Haumea (planeta nanoa): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
No edit summary
1. lerroa:
{{Infobox planet
{| border="0" align="right" style="margin-left:1em" width=300px
| background = #e2e2e2
|-----
| name = Haumea
|
| image = [[File:2003EL61art.jpg|300px]]
{| align=right rules=all cellpadding=4 cellspacing=0 style="margin: 0 0 1em 1em; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background-color: #DEE8F7"
| caption = Haumea eta bere bi ilargiak: [[Hiʻiaka (satelitea)|Hiʻiaka]] eta [[Namaka (satelitea)|Namaka]]
! colspan="3" bgcolor="#003399" | <font color=white size=4>Haumea</font>
| discovery = yes
|-----
| discoverer = [[Michael E. Brown|Brown]] et al.; [[José Luis Ortiz Moreno|Ortiz]] et al. (ofizialtasunik gabe)
! bgcolor="#00000" colspan="2" | [[Fitxategi:2003EL61art.jpg|250px]]
| discovered = 2004–12–28 (Brown et al.); 2005eko uztaila (Ortiz et al.)
|-----
| mp_name = Haumea
! bgcolor="#7fa9e0" colspan="2" | Aurkikuntza
| pronounced =
|-----
| adjectives = Haumear
! align="left" | Aurkitzailea
| note = yes
| [[José Luis Ortiz]] eta lankideak.<br />[[Michael E. Brown]] eta lankideak. (eztabaidatua)
| alt_names = {{mp|2003 EL|61}}
|-----
| named_after = [[Haumea (mitologia)|Haumea]]
! align="left" | Aurkikuntza-data
| mp_category = [[Planeta nano]], [[plutoide]], [[Neptunioz haraindiko objektu|TNO]]
| [[2004]]ko [[abenduaren 28]]a
| orbit_ref =
|-----
| epoch = 2014-12-09 ([[Juliotar data|JD]] {{val|2457000.5}})
! bgcolor="#7fa9e0" colspan="2" | Ezaugarri [[orbita]]lak
| aphelion = {{val|51.483|ul=AU}}<br>(7.702&nbsp;[[Terametro|Tm]])
|-----
| perihelion = {{val|34.952|u=AU}}<br>(5.229&nbsp;Tm)
! align="left" | [[Eszentrikotasun]]a
| semimajor = {{val|43.218|u=AU}}<br>(6.465&nbsp;Tm)
| 0,18908
| eccentricity = {{val|0.19126}}
|-----
| period = 284.12 [[Juliotar urte (astronomia)|a]] ({{val|103774|ul=d}})
! align="left" | [[Perihelio]]a
| inclination = 28.19°
| 5.260 [[Gigametro|Gm]]<br />35,164 [[Unitate astronomiko|UA]]
| asc_node = 121.79°
|-----
| arg_peri = 240.20°
! align="left" | [[Afelio]]a
| mean_anomaly = 209.07°
| 7.708 [[Gigametro|Gm]]<br />51,526 [[Unitate astronomiko|UA]]
| avg_speed = {{val|4.531|u=km/s}}
|-----
| satellites = 2
! align="left" | Orbita periodoa
| physical_characteristics = yes
| 104.234 [[egun]]<br />(285,4 [[Juliotar urte (astronomia)|urte]])
| dimensions = 1,920&thinsp;×&thinsp;1,540&thinsp;×&thinsp;990&thinsp;km
|-----
≈&thinsp;1,960&thinsp;×&thinsp;1,518&thinsp;×&thinsp;996&thinsp;km ([[Keck teleskopioa|Keck]])
! align="left" | Batez besteko abiadura orbitala
