Zengid leinua: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
26. lerroa:
 
== Historia ==
Zengid leinua [[Imad ad-Din Zengi]]k sortu zuen, [[1127]]an [[Mosul]]go seliuzidar [[atabeg]] bihurtu zena. Berehala Siria iparraldeko eta Irakeko turkiar buruzagi ahaltsu bilakatu zen; [[1128]]an, [[ArtaqidArtukid leinua|ArtaqidarrenArtukidarren]] aurkaesku zegoen [[Alepo]] konkistatu zuen, eta [[1144]]an gurutzatuen [[Edesako Konderria]] hartu zuen. Azken balentria horrek Zengi heroi bihurtu zuen musulmanen artean, baina esklabu franko batek hil zuen [[1146]]an<ref name="enc">{{erreferentzia|izena = Alexander | abizena = Mikaberidze |url = https://books.google.es/books?id=WjQfo3a1eVMC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false | izenburua = Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia, Volume 1 |bilduma= 2016 Encyclopædia Britannica, Inc |argitaletxea = books.google.es | sartze-data = 2016-06-25}}</ref>.
 
Zengi hil ondoren, haren kontrolpeko lurraldeak banatu egin ziren; Mosul eta Irakeko gainontzeko lurraldeaklurrak [[Said ad-Din Ghazi I.a]] semerik zaharrenarentzat izan ziren, eta Alepo zein Edesa, borroka baten ondoren, [[Nur ad-Din Mahmud]] bigarren semearentzat. Nur ad-Din aita bezain ahaltsu agertu zen. [[1149]]an, [[Raimundo Poitiersekoa]] [[Antiokia]]ko printzea garaitu eta hil zuen guduInabeko bateanguduan, eta hurrengo urtean konkistatu zituen [[Eufrates]] ibaiaren mendebaldean geratzen ziren Edesako Konderriaren hondarrak. [[1154]]an, [[Damasko]] hartu zuen, [[BuridBuyid leinua]]renleinuaren esku zegoena<ref>Asbridge, Thomas ''The Crusades: The War for the Holy Land'', Simon & Schuster, 2012</ref>.
 
Gobernuaren egoitza Damaskon ezarririk, Nur ad-Dinen arrakastekarrakastak jarraitujarraipena zutenizan zuen. Antiokiako beste printze bat, [[Renaud de Châtillon]], harrapatu eta [[Antiokiako Printzerria]]ren lurraldeaeremua murriztu zuen. [[1160ko hamarkada]]n, [[Amalariko I.a Jerusalemgoa]]rengan jarri zuen arreta, haren aurka lehiatu baitzen [[Egipto]]ko [[Fatimitar Kaliferria]]ren kontrola lortzeagatik. [[1169]]an, [[Shirkuh]]k, Nur ad-Dinen jeneral kurdoak[[kurdu]]ak, konkistatu zuen Egipto; baina [[Saladin]], Shirkuhren iloba eta haren oinordeko Egiptoko gobernaritzan, Nur ad-Dinen kontroletik libratu zen<ref name="lar">{{erreferentzia|izena = | abizena = |url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Saladin_I_er/142776 | izenburua = Saladin Ier |bilduma= |argitaletxea = larousse.fr | sartze-data = 2016-06-27}}</ref>.
 
Nur ad-Din [[1174]]an hil zen, Egipto inbaditu eta Saladin bere mendera ekartzeko prestatzen ari zenean. Bere seme eta oinordekoa zen [[As-Salih Ismail al-Malik]], haurNur batad-Dinen bainoseme ezeta zenoinordekoa, garaihaurra hartanartean, eta Alepora ihes egitera behartua izan zen,; nonhiri horretako agintaria izan zen, [[1181]]ean hil zuten arte. gobernatuBi zuenurte geroago, nonSaladinek MosulekoAlepo Atabegarekinkonkisatu zuen, harremanarenZengid ondoriozleinuaren hilaSiriako etagobernuari ordeztuaamaiera izanemanez. zenaIrak iparraldean, berriz, Zengid leinuko printzeek gobernatzen jarraitu zuten [[XIII. Saladinokmendea]]n Alepoere; bi[[Nasir urtead-Din beranduagoMahmud]]ek konkisatu[[1234]] zuen,arte Zengidizan leinuarenzen SiriakoMosulgo gobernuariemirra. amaieraDinastia emanez[[1250]]ean iraungi zen.
 
Zengid leinuko printzeek Irak iparraldean gobernatzen jarraitu zuten oraindik [[XIII. mendea]]n, Mosul [[1234]] arte gobernatuz. Hauen gobernua ez zen amaitu [[1250]] arte.
 
== Zengid leinuko gobernariak ==