Wikipedia

Alexio I.a Komneno: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
42.217 edits
tNo edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
42.217 edits
No edit summary
1. lerroa:
{{Agintari infotaula
[[Fitxategi:Alexios Komnenos (1106-1142).jpg|thumb|right|Alexio I.a Komneno]]
| trataera =
'''Alexio I.a Komneno'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0179.pdf Euskaltzaindiaren 179. araua: Bizantziar Inperioko pertsona-izenak], euskaltzaindia.eus</ref> (1048 - [[1118]]ko [[abuztuaren 15]]a) enperadore bizantziarra izan zen 1081 eta 1118 bitartean.▼
| izena = Alexio I.a Komneno
| irudia = Alexios_I_Komnenos.jpg
| tamaina = 220px
| irudioina = Alexio I.a Komneno greziar eskuizkribu batean
| kargua = [[Bizantziar enperadore]]a
| hasiera = [[1081]]eko [[apirilaren 1]]a
| bukaera = [[1118]]ko [[abuztuaren 15]]a
| aurrekoa = [[Nizeforo Botaniates]]
| ondorengoa = [[Joan II.a Komneno]]
| jaiodata = [[1056]] aldean
| jaiolekua =
| hildata = [[1118]]ko [[abuztuaren 15]]a
| hillekua =
| ezkontidea = [[Irene Dukas]]
| senideak =
| seme-alabak =
| 1data1 =
| 1data2 =
| erlijioa =
| sinadura =
| web =
| oharrak =
}}
▲'''Alexio I.a Komneno'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0179.pdf Euskaltzaindiaren 179. araua: Bizantziar Inperioko pertsona-izenak], euskaltzaindia.eus</ref> (1048[[1056]] aldean - [[1118]]ko [[abuztuaren 15]]a) enperadore[[Bizantziar bizantziarraInperio]]ko enperadorea izan zen [[1081 eta ]]-[[1118]] bitartean. Komnenotar dinastiaren fundatzailea izan zen<ref>[http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=Alexio32 Alexio I.a Komneno], Harluxet entziklopedia, euskadi.net</ref>.
 
== Bizitza ==
Joan Komnenoren hirugarren semea zen, eta 1057-1059 bitartean enperadore izandako [[Isaak I.a Komneno]]ren —1057iloba. etaIsaakek 1059abdikatu bitartean enperadore izan zenaren— iloba.zuenean, Alexioren aitak uko egin zion tronuari, Isaakek abdikatu zuenean, eta 1059 eta 1081 bitartean dinastia desberdinetako lau enperadorek agindu zuten. Horietako baten agintaldian, [[Romano IV.a Diogenes]]en agintaldian (1067-1071), Alexiosek armadan zerbitzatu zuen [[seljuk dinastia|seljuktarren]] aurkako borrokan. [[Mikel VIII.a Dukas]] (1072-1078) eta [[Nizeforo Botaniates]] (1078-1081) enperadore zirela, Alexio eta Isaak anaiak [[Asia Txikia]], [[Trazia]] eta [[Epiro]]ko matxinoen aurka borrokatu ziren. Gero, enperadoaren aurka armak harturik, Konstantinoplan sartu eta Nizeforo kargutik eraitsi zuten. Isaakek koroari uko egin zionez, Alexio bilakatu zen enperadore 1081ean, 33 urte zituela.
 
Alexioren agintaldi luzeak (37 urte inguru) arazo asko izan zituen. Hastapenean, normandiarren erasoak jasan behar izan zituen. Aurrerago, [[petxenego]]en eta [[kumano]]en inbasioei aurre egin behar izan zien Trazian. Asia Txikian seljuktarren boterea areagotzen ari zen, eta horri ere aurre egin behar izan zion.
Alexio [[Konstantinoplako patriarka ekumeniko|Konstantinoplako patriarkak]] koroatu zuen 1081ean, 33 urte zituela.
 
== Familia ==
Alexio garai horretan Maria Bagrationi enperatrizaren, Bagrat IV.a Georgiako erregearen alabaren, maitalea zen. Alexiok eta Mariak ez zuten beren harremana ezkutatzen, eta elkarrekin bizi ziren Manganako jauregian.
 
Enperadorearen ama zen Anna Dalassenak Ducas familiarekiko lotura sendotuko zuen, eta horretarako Joanen eta Irene Ducasen arteko ezkontza preparatu zuen. Lehenik alaba bat izan zuten, [[Ana Komnena]], eta aurrerago, seme bat, Joan. Azken hau izango zen Alexio I.aren ondorengoa, Joan II.a Komneno izenarekin.
 
== Gerrak ==
Alexio I.a Komnenoren agintaldi luzeak (37 urte inguru) arazo asko izan zituen. Hastapenean, normandiarren erasoak jasan behar izan zituen.
 
Aurrerago, [[petxenego]]en eta [[kumano]]en inbasioei aurre egin behar izan zien [[Trazia]]n.
 
Asia Txikian seljuktarren boterea areagotzen ari zen, eta horri ere aurre egin behar izan zion, hirugarrenik.
 
== Erreferentziak ==
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Alexio_I.a_Komneno"(e)tik eskuratuta