| mean_radius = {{val|620|+34|-29|u=km}}<br>{{nowrap|≈&thinsp;650 km}} (Herschel)<br> 690&nbsp;km<br>{{val|575|+125|-50|u=km}} (Spitzer)<br>[[Batezbesteko geometriko|≈&thinsp;718 km]] (Keck)
| 4,484 km/s
| surface_area = ≈&thinsp;{{val|6.8|e=6|u=km2}}
|-----
| volume = {{val|1.5|e=9|u=km3}}
! align="left" | Inklinazioa
| mass = {{val|4.006|0.040|e=21|u=kg}}<br>{{val|0.00066|u=[[Lurra]]}}
| 28,20°
| density = 2.6 g/cm<sup>3</sup>
|-----
2.6–3.3 g/cm<sup>3</sup>
! align="left" |[[Perihelio argumentua]]
| surface_grav = 0.63 m/s<sup>2</sup>
| 239,51°
| escape_velocity = 0.91 km/s
|-----
| sidereal_day = {{val|0.163146|0.000004|u=d}}<br>({{val|3.9155|0.0001|u=h}})
! align="left" | Satelite kopurua
| spectral_type = (Neutral)<br>B−V&nbsp;=&nbsp;0.64, V−R&nbsp;=&nbsp;0.33&thinsp;<br>B<sub>0</sub>−V<sub>0</sub>&nbsp;=&nbsp;0.646&thinsp;
| 2
| magnitude = 17.3 ([[Oposizio (astronomia)|oposizioa]])
|-----
| abs_magnitude = {{val|0.03|0.43}}&thinsp;
! bgcolor="#7fa9e0" colspan="2" | Ezaugarri fisikoak
| albedo = {{val|0.804|0.062|-0.095}}&thinsp;<br>{{val|0.7|0.1}}&thinsp;<br>{{val|0.84|+0.1|-0.2}}&thinsp;<br>0.70–0.75&thinsp;
|-----
| single_temperature = <&thinsp;50&nbsp;[[kelvin|K]]
! align="left" | [[Dimentsio]]ak
}}
| ≈1960×1518×996 km
'''Haumea''' [[Kuiper gerrikoa|Kuiperren gerrikoan]] dagoen [[planeta nano]] bat da, [[Pluton (planeta nanoa)|Plutonen]] masaren herena duelarik; bi ilargi ditu ([[Hiʻiaka (satelitea)|Hiʻiaka]] eta [[Namaka (satelitea)|Namaka]]), eta oso errotazio azkarra (4 orduko periodoa). Dentsitate handia du, beraz, harkaitzez osatuta dago, baina azalean ur-izoztua duenez, [[albedo]] handia du.
|-----
! align="left" | [[Diametro]]a
| ≈1,436 km
|-----
! align="left" | [[Masa]]
| (4,2±0,1)×10<sup>21</sup> [[kilogramo|kg]]
|-----
! align="left" | [[Dentsitate (argipena)|Dentsitatea]]
| 2,6-3,3 g/cm³
|-----
! align="left" | [[Grabitazio|Grabitatea]] azalean
| 0,44 m/s²
|-----
! align="left" | Errotazio periodoa
| (3,9154 ± 0,0002) ordu
|-----
! align="left" | Ardatz-inklinazioa
| 28,20°
|-----
! align="left" | [[Albedo]]a
| 0,726 ± 0,01
|-----
! align="left" | [[Ihes-abiadura]]
| 0,84&nbsp; km/s
|-----
! align="left" | Azal [[tenperatura]]
| <50 K
|}
|}
 
 
'''Haumea''' [[Kuiper gerrikoa|Kuiperren gerrikoan]] dagoen planeta nano bat da, [[Pluton (planeta nanoa)|Plutonen]] masaren herena duelarik; bi ilargi ditu (Hiʻiaka eta Namaka), eta oso errotazio azkarra (4 orduko periodoa). Dentsitate handia du, beraz, harkaitzez osatuta dago, baina azalean ur-izoztua duenez, [[albedo]] handia du.
 
{{Eguzki sistema aurkibidea}}
 
{{commonskat}}
{{astronomia zirriborroa}}
 
[[Kategoria:Planeta nanoak]]