Yon Etxaide: berrikuspenen arteko aldeak

Atxilotua, desgiro garaian bizi, Etxaidek bazekien lortutakoa balioesten. Euskararen batasuna zela eta, bizitzaren akabera arte, talde lana egiten jardun zuen. «Otoi, bada, Euskaltzaindiaren alorretik kanpora zabiltzaten euskaltzaleak, zatozte beronen barrutira, egingo duzuen sakrifizioaz ez baitzarete damutuko. Honetaz zertxobait dakien honetxek esaten dizue. Eta eduki gogoan beti hau: hizkuntza zatitu batek —herri zatitu batek bezala— ez du sekula bere bururik salbatu. Merezi du, bada, sakrifizioak!». Yon Etxaidek bazekien 1200ean dagoela askatu beharreko korapiloa.

 

Bere lehen argitalpenak ipuinak izan ziren (''Alos-torrea'' eta ''Purra-purra''). ''Egan'', ''Eusko Gogoa'', ''Gernika'', ''Yakin'', ''Gure Herria'', ''Karmel'', ''Olerti'', ''Zeruko Argia'' eta ''Aranzazu'' aldizkarietan eman zituen argitara idazki garrantzitsuenak. 1956. urtean [[Euskaltzaindia]]k sarituriko lehen eleberria eman zuen argitara: ''Joanak joan''. Urte bete geroago euskaltzain urgazle izendatu zuten, eta ''Pernando Plaentxiarra'' obra eman zuen argitara. Harenak dira, halaber, ''Markesaren alaba'' antzerki-lana (1958), ''Amasei seme Euskalerri´ko'' (Euskaltzaindiak 1956an saritua eta 1958an Itxaropenan argitaratua)<ref>[https://books.google.es/books/about/Amasei_seme_euskalerri_ko.html?id=Cbg2HAAACAAJ&redir_esc=y ''Amasei seme Euskalerri´ko''] Google Booksen </ref>, ''Itxasoan laño dago'' (Pío Barojaren ''Las inquietudes de Shanti Andía'' eleberriaren itzulpena, 1959), ''Gorrotoa, lege'' (1964), ''Begia begi truk'' (drama, 1962) eta ''Etxahun´en Bertsoak Gipuzkeraz'' (1969) obrak.

 

 

=== Nobelak ===

 

=== Itzulpenak ===