Akaiar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
tNo edit summary
1. lerroa:
'''AkaiatarAkaiarrak'''rak, [[Akaia]] izeneko antzinako [[Grezia]]ko eskualdean bizi ziren pertsonak ziren. [[Biblia]]n, herri hau, '''akaiko''' bezalaizenaz aipatzen da.
 
== Historia ==
AkaiatarAkaiar herria Balkanetatik zetorren herri [[indoeuropar]] bat zen. [[Grezia]]ra [[K. a. XVIII. mendea|K. a. 1800ean]] joan ziren, [[Mizenas]] eta [[Tirinto]]ko erresumak sortu zituzten, eta, [[K. a. 1400ko hamarkada|K. a. 1400ean]] [[Kreta]] uhartea konkistatu zuten.
 
Akaiar herria da Greziar penintsularenpenintsulako biztanletzearenbiztanleen jatorria, [[India]]tik [[Europa]]rakora etorritako hedapen demografiko handi baten ondorio delarik.
 
Akaiarrek, Greziara heldu zirenean, konkista baketsu bat egin zuten, lurralde haietako biztanleen gizarte egiturak aldatu gabe, kultura minoikoaren loratzea gertatzen zen garai berean, ekialdeko zibilizazioak eta Europa mendebaldeko zibilizazioen arteko zubia zena.
 
Kultura mizenikoa ([[Mizenas]]ekoakoa) eta minoikoa (edo kretarra, [[Minos]] errege mitikotik datorren izena), laster jarri ziren harremanetan, elkarren arteko eragina gertatuz, akaiatarrekakaiarrek Kreta konkistatuz batera erabat batu ziren arte. Kretako jauregiek gotorlekurik ez zutenez, akaiatarrekakaiarrek ez zuten etsi uhartea dominatzeko euren saiakeran, K. a. 1400ean konkistatzea lortu zuten arte.
 
Konkistaren ondoren, mizenastarrek uhartea gotortu zuten, artisau eta merkatarien etxebizitzak gotorlekuetatik gertu bilduz.
 
Mizenastar garaiko lurperaketeklurperatzeek, eliteak aberastasunari ematen zion garrantzia ikusten uzten dute, zerga eta harpilaketetatikarpilaketetatik lortua, eta armei ematen ziena. Ez da harritzekoa, beraz, ezaugarri nagusietako bat, kultura honen hedapen izaera izatea, baita bere merkataritza ibilbideak Asia Txikia, [[Egipto]], [[Egeo|Egeo itsasoa]] eta [[Italiar penintsula]]ra zabaltzeko ere.
 
AkaiatarrekAkaiarrek Grezia kontinentalean izan zuten nagusitasunaren amaiera, eztabaidagai da. Tradizionalki, hau, doriarren inbasioagatik gertatu zela esan izan da, baina, berriki, baieztapen hau zalantzan jarri da, eta beste hipotesi batzuk proposatu dira: [[itsasoko herriak|itsasoko herrien]] inbasioa, lurrikara mordo bat jarraian gertatu izana edo barne altxamenduak.
 
== Ikus, gainera ==