2004ko Indiako ozeanoko lurrikara: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
t clean up using AWB |
||
39. lerroa:
2004ko Abenduaren 24an urpeko lurrikara bat gertatu zen. Epizentroa Sumatrako (Indonesia) mendebaldeko kostaldean. Lurrikara horrek tsunami ugari eragin zituen.
Urpeko lurrikararen sorrera ez da oso erraza azaltzeko. Lurrazalaren behealdean plaka tektonikoak daude. Indiako ozeanoaren azpian dagoen plaka bat energi asko pilatuta zeukan eta gehiegi mugitzen ari zen, lurrazaleko harrietan puntu ahul bat aurkitu zuenean. Harrik gora jo zuen eta lurra inarrosi egin zen eta Richterko eskalan 9.0ko lurrikara bat sortu zuen. Horren ondorioz plaka tektonikoak 1.200 kilometro mugitu egin zen. Guzti hau itsasoaren 30 kilometroko (6 milla) sakoneran gertatu zen.
Lurrikarak egun batzuk pasa ondoren Richterko eskalan 9.1 eta 9.3 heldu zen, munduko bigarren lurrikararik handienean bihurtzen. Failak geologikoei dagokionez, ikusteko denbora gehien egon den lurrikara izan da, 500 eta 600 segundo bitartean, honen ondorioz kapaz izan zen planeta osoa bibrarazteko eta zentimetro bat mugiarazteko. Lurrikara hain handia izan zen, epizentrotik 8.000
Lurrikararen epizentroa Sumatrako 120 kilometro mendebaldera zegoen, 30 kilometroko sakoneran. Azken datu hau urte batzuk pasata jakin zen, gertatu zenean 10 kilometrotara zegoela esan baitzuten.
Lurrikara honen ondorioz eta berak sortutako tsunami eta beste lurrikara batzuen ondorioz 288.000 pertsona hil ziren eta oraindik gaur egun 14.100 pertsona jarraitzen dute desagertuta. Gainera, 1.126.900 pertsona utzi zuten etxerik gabe.
183. lerroa:
<sup>3</sup> Datuek 2.464 kanpotar kontutan hartzen dituzte.<br />
<sup>4</sup> Ez ditu Hego Afrikatik kanpo hildako hegoafrikarrak kontuan hartzen (esaterako Thailandian hildako turistak).
</div>
== Ikus, gainera ==
| |||