Frantzisko Xabierkoa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
75. lerroa:
XVI. mendearen erdialdean, [[Japonia]], [[Marco Polo]]k aipatutako Zipango ospetsua, ezezaguna zen europarrentzat, 1547an [[tifoi]] batek portugaldar itsasgizon batzuk bazter hartara eraman zituen arte. Horren berri izan zuenean, uharte hori ezagutzea gogoratu zitzaion Frantziskori<ref name=xabmun></ref>. Aurretik, baina, India eta Moluka uharteetan ezarritako misioen berrantolatze- eta gainbegiratze-lanak egin behar izan zituen; nahigabeturik sentitu zen misioek jasandako narriadura ikusita, bere gutunetan erakusten duen moduan.
Azkenik, [[1549]]ko [[Erramu Igandea]]n Japoniarantz abiatu zen, aita Cosme de Torres, anaia João Fernandes eta Iagiro japoniarra lagun zituela; Cochin eta Malakan geldialdiak egin ondoren, [[abuztuaren 15]]ean [[Kagoshima]]n lur hartu zuten, orduko Hegoaldeko Japoniako erresumaren hiriburuan. Frantzisko [[japoniera]] pixka bat ikasten saiatzen zen bitartean, Iagirok kristau ikasbidea, [[kredo]]a eta otoitz batzuk itzuli zituen hizkuntza horretara<ref name="craw">{{erreferentzia|abizena= Crawley |izena= John J.|url= http://www.ewtn.com/library/MARY/XAVIER2.htm |izenburua= St. Francis Xavier, apostle of the Indies and Japan |bilduma = Lives of Saints | argitaletxea= ewtn.com |sartze-data= 2016-8-13}}</ref>. Frantziskok horiek buruz ikasi eta kale zein etxeetan predikatzen jardun zuen. Jakinminez zeudenen galderei erantzuteko itzultzaile batez baliatzen zen. Baina jende gutxi bihurtu zen kristau federa. Misioaren porrotaren aurrean, eskualde hartako erregearekin elkarrizketatzea pentsatu zuen, hura katolizismora bilakatuko balitz, herriak gauza bera egingo zuelakoan. Asmo horrekin, [[1550]]eko irailean, Kagoshiman urte bat eman eta gero, iparralderantz abiatu zen<ref name="auñafx"></ref>.
[[Hirado]]n jardun zuen hiru hilabeteetan kristau-talde bat sortzea lortu zuen. Ondoren, [[Honshu|Hondo]] uhartera igaro eta [[Yamaguchi]]ra iritsi zen; gero, [[Sakai]]ra eta [[1551]]eko otsailean [[Kyoto|Miakora]], inperioko hiriburura. Enperadoreak kristautasuna uharte osoan predikatzeko baimena eman ziezaion nahi zuen, baina harekin biltzea ere ez zuen lortu<ref name=xabmun></ref>. Miakon bi aste pasatu ondoan, Yamaguchira itzuli zen<ref name="craw"></ref>. Bertako [[daimyō]]ak ebanjelioaren berri ematea baimendu zion; bost hilabetez aritu zen horretan, eta mila lagun inguru kristautu zituen<ref name=xabmun></ref>. Irailean, Bungoko daimyōak deitu zion, [[Kyushu]] uhartean predikatzeko baimena emateko. Hilabete geroago, eta hainbat jende kristautu ondoren, Indiako albiste larriak iritsi zitzaizkion eta [[Goa]]ra itzultzea erabaki zuen, aita Torres eta anaia Fernandes Japonian utzirik<ref name="craw"></ref>.
[[Fitxategi:Casket of Saint Francis Xavier.jpg|thumb|left|250px|Frantzisko Xabierkoaren hilobia, Goa hiriko Bóm Jesus-en Basilikan]] 1551ko irailean, Bungo printzeak deitu zion, uharteetara predikatzera joateko baimena emateko. Hilabete geroago, eta hainbat jende kristautu ondoren, Frantzisko Xabierkoa Indiara itzuli zen, entzundako albisteek larrituta. Itzulerako bidaia Diego Pereirak gidatutako Santa Cruz ontzian egin zuen, eta horrek Portugalgo erregearen izenean bake negoziazioak bideratzeko enbaxada bat antolatzeko ideia eman zion Frantzisko Xabierkoari. [[Malaka]]ra ailegatzean, jakinarazi zioten [[India]]n [[Portugal|Portugalgo]] probintzia jesuita independentea izendatu zutela eta bera zela herrialde hartako probintzial edo arduradun.▼
=== Azken bidaiak eta heriotza ===
[[Fitxategi:Casket of Saint Francis Xavier.jpg|thumb|right|250px|Frantzisko Xabierkoaren hilobia, Goa hiriko Bóm Jesus-en Basilikan]]
▲
[[1552]]ko [[urtarril]]ean [[Cochin]]era iritsi zen eta [[otsailaren 18]]an, [[Goa]]ra. Misioetako arazo batzuk konpondu eta Txinarako bidaia prestatu ondoren, apirilaren 14an herrialde hartara abiatu ziren. Abentura horretan Gago apaiza, Álvaro de Ferreira anaia, Antonio de Santa Fe (txinatar jatorrikoa) eta Cristóbal deituriko indiar morroia izan zituen bidelagun, eta Pereidak gidatutako Santa Cruz itsasontzian itsasoratu ziren.
83 ⟶ 87 lerroa:
[[Malaka]]ra ailegatzean, Mares itsasontziaren Alvaro de Ataide kapitainarekin arazoak izan zituzten. Arazo horiek direla eta bidaia bi hilabetez atzeratu zen eta Pereidari ontziaren gidaritza eragotzi zion. [[1552]]ko [[abuztu]]aren amaieran, [[Shangchuan uhartea|Shangchuan uhartera]] heldu ziren. Uharte hori [[txinako Herri Errepublika|txinatar]] eta [[portugal]]dar merkatarien bilgunea zen.
Ezkutuan kontinentean barneratu behar zituen txinatar itsasontziaren zain egon ziren. Urte hartako abenduaren 3an gaixotu, eta hil zen Frantzisko Xabierkoa, 46 urte zituela. Diotenez, Frantzisko Xabierkoaren hil aurreko azken hitzak ama hizkuntzan esan zituen, [[euskara]]z.
Haren gorpua [[Goa]]ra eraman zuten, [[1554]]ko [[udaberri]]an heldu zen,eta bertan lurperatu zuten.▼
▲Haren gorpua [[Goa]]ra eraman zuten, [[1554]]ko [[udaberri]]an heldu zen,
== Kanonizazioa, zaindaritza eta jaiak ==
| |||