Nat King Cole: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
8. lerroa:
| ezizena =
| jaiotza data = [[1919]]ko [[martxoaren 17]]a
| jaiotza hiria = {{banderaikur|AEB}} [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]], [[Alabama]]<br />
| jaiotza herrialdea = [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
| heriotza data = [[1965]]eko [[otsailaren 25]]a<br />(45 urte)
| heriotza hiria = {{banderaikur|AEB}} [[Santa Monica]], [[Kalifornia]]<br />
| heriotza herrialdea = [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
| etnia =
19. lerroa:
| datu gehigarriak =
}}
'''Nat King Cole''', jaiotzez izenez '''Nathaniel Adams Coles''' ([[1919]]ko [[martxoaren 17]]a, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]], [[Alabama]] - [[1965]]eko [[otsailaren 25]]a, [[Santa Monica]], [[Kalifornia]]) [[Ameriketako Estatu Batuak|estatubatuar]] [[jazz]] eta [[pop]] abeslaria eta [[piano]]jolea izan zen. [[Telebista]]ko ikuskizun saioetan abestu eta pianoa jotzen agertu zen arraza beltzeko lehen estatubatuar musikarietako bat izan zen. Bestalde, [[ingeles]] nahiz [[gaztelania]]z ere abestu izan zuen.
 
==Bizitza==
===Lehenengo urteak===
Colek hiru anai eduki zituen: Eddie (1910–1970), Ike (1927–2001) eta Freddy (1931-), eta Joyce arrebaordea. Anai guztiak musikan ibiliko ziren bere moduan. Lau urte zituenean, [[Chicago]]ra joan ziren bizitzera, eta bertan Edward Coles bere aita ministro baptista bilakatu zen. Colek organoa jotzen ikasi zuen bere amarengatik, Perlina Coles, elizako organojoleaorgano-jolea izan zena. 12 urterekin hasi zen ikasten formalki, ez bakarrik jazz eta gospel, baizik eta musika klasiko mendebaldarra ere bai.
 
Bere auzotegiaren inguruko club-etan [[Louis Armstrong]], [[Earl Hines]] eta [[Jimmie Noone]] ibiltzen ziren eta eurei entzuten igaro zituen hasierako urte haiek.
 
===Musika ibilbidea===
"King Cole Swingsters" izeneko hirukoteak [[Long Beach]]en jotzen zuen [[1930eko hamarkada]]ren amaieran, Cole pianoan eta taldeburu moduan, [[Oscar Moore]] gitarreangitarran eta [[Wesley Prince]] baxuan. Irratiari esker "King Cole Trio" hau egin zen ezagun urte haietan. Eta Cole ekin zion abesteari, musika instrumentalarekin tartekatuz, eta [[1943]]an arrakasta lortu zuen "Straighten Up and Fly Right" abestiarekin. Beste "hit" batzuk izan zituen "The Christmas Song" ([[1946]]), "(Get Your Kicks on) Route 66" (1946), "Nature Boy" ([[1948]]), "Mona Lisa" ([[1950]]), "Too Young" ([[1951]]) eta "Unforgettable" ([[1951]]), [[jazz]]etik [[pop]]era lerratuz.
 
Bestela [[1956]]an "The Nat King Cole Show" estreinatu zuten [[telebista]]n, [[NBC]] katean. Garai hartan ezaugarri horiekin lehenengoa izan zen [[afroamerikar]] batek gidatuta. Urte horietan, bata bestearen atzetik abesti arrakastatsuak egin zituen: "Smile", "Pretend", "A Blossom Fell" eta "If I May". [[1958]]an [[Kuba]]ra joan zen eta gazteleraz egindako diskoa grabatu zuen, eta hain harrera ona eduki zuen beste bi disko egin zituela hizkuntza hartan.
 
[[1960ko hamarkada]]n ere abesti arrakastatsuak grabatu zituen, besteak beste "Let There Be Love", "Ramblin' Rose", "Dear Lonely Hearts", "That Sunday, That Summer" eta "Those Lazy-Hazy-Crazy Days Of Summer".
39. lerroa:
[[1964]]ko irailean Cole hasi zen pisua galtzen eta bizkarreko min handiarekin. Osasunaren makaltze hau areagotu zen bere bizitza pertsonal eta profesionalaren estresa zela-eta. Azkenean lagunek konbentzitu ahal izan zuten laguntza medikoa bilatzen, eta orduan tumore gaiztoa topatu zioten ezkerreko birikan, erretzaile handia izan zelarik. Lan egiteari uzteko aholkatu arren, Colek segitu zuen eta azkeneko grabaketak egin zituen abenduaren hasieran San Franciscon.
 
St. John's Ospitalean sartu zuten Santa Monican abenduaren 7an, eta [[erradioterapia]] eman zioten. [[Frank Sinatra]] bere ordez aritu zen Los Angelesen 5 egun geroago Music Center on December 12. Bere egoera okertuz joan zen, baina ospitaletik atera zen urte berri inguruan. Etxean ikusi ahal izan zuen milaka gutun jaso zituela bere gaixotasunaren berria publikoki zabaltzean. Coleren egoerak bestela bere emaztearekiko harreman txarra konpontzen lagundu zuen. Urtarrilaren 25ean ebakuntza egin zioten, ezkerreko birika kenduz. San Balendin egunean baimen berezia jaso zuen emaztearekin itsao aldean pasioan ibiltzeko, eta hurrengo egunean hil zen, 45 urterekin.
 
Hileta elizkizuna 3 egun geroago egin zuten St. James Episcopal elizan Los Angelesen, 400 pertsonarekin bertan eta kanpoan milakarekin. Aurreko egunean ehundaka pertsona, tartean [[Robert F. Kennedy]], Frank Sinatra, [[Sammy Davis Jr.]] edo [[Jimmy Durante]], parte hartu zuten bere katabuta eramaten. Glendalen dago lurperatuta.
 
== Diskografia ==
221. lerroa:
* [http://www.imdb.com/name/nm0170713/ Nat King Cole musikariaren IMDBko fitxa ikusgai] {{en}}
 
{{bizialdia|1919ko|1965eko|Cole, Nat King}}
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako abeslariak|C]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak|CAlabamarrak]]
[[Kategoria:JazzAmeriketako Estatu Batuetako abeslariak|C]]
[[Kategoria:Piano-jotzaileak|CAmeriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Afroamerikarrak|CJazz abeslariak]]
[[Kategoria:Alabamarrak|CPiano-jotzaileak]]
[[Kategoria:1919ko jaiotzak|CAfroamerikarrak]]
[[Kategoria:1965ekoMinbiziak heriotzak|Childakoak]]
[[Kategoria:Minbiziak hildakoak|C]]