Georgia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t clean up, replaced: Herrialde infotaula berria → Herrialde infotaula using AWB
82. lerroa:
[[Fitxategi:AbchazijaGruzijoje.png|thumb|left|220px|Abkhazia (ilunduta) Georgian]]
=== Abkhazia ===
[[Abkhazia]]ko eskualdea independentea da ''de facto'' [[1992]]tik. Eskualdeko lurraldearen % 83a83 Abkhaziako gobernu sezesionistak kontrolpean du, [[Errusia]]ko armadaren laguntzaz. 1992-1993ko Gerraren ondorioz, Abkhaziako georgiar gehienek lurraldetik ihes egin zuten, eta egun Georgiako beste eskualde batzuetan (hiriburuan bereziki) bizi dira erbesteratu moduan. Hala ere, Abkhaziako lurraldearen %17a Georgiako17 gobernuak—Abkhaziako kontrolatzenErrepublika du,Autonomo nongeorgiarra— AbkhaziakoGeorgiako Errepublikagobernuak Autonomo georgiarrak diharduenkontrolatzen.
 
=== Hego Osetia ===
90. lerroa:
{{sakontzeko|Georgiaren banaketa administratiboa}}
 
Georgia 9bederatzi eskualdetan (georgieraz ''მხარე'', ''Mkhare''), estatus bereziko hiri batean ([[Tbilisi]]) eta bi autonomia errepublikatan ([[Abkhazia]] eta [[Adjaria]]) banatuabanatuta dago.
 
{| border=0
96. lerroa:
|[[Fitxategi:Regions of Georgia (country).svg|300px|Georgiako eskualdeak]]
|
# [[Abkhazia]], autonomia errepublika (independentea ''de facto'', baina estatu bakar batek ere ez onartuaonartu)
# [[Samegrelo-Zemo Svateni]]
# [[Guria]]
113. lerroa:
== Ekonomia ==
 
Herri menditsua den arren, Georgiak abantaila handiak ditu, aldi berean gara daitezen nekazaritza, industria, turismoa eta merkataritza. Sobietar Batasunaren garaian, oso izen ona zuen gainerako errepubliken artean, beren Mediterraneoko fruituak eta barazkiak saltzera joaten zirenean Moskuko kolkhoz tristeetara. Bizi mailaren indizeak Sobietar Batasuneko garaienak zituzten. Gaur egun ordea, Sobietar Batasuna desagertu zenez gero, krisiak gogorren jo duen herrialdeetako bat da. Ekonomiaren sektore nagusi guztiak nekazaritza espezializatua, elikagai industria, garraioak (kamioiak), aeronautika militarra, mea eraldaketa, turismoa geratu ziren kaltetuak, orduko trukeak hautsi izanaren, errusiar-sobietar merkatuaren galeraren, energia baliabideen eta lehengaien hornikuntzaren gorabeheren, sistema komunistaren desagertzearen eta Georgiako barneko krisi politiko eta etnikoen ondorioz.. Ekonomiaren erreforma, estatuak abian jarria eta [[Nazioarteko Diru Funtsa]]ren laguntzaz, erritmo eta emaitza desberdinez ari da egiten, sektore eta eskualdeka. Ekonomia pribatuaren sobietar aroaren bukaeran hasi zen indartzen, baina 1992an [[pribatizazio]]a hasi zelarik, 1996. urtean lurren erdia baino ez zen pribatizatu. Nekazaritzaren emaitzak gora egin du, baina halere ez aski laboretan herrialdea beregain izan dadin. Nekazaritzaren hazkunde hori industriaren osotasunaren (nekazaritza-elikagaien industriarena izan ezik) krisiaren ondorio da segur aski. Lantegi handien pribatizazioa motel doa, erosle faltagatik askotan, nahiz eta atzerritar inbertsoreak erakartzeko politikagintza bultzatu den. Enpresa txiki eta ertainak, aldiz, ugaldu egin dira. Inbertsio ez produktiboak egiteko joerak, eta atzerrian erositako ondasunak eta zerbitzuak kontsumitzekoak (Turkiari batez ere, inportazioen % 25), auzitan jarri du nazio ekonomiaren berregituratzea, ekonomia hori gainera ez baitago Mendebaldeko merkatuetara egokitua, eta finantza baliabideen faltan baitago (nazio diru bat, ''lari''a, sortu zen 1995ean). 1992an Itsaso Beltzeko Ekonomia Lankidetzako Eremuko kide egin zen Georgia, Turkiak bultzatuta. Kaukaso barneko korridorearen europar egitasmoak, zenbaitentzat zetaren bide berria delarik, balio estrategikoa eman dio Georgiari Asia Erdialdeko sarbide gisa. Era berean, [[azpiegitura]]k sendotzeko asmoa du georgiar gobernuak, Kaspiar Itsasoko petrolioaren [[esportazio]]an parte hartzeko, baina horrek arrisku egoeran jartzen du Georgiakditu errusiar interesei buruzinteresak: 1999an, bigarren oliobide bat zabaldu zen Azerbaijandik (Bakutik), petrolio gordina Mendebaldeko Europara eramateko, Georgiako [[Soupsa portu]]tik, Itsaso Beltzean (aurrekoa ere [[Baku]]tik ateratzen zen, baina Errusiatik igarotzen zen). Adjariaren garapena, bestalde georgiar eskualde honek, muga bikoitza du,: itsasokoa eta lehorrekoa, Turkiarekin, susmo txarrez ikusten du Georgiako gobernuak, adjariarren [[separatismo]]a dela-eta.
 
== Kirolak ==
[[Errugbi]]a oso kirol arrakastatsua da, [[Lelo burti]] joko tradizionalaren antz handia baitu, :[[Georgiako errugbi selekzioa]]k mailabehin baino gehiagotan Munduko Txapelketetara politajoan daukada.
 
[[Futbol]]a ere badago Georgian. [[Georgiako futbol liga|Georgiako liga]] eta [[Georgiako futbol kopa|Georgiako kopa]] urtero jokatzen dira. [[FC Dinamo Tbilisi|Dinamo Tbilisi]] da garaipen gehien dituen taldea, [[Sobietar Batasuneko Futbol Liga]] eta [[Sobietar Batasuneko Futbol Kopa|Kopak]] ere irabazi zituen, baina lorpenik handiena 1981eko [[Europako Futbol Errekopa|Europako Errekopa]] izan zuen. Beste talde ezagun batzuk [[FC Torpedo Kutaisi|Torpedo Kutaisi]] eta [[FC Lokomotivi Tbilisi|Lokomotivi Tbilisi]] dira.