Habana: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
34. lerroa:
 
== Geografia ==
Habana [[Kuba]]ko ipar-mendebaldeko itsasaldeanitsasaldeko badia batean dago, ([[Ozeano Atlantikoa]] [[Karibe itsasoa]]rekin lotzen dituen [[Floridako itsasartea]]ren hegoaldean) kokatutako badia batean dago. Badiaren ahoa estua eta luzea da eta oso portu natural segurua da. Haren kokapena dela eta, [[Mexikoko golkoa]]ren sarreran, [[Hego Amerika]]tik [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetara]] doan itsas bidean, denbora luzean [[Karibea (eskualdea)|Karibeko]] porturik handienetarikoa izan da.
 
Hiria badiaren mendebalde eta hegoaldeko muino apaletan hedatzen da. Almendrares ibaiak hegoaldetik iparralderako norabidean zeharkatzen du. Ekialdean dagoen [[kareharri]]zko goragunearen gainetan (60 m) El Morro eta La Cabañako gotorleku kolonialak daude. Mendebaldean dagoenMendebaldeko beste goragune baten gainean Printzearen gaztelua eta Habanako Unibertsitatea daude.
 
=== Klima ===
139. lerroa:
 
=== Hiriaren garapena ===
Ez dadago ziurtasunez ezagutzenjakiterik San Cristóbal de La Habanaren lehenbiziko ([[1514]]-[[1515]]eko) kokalekua. Uhartearen hegoaldeko itsasbazterrean zegoen, [[Surgidero de Batabano]]tik gertu edo [[Mayabeque ibaia]]ren ertzean<ref>[http://mayabeque.blogia.com/2009/092601-san-cristobal-de-la-habana-en-el-sur-analisis-historico-geografico-de-su-localiz.php ''San Cristobal de La Habana en el Sur''] Mayabeque.blogia.com. 2014ko abenduan kontsultatua</ref>. Zenbait urte geroago, kokalekua iparraldeko kostaldera aldatu zuten, Habanako badia itsasoarekin lotzen duen kanalaren mendebaldeko urbazterrera, hots, gaur egungo tokira.
 
Habanako alde zaharrak (''Habana vieja'') jatorrizko kale estuak ditu. Gune zahar horren inguruan, [[XVIII. mendea]]n hiria mendebalde eta hegoalderantz garatu zen eta kanalaren beste urbazterrean, [[Regla]] herria hazten hasi zen. [[XIX. mendea]]n, hiria arras zabaldu zen mendebalderantz eta hegoalderantz, [[La Vivora]], [[Luyano]] eta beste auzo berri batzuk sortu baitziren.
210. lerroa:
=== Eraikin militarrak ===
Habanako hiriaren garapena bere kaiaren garapenari oso lotura egon da, [[XVI. mendea|XVI]] eta [[XVII. mendea|XVII. mendeetan]], harresi eta gotorlekuak eraiki ziren [[pirateria|piratetatik]] babesteko.
Hiria babesten zituen gotorlekuakGotorlekuak ondorengoak dira:
 
* ''Fortaleza Vieja'' - [[1537]]
221. lerroa:
[[Fitxategi:Memorial marti havana.jpg|thumb|150px|Jose Martin memoriala, arkitektura iraultzailearen adibidea]]
 
Hiriaren historiako lehen urteetan, lastozko eta buztinezko eraikinez osatuta zegoen: aduana, hots, harriz egindako lehena 1582an amaiatu zen; hurrengo urteetan, hiriaren garrantzia handituz joan zen heinean, eraikineraikuntza garrantzitsu asko eraiki ziren. Eraikin zibilen artean, gobernuaren jauregia, posta etxea (egun, Justizia sailaren egoitza), Katedrala, apaizgaitegia eta San Frantzisko komentua ditugu. Habanak interes turistiko handia du, bere eraikin kolonialak direla eta.
 
1950. urtetik aurrera, bestealdaketa eraikuntzapolitikoekin korronteabat, ageribeste zeneraikuntza aldaketa politikoekinkorronte bat ageri zenez, eraikuntza multzo handiak eta miresgarriak eraikizeraiki ziren.
Eraikin zibilen artean, gobernuaren jauregia, posta etxea (Gaur egun Justizia sailaren egoitza), Katedrala, apaizgaitegia eta San Frantzisko komentua aurki ditzakegu. Habanaren interes turistiko handia du, bere eraikin kolonialak direla eta.
 
1950. urtetik aurrera, beste eraikuntza korrontea ageri zen aldaketa politikoekin bat, eraikuntza multzo handiak eta miresgarriak eraikiz.
 
== Hiri senidetuak ==
* {{herria|Espainia|CadizCádiz}}
* {{herria|Peru|Cusco}}
* {{herria|Espainia|Madril}}
* {{herria|Turkia|Istanbulİstanbul}}
* {{herria|Espainia|GijonGijón}}
* {{herria|Eskozia|Glasgow}}
* {{herria|Iran|Teheran}}
* {{herria|AEB|Mobile}}
* {{herria|Brasil|Belo Horizonte}}
* {{herria|Brasil|SaoSão Paulo}}
 
== Hedabideak ==