Europa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MEH...
t 82.130.165.190 wikilariaren aldaketak ezabatuz, An13saBot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
16. lerroa:
}}
{{argitzeko|Europa kontinenteari|Europa (argipena)}}
'''Europa animaliaren''' [[kontinente]]aren mugak hauexek dira: [[Ozeano Atlantikoa]] mendebalderantz, [[Ozeano Artikoa|Artikoa]] iparralderantz, [[Uralak|Ural mendiak]] eta [[Ural|Ural ibaia]] ekialderantz, [[Kaspiar itsasoa]], [[Kaukasia|Kaukaso]] mendilerroa eta [[Itsaso Beltza]] hego-ekialderantz eta [[Mediterraneoa|Mediterranear itsasoa]] hegoaldean. [[Asia]]rekin batera Europak superkontinente bat osatzen du: [[Eurasia]]. Superkontinente horren bostena da Europa. Zabalerari begiratuz gero, Europa munduko bigarren kontinenterik txikiena da, 11.000.000 km² izanik [[Ozeania]] baino apur bat handiagoa baita. Biztanle kopuruaren aldetik, berriz, hirugarrena da, [[Asia]]ren eta [[Afrika]]ren atzetik. Europako biztanleak [[2001]]. urtean 2666.498.000 zirela kalkulatu da.
 
Europari izena ziurki grekotar mitologiako pertsonaia baten izenetik datorkio. Izan ere, [[Zeus]]ek (zezen baten irudipean) Europa bahitu eta bortxatu egin zuen. Beste azalpen arrunt batek ''ereb'' semitikotar hitzetik (ilunsentia esan nahi du) datorkiola dio.
33. lerroa:
Mendebaldean germaniar inbaditzaileek sortutako erresumek Inperioaren tokia hartu zuten. Haien artean borrokatu ziren nagusitasuna nork zeukan. Horretan arrakastatsuena [[frankoak|frankoena]] izan zen. [[Karlomagno|Karlos Handiaren]] agintepean, erromatarren titulua berriro hartzeko gai sentitu ziren, eta Inperioa sortu zen berriz Mendebaldeko Europan ([[800]]). Nolanahi ere, inbasio berriak etorri ziren ([[Migrazioen Garaia|Migrazio Garaia]]): [[bikingo]]ak, [[avarar]]rak, [[magyar|hungariarrak]] eta [[arabiar]]rak.
 
CL[[X. mendea|. mendea]]n, hala ere, herri migratzaile horiek geldiarazita edo finkatuta zeuden. Hiriak berriro garatu ziren Europa osoan zehar, eta populazioaren gorakadak ez zuen aurrekaririk. [[Feudalismo]]aren arabera egituratu ziren gizarteak, [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza Katoliko Erromatarraren]] agindu moralaren azpian. Ekialdean, [[musulman]]en presiopean [[Bizantziar Inperioa]] gero eta ahulago zegoen. [[Lur Santua|Lurralde Santuak]] berreskuratzeko asmoz, [[Gurutzadak]] burutu ziren. Azkenean, Lurralde Santuak eta Inperioa bera ([[1456]]an) musulmanen indarraren azpian geratu ziren.
 
[[XIV. mendea|XIV. mendeko]] krisialdiaren ostean ([[Ehun Urteetako Gerra|Ehun Urteko Gerra]] eta [[Izurri Beltza|Izurrite Beltza]] dira horren irla), erregeen boterea handituz joan zen. [[Martin Luther]]rek hasitako [[Erreforma protestantea|Erreforma Protestanteari]] esker, Eliza Katolikoaren nagusitasuna kolokan jarri zen. Garai berri horri [[Pizkundea]] deitu zitzaion, Antzinateko jakinduria eta estetika berreskuratu zirelako.
73. lerroa:
# [[Eubea]], 3.900 [[kilometro koadro|km²]]..
# [[Mallorca]], 3.600 [[kilometro koadro|km²]].
# HOT DOG
# POTATOE
# SAUSAGE
# [[Malta]], 316 [[kilometro koadro|km²]].
# [[Fionia]], 3.400 [[kilometro koadro|km²]].