Jaiak Euskal Herrian: berrikuspenen arteko aldeak

== Politika Euskal Herriko jaietan ==

 

 

Jaien izaera herrikoi, tradizional eta masiboak [[politika]] kutsu nabarmena egiten dio. Alde batetik, herri adierazpen moduan, [[erreibindikazio (argipen)|erreibindikazioak]] eta gatazkak plazaratu eta indartzen diren eremua izaten da, areago jaia ohiko muga sozialak iraultzen dituen denbora izanik. Adibidez, XX. mendearen bukaeran ohikoa izan zen ''Jaiak bai, borroka ere bai'' leloa [[ezker abertzalea]]ren aldetik. Beste alde batetik, botereak bere erreprodukzio-helburuetarako erabiltzen ditu, ekitaldi antolatzaile eta kudeatzaile moduan eta herriaren ordezkari moduan azalduz. [[Euskal Herriko gatazka]]k aurkako fenomeno horiek biak indartu egiten ditu, jaiak esparru politiko bizia bilakatuz. Ildo horretatik, XX. mendearen bukaeratik gatazka bat izan da jai herrikoiak, herriak antolaturik eta kudeaturik, aldeztu eta jaien instituzionalizazioa bultzatzen duten erakundeen aldetik. Horren adibidea garbia [[Bilboko Aste Nagusia]] da, 1970eko hamarkadan [[Bilboko konpartsak|konpartsak]] izeneko talde herrikoiek sustaturik abiarazi zena, baina urteen poderioz erakunde ofizialen esku sartze nabarmena jasan duena, batzuetan istiluak ere eraginez, [[euskal preso politikoak (1978-egun)|euskal preso politikoen]] argazkiak txosnetan erakusteko debekuagatik, besteak beste. Euskal Herriko herri askotako jaietan nabarmena da, hain zuzen, [[abertzaletasun]]aren presentzia sinbolikoa, [[ikurrina]]k, presoen argazkiak eta horien aldeko erreibindikazioak (batzuen ustez, antzinako jai erlijiosoetan omentzen ziren herriko hildakoen ereduari jarraiki<ref>{{es}} {{Erreferentzia