Txinako Herri Errepublika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
247. lerroa:
== Politika ==
{{sakontzeko|Txinako politika}}
Txinako Herri Errepublikako boterea hiru adar nagusitan oinarritzen da: [[Txinako Alderdi Komunista|Alderdia]] eta haren menpeko Armada eta Estatua. Estatu burua Txinako Herri Errepublikako presidentea da eta, aldi berean, Alderdiaren burua, idazkari orokorra baita. [[Askapenerako Herri Armada]]ko burua (hau da, Txinako [[gudaroste]]ko burua) izatearekin batera, Batzorde Militar Zentraleko Presidente ere bada. Gaur egun hiru karguok pertsona bakarrak betetzen ditu, [[Hu Jintao]], aurretik zegoen [[Jiang Zemin]]ekin gertatu bezala. Pertsona berak hiru karguak edukitzea aurreko urtetanurteetan egon ziren hiru buruzagien arteko borrokak ekiditeko egin ohi da. HonenHorren aurrekari bat [[1960ko hamarkada]]n gertatu zen [[Mao Zedong]] alderdiburuak [[Liu Shaoqi]] estatuburua kargutik aldendu zeneanzuenean gertatu zen, eta horrek Txina [[1980]]rartera arte estatubururik gabe utzizutzi zuen.
 
Presidentearen azpian [[Txinako Herri Errepublikako Estatu Kontseilua]] dago, Gobernu organua. Gobernu honenhorren burua lehen ministroa da, gaur egun [[Wen Jiabao]]. HonekHorrek duen ministro taldea aldakorra da eta gaur egun lau lehen ministro orde daude. Presidenteak eta Estatu Kontseiluak botere exekutiboa osatzen dute.
 
Botere legislatiboa 3.000 delegatu urtean behin biltzen dituen [[Txinako Herri Errepublikako Nazio Herri Batzarra]]k osatzen du. HonenHorren tamaina dela eta, eta kideak 5 urtez aukeratzen direnez, 150 kidek osatutako lantalde batek bereharen iraunkorra osatzen du.
 
Txinan ez dago botere judizial independienterikindependenterik eta Alderdiaren esku dago. [[1970eko hamarkada]]tik aurrera hainbat saiakera egin dira [[Europa]]ko sistema judizialanjudizialean oinarritutako sistema bat eratzen, baina saiakerak antzuak izan dira. Hong Kong eta Macao bereberen sistema propioaksistemak dituzte, [[Britania HandiaHandi]]ko eta [[Portugal]]go sistematansistemetan oinarrituta, hurrenez urrenez-urrenhurren.
 
Txinako Alderdi Komunistaz gain beste 8 alderdi badira, baina Alderdi Komunistaren autoritatea onartu behar dute eta beraz, sinbolikoak dira. Paper kontsultiboa ematen zaie. [[1980]]tik aurrera herrietako buruak hauteskundeen bitartez aukeratzen dira eta azken urteetan, hirietako auzoetan ere bai. Barruti bakoitzean Alderdi Komunistako ordezkariak ere hauteskunde bitartez aukeratzen dira. Hong Kong eta Macaok hauteskunde legislatiboak dituzte, baina kideen heren bat aukeratzeko bakarrik.
 
== Ekonomia ==