A hepatitis: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Gaixotasun infotaula
| izena = A hepatitis
| irudia = Jaundice eye.jpg
| GNS10 = {{GNS10|B|15||b|15}}
| GNS9 = {{GNS9|070.0}}, {{GNS9|070.1}}
| DiseasesDB = 5757
| MedlinePlus = 000278
| eMedicineSubj = med
| eMedicineTopic = 991
| eMedicine_mult = {{eMedicine2|ped|977}}
| MeshID = D006506
}}
{{ohar medikoa}}
'''A hepatitisa''' gaixotasun infekziosoa da, A hepatitisaren [[birus]]ak sortua, [[gibel]]ari kalte egiten diona. Beste hepatitis birikoen aldean ([[B hepatitis|B]] eta [[C hepatitis]]), A hepatitisa ez da kronikoa, gaixoaren [[immunitate-sistema]]k birus patogenoa denboraren poderioz akabatzen baitu.
A hepatitisa aitortu beharreko gaixotasuna da [[Euskal Herria]]n. 2008. urtean, esaterako, 37 kasu jakinarazi ziren [[EAE]]an, eta 2007. urtean 35.
7 ⟶ 19 lerroa:
== Etiologia ==
A hepatitisa [[Pikornabirus]] familiako birus batek eragiten du. Birus hauek [[RNA]] dute material genetikoa, kapside ikosaedriko batek babestua <ref name= A>{{erreferentzia|abizena1= Basaran |izena1= Miren
Pikornabirus taldearen barnean bi birus mota daude: [[enterobirus]]ak eta [[errinobirus]]ak. Lehenengoek [[digestio-aparatu]]an sortzen dituzte gaitzak, eta bigarrengoek eztarrian eta sudurrean. A hepatitisaren birusa, hain zuzen, enterobirusen kategorian sailkatzen da.
17 ⟶ 29 lerroa:
Gaitza gorotz-aho bidetik harrapatzen da. Hots, gorotzez kutsatutako urak edo janariak hartzerakoan.
A motako hepatitisa transmititzen duten janari garrantzitsuenak [[itsaski]]ak dira, giza gorotzekin kutsatuta daudenean <ref>{{erreferentzia|egilea= Madigan M.T., Martinko J.M., Parker J.
Banakako kasuak dira ohikoenak, baina tarteka gaitza agerraldi moduan azaltzen da, pertsona batzuk batera gaixotzen direnean (adibidez, janari edo ur kutsatu bera hartzerakoan). [[Haurtzaindegi]]etan ere umeen arteko kutsapena errazagoa da.
29 ⟶ 41 lerroa:
== Patogenia ==
Ahotik sartu ondoren, birusa digestio-aparatutik odolera pasatzen da, eta hortik gibelera iristen da. Bertan erreplikatzen da
Birusak [[hepatozito]]ak kaltetzen ditu, eta [[ikterizia]] eta gaitzaren ohiko sintomak eragiten ditu. Gibela handitu eta biguntzen da, eta [[bilirrubina]] eta gibeleko [[Entzima|entzimen]] odol-kontzentrazioa igotzen da <ref>{{erreferentzia|abizena1= Ingraham
== Sintoma klinikoak ==
50 ⟶ 62 lerroa:
{{erreferentzia_zerrenda}}
[[Kategoria:Gaixotasun birikoak]]
[[Kategoria:Gibel
|