Ternate (Indonesia): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →‎Historia: barne lotura: García Jofre de Loaisaren espedizioa
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
51. lerroa:
'''Ternate''' ekialdeko [[Indonesia]]ko uhartea da, [[Molukak]] uhartedikoa. Administratiboki, [[Ipar Molukak]] probintziaren barnean dago. 111,39 kilometro koadroko eremua du, eta [[2010]]ean 185.705 biztanle zituen<ref name="bizt"></ref>. Hiri handiena Ternate da.
 
== Geografia ==
Ternate Molukak uhartediaren iparraldean dago, [[Halmahera]]ren mendebaldeko itsasertzetik gertu. Itsasotik azaleratutako sumendi bat da: Gamalama (1.715 m). [[1775]]eko erupzioak 1300 lagun hil zituen. Azken erupzioak 2011 eta 2012an gertatu ziren<ref>{{erreferentzia|abizena= | izena= |url=http://earthquake-report.com/2011/12/05/eruption-of-the-gamalama-volcano-ternate-indonesia/ |izenburua= Eruption of the Gamalama volcano, Ternate, Indonesia |bilduma = | argitaletxea= earthquake-report.com |sartze-data= 2016-9-17}}</ref><ref>{{erreferentzia|abizena= | izena= |url=http://www.bbc.com/news/world-asia-19628498 |izenburua= Indonesia's Mount Gamalama erupts spewing ash and lava |bilduma = | argitaletxea= bbc.com |sartze-data= 2016-9-17}}</ref>.
.
== Historia ==
Ternateko Sultanerria, [[1257]]an sortua, Indonesiako erresuma musulman zaharrena izan zen. XIII. eta XVII. mendeen artean, erresuma ahaltsua izan zen, [[espezia|bizigarrien]] merkataritza eta indar militarrari esker. Goren aldian, haren eragina Molukak, [[Sulawesi]], hegoaldeko [[Filipinak]] eta [[Marshall Uharteak|Marshall Uharteetaraino]] iristen zen<ref>{{erreferentzia|abizena= | izena= |url=http://melayuonline.com/eng/history/dig/310/ternate-sultanate |izenburua= Ternate Sultanate |bilduma = | argitaletxea= melayuonline.com |sartze-data= 2016-9-17}}</ref>.
[[XIX. mendea|XIX. mendeko]] herbeheretar kolonizaziorarte, Ternateko [[sultan]]ek, [[Sulawesi]]tik [[Papua]]raino hedatzen zen inperio batean agintzen zuten. Leihakide nagusia, gertu zegoen [[Tidore]] sultanerria zen.
1512an iritsi ziren Ternatera lehen [[europa]]rrak. [[Francisco Serrao]] buru zuen [[portugal]]dar espedizioaren kide batzuk izan ziren, [[Seram]]etik gertu hondoratuak eta bertako bizilagunek salbatuak. Sultanak, portugaldarren nagusitasun militarra probes zezakeelakoan, espedizioa bere uhartera eraman zuen, eta baimena eman zien [[gotorleku]] bat eraikitzeko. [[1526]]an, [[Garcia Jofre de Loaisa]] buru zuen [[García Jofre de Loaisaren espedizioa|espainiar espedizioak]] [[Tidore]]n gotorleku bat eraiki zuenean, portugaldarrek eraso egin zieten Ternatetik. [[1575]]ean, sultanak portugaldarrak kanporatu zituen gotorlekutik. [[1606]]an, indar espainiarrek hartu zuten gotorlekua, sultana [[Manila]]ra erbesteratuz. [[1607]]an, herbeheretarrek beste gotorleku bat eraiki zuten uhartean, Malayo izenekoa. [[1663]]an, espainiarrak erretiratu ziren.
 
[[1999]] eta [[2000]]n, Ternatek, musulman eta kristauen arteko bortizkeria erlijiosoa jasan zuen.
Ternatera iritsi ziren lehen [[europa]]rrak, [[Francisco Serrao]]ren espedizio [[portugal]]darra izan zen, [[Seram|Cerametik]] gertu hondoratu zena. Ternateko sultanak, portugaldarren nagusitasun militarra probes zezakeela ustez, espedizioa bere uhartera eraman zuen, eta, portugaldarrei, [[gotorleku]] bat eraikitzea baimendu zien [[1512]]an.
 
== Ekonomia ==
[[Garcia Jofre de Loaisa]] buru zen [[García Jofre de Loaisaren espedizioa|espainiar espedizioa]], Moluketara [[1526]]an iritsi zenean, eta [[Tidore]]n gotorleku bat sortu zuenean, Portugalek, Ternateko beretik eraso zuen. [[1575]]ean, sultanak, portugaldarrak gotorlekutik kanporatu zituen.
Zur baliotsuak ([[teka]], [[ebano]]), [[arroz]]a, [[sagu (fekula)|sagua]], [[kafe]]a, [[kopra]], [[espezia]]k eta arrantza dira baliabide garrantzitsuenak.
 
[[1606]]an, indar espainiarrek hartu zuten gotorlekua, sultana [[Manila]]ra erbesteratuz. [[1607]]an, herbeheretarrek beste gotorleku bat eraiki zuten uhartean, Malayo izenekoa. [[1663]]an, espainiarrak erretiratu egin ziren.
 
[[1999]] eta [[2000]]n, Ternatek, musulman eta kristauen arteko bortizkeria erlijiosoa jasan zuen.
 
== Erreferentziak ==