Semeno Iruñekoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
Urtar (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{Beste erabilpenak|lehendabiziko XimenoSemero Iruñekoa|bigarrenari|Ximeno Gartzia Nafarroakoa}}
'''XimenoSemero Iruñekoa''' [[IX. mendea|IX. mendeko]] [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.
 
== Biografia ==
Sortutako datu biografiko batzuk izan ezik, apenas ez daude bere existentziari buruzko datuak bere semeen [[patronimiko]]ak izan ezik: GartziaGartzea eta Eneko ''XimenezSemeroitz'', XimenoSemero izeneko aita behar zuten<ref name="Lacarra">Lakarra de Miguel, José María. ''"Textos navarros del Códice de Roda"''. ''Estudios de Edad Media de la Corona de Aragon''. 1:194-283 ([[1945]]).</ref>. [[850]]ean, [[Frantzia]]ko Gortean ''Induo'' eta ''Mitio'', "[[Nafarroa|Nafarren]] dukeen" ordezkariei harrera egin zieten eta litekeena da [[Eneko Aritza]] eta XimenoSemero aipatutako [[duke]] horiek izatea<ref name = "viejo"/>.
 
Era berean [[Gartzea Semenez|GartziaGartzea XimenezSemeroitz Iruñekoa]] bere semea bezala, litekeena da [[Iruñeko Erresuma]]ko "beste zatiren" buruzagia edo erresuma osoko erregeordea izatea (nahiz eta hori buruz agiriak ez izatea)<ref name = "viejo">Pérez de Urbel, Justo. ''"Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona"''. ''Al-Andalus''. 19:1-42 ([[1954]])</ref><ref>Sánchez Albornoz, Claudio. ''"Problemas de la historia Navarra del siglo IX"''. ''Vianako Printze Erakundea'', 20:5-62 ([[1959]])</ref>. Bere balizko lurraldeak [[Araba]] inguruan izan ziratekeen, [[Bela Ximenez|Beila Semeroitz]] [[Arabako konderria|Arabako kondea]] bere balizko semeak (berriro patronimikoa) bertan lurrak zituelako<ref name="Portugal">Pérez de Urbel, Justo. ''"Jimenos y Velas en Portugal"''. ''Revista Portuguesa de História''. 5:475-492 ([[1951]])</ref>.
 
Batzuetan XimenoriSemerori "IndartsuaAzkarra" ezizena jarri diote, baina izen bereko ondorengo agintariarekin nahasia izan da. Era berean, eta berriro oker, batzuetan XimenoSemero Gartzia deitu dute, GartziaGartzea XimenezenSemeroitzen semea zelakoan<ref name="Lacarra"/>.
 
[[Semeno leinua|Semero leinua]]ren sortzailea izateagatik famatua da, [[Aritza leinua]] [[905]]an ordezkatu eta [[Nafarroako Erresuma]] [[1234]] arte gobernatu zuena.
 
== Ezkontza eta seme-alabak ==
Bere emazteari buruzko datuak ez badaude ere, Justo Pérez de Urbel [[historia]]lariak XimenoSemero [[Leongo Erresuma]]ko printzesa zen [[Leodegundia Ordoñez]]k ezkondu zuen [[Iruñea|Iruñeko]] printze ezezaguna zela zioen<ref name = "viejo"/><ref>Sánchez Albornozek ez dago ados</ref>. XimenokSemerok bi seme ezagunak eta beste bi balizkoak izan zituen<ref name="Portugal"/>:
 
* GartziaGartzea XimenezSemeroitz, agian bere oinordekoa
* [[Gartzea Semenez|GartziaGartzea XimenezSemeroitz Iruñekoa]], GartziaGartzea anaia bezala ''[[Rodako kodexa|Rodako kodex]]''ean aipatua<ref>Batzuetan [[Eneko Aritza]]rekin nahasi egin dute</ref>.
* [[Bela Ximenez|Beila Semeroitz]], [[Bela leinua]]ren sortzailea. Lotura ez da egiaztatua izan baina [[patronimiko]], geografia eta kronologiaren arabera aditzera eman dute.
* Oneka, [[Galiziako Erresuma|Galiziako kondea]] zen Diego Fernandez ezkondu zuena eta XimenoSemero eta Leodegundiaren ama. Pérez de Urbelek hipotesi honen aldekoa da Leodegundia Ordoñez XimenorenSemeroren emaztea bazen, besteek berriz, beste aita ezarri zioten Onekari.
 
== Erreferentziak ==