], ez eta [[erromantizismoko musika|erromantikoa]] ere. Hala, interpretazio orori ihes eginik, lan horrek formen etengabeko eztabaida baten lekukotza ematen du; hizkuntzari buruzko galdera beti irekia izanik, erantzuna behin-behinekoa baizik ezin izan daiteke. Indar moral menderagaitzaren adierazpidea, aldizka borondatearen, heroismoaren eta arraitasunaren garaipena kantatzen du, askatasunaren bidean barna abiaturiko gizonaren ideia baikorra hedatzen baitu.ba
 
== Erreferentziak ==