Cimabue: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
No edit summary |
||
3. lerroa:
| irudia = Cimabue 033.jpg
| zabalera = 180px
| oina = <small>''Maestà'', 1280-1285, [[Uffizi Galeria]], [[Florentzia]]</small>
| izen osoa = Cenni di Pepo (Giovanni) Cimabue
| jaiotza data = [[1240]] aldean
12. lerroa:
| heriotza herrialdea = Gaur egun [[Italia]] }}
'''Cenni di Pepo (Giovanni) Cimabue''' ([[1240]] aldean - [[1302]] aldean) [[Florentzia]]ko [[margolaritza|margolari]] eta [[mosaiko]]gilea izan zen
Cenni di Pepo zuen izena, baina Cimabue deitzen zioten goitizenez. Itzal handiko artista izan zen bere garaian
▲Itzal handiko artista izan zen bere garaian. [[Dante Alighieri|Danteren]] ''Purgatorio''ko bertso honetan Giottorekin batera agertzen da<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/03771a.htm: Catholic Encyclopedia, Cimabue]</ref>:
''Credette Cimabue nella pintura''
22 ⟶ 23 lerroa:
''Si che la fama di colui s' oscura'' <ref>[http://books.google.es/books?id=eIvQMS3c-aQC&printsec=frontcover&dq=dante&hl=es&ei=XJN3TO7GOKSiONqS2ZUG&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCsQ6AEwAQ#v=onepage&q=cimabue&f=false Dante Alighieri, Barry Moser. ''Purgatorio'']</ref>.
<small>(Cimabuek pintore handiena zela uste zuen, Giottok ospea kendu zion eta orain ahazturik dago)</small>
[[Giorgio Vasari]]k ''Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori''<ref>[http://books.google.es/books?id=tREGAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=vasari&hl=es&ei=u493TIvtNYjaOK7crJgG&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Giorgio Vasari, Mrs. Jonathan Foster. ''Lives of the most eminent painters, sculptors, and architects, Volumen 1'']</ref>
{{esaera2|Cimabue izan zen pinturaren berritzearen lehen arrazoia}}
▲== Lanak ==
Nolanahi ere, oso dokumentu gutxi daude haren bizitzari eta obrari buruz. Horietako baten arabera, 1301-1302an, [[Pisa]]n, katedraleko absideko mosaiko baten eta Santa Klara ospitalerako egindako Maestà baten (egun desagerturik) ordain diruak kobratu zituen. Data horietatik berehala hil zela uste da.
== Lan nagusiak ==
Kristoren gurutziltzatzearen gaia Cimabueren obran askotan errepikatu zen. 1265-68 inguruan [[Arezzo]]ko ''Gurutziltzatua'' pintatu zuen: tentsio gehieneko unean harri bihurtuta dagoela dirudi. Oso bestelakoa da Florentziako [[Santa Croce]]koa: 1272 aldera margotu zuen, eta beste sentiberatasun bat adierazten du. [[Asis]]ko San Frantzisko elizako gurutziltzatze dolugarriak, berriz, bizantziar eskematismo orotik aldendurik daude.
Florentziako Santa Trinita elizarako margotu zuen ''Maestà''-n (egun [[Uffizi Galeria]]n dago), [[Bizantziar artea|bizantziar]] [[ikono]]en finkotasunari -artean nabarmena aurpegietan eta keinuetan- adierazgarritasun handiago bat kontrajarri zion, eta espazioaren zentzua eta gorputzen bolumena bereziki landu zituen, aingeru eta profeten irudietan, batez ere.
Garrantzi handikoa izan zen Cimabueren esku hartzea Asisko San Frantzisko elizako lanetan. [[1277]]tik [[1288]]ra bitartean, goiko elizako [[koru]]ko eta [[transeptu]]ko [[fresko]]ak pintatu zituen, bere laguntzaile taldearekin batera -[[Duccio]] eta [[Giotto]] taldekoak zirela uste da-, eta baita [[Apokalipsi]]a, [[Apostolu]]ak eta Andre Maria gaitzat zituen ziklo handi bat ere. Horiez gainera, ez dira ahaztuta uztekoak Gurutziltzatzea eta gangako Lau ebanjelariak, denak arrisku larrian, gaur egun, hormetako materialen egoera txarra dela-eta.
== Cimabueren ekarpena ==
Cimabue [[Italia]]ko [[Bizantziar artea|bizantziar]] tradizioko azken margolari handitzat hartzen da. Garai hartako artean eszena eta irudi lauak eta oso estilizatuak izaten ziren. Cimaburen pintura bizantziarra bada ere, arte gotikoaren elementuak sartu zituen, hala nola pertsonaien espresioak. Alde horretatik [[errealismo]]rantz jo zuen lehenbizikoetakoa izan zen. [[Giotto di Bondone|Giottoren]] irakaslea izan zen.
== Lan zerrenda ==
* ''Gurutziltzatua'' (1265-1268), San Domenico eliza ([[Arezzo]])
* ''Gurutziltzatua'' (-1272), Santa Croce ([[Florentzia]]). [[1966]]ko [[uholde]]ek azkarki hondatu zuten eta zati batean baino ez da lehengoratu
37 ⟶ 51 lerroa:
== Iruditegia ==
<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="
Irudi:Cimabue 027.jpg|<small>''Gurutziltzatua'',
Irudi:Cimabue 025.jpg|<small>''Gurutziltzatua'',
Irudi:Cimabue 002.jpg|<small>''San Joan apostolua'', Mosaikoa. Duomo,
Irudi:Cenni di Pepo, dit Cimabue - La Vierge et l'Enfant en majesté entourés de six anges, 1270.jpg|
Irudi:San Francesco Cimabue2.jpg|<small>''San Frantzisko Asiskoa''
</gallery>
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2016/02/17}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{commonskat}}▼
▲{{commonskat}}
{{bizialdia|1240ko hamarkadako|1302ko|Cimabue}}
[[Kategoria:Florentziarrak]]
[[Kategoria:Italiako margolariak]]
[[Kategoria:
[[Kategoria:
[[Kategoria:XIV. mendeko margolariak]]
| |||