18:07, 11 otsaila 2016ko berrikusketa aldatu Theklan (eztabaida \| ekarpenak) Burokratak, Interfazeko administratzaileak, Administratzaileak 408.087 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		19:03, 11 otsaila 2016ko berrikusketa aldatu desegin Theklan (eztabaida \| ekarpenak) Burokratak, Interfazeko administratzaileak, Administratzaileak 408.087 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Wavy.gif\|thumb\|250px\|Grabitazio uhinen bi dimentsioko irudia]] [[Fisika]]n '''grabitazio uhinak''' [[espazio-denbora]]ren [[kurbatura]]n sortzen diren ~~[[uhindura]]k~~uhindurak dira. [[~~olatu~~Olatu]]en antzera propagatzen dira, jatorriko puntutik kanpora bidaiatuz. [[1916]]an [[Albert Einstein]]ek bere [[erlatibitate orokorra\|erlatibitate orokorreko teorian]] lehen aldiz proposatu zituen. Bere ustez grabitazio uhinek [[energia]] zein [[erradiazio]] [[grabitazio\|grabitazionala]] garraiatzen dute. Grabitazio uhinen existentzia [[Lorentzen inbariantza]]ren balizko ondorio bat da. Honek erlatibitate orokorrean interakzio fisikoen propagaziorako [[abiadura]] muga bat jartzen du. Aldiz, grabitazio uhinak ezin dira existitu [[Newton]]en grabitazioaren teorian, bere ustez interakzio fisikoak abiadura [[infinitu]]an hedatzen baitira. Grabitazio uhinen lehen detekzioaren aurretik ebidentzia ez-zuzena existitzen zen. Adibidez, [[Hulse-Taylor]] [[sistema bitar]]raren neurketak esaten zuen grabitazio uhinak kontzeptu teoriko bat baino gehiago direla. Beste iturri potentzial batzuk [[nano txuri]] bikoteak, [[neutroi izar]]rak eta [[zulo beltz]]ak dira. [[2016]]an hainbat grabitazio uhin detektore martxan daude, adibidez [[Advanced LIGO]], 2015eko irailetik funtzionamenduan dagoena. [[2016]]ko [[otsailaren 11]]n Advanced LIGOko taldeak lehen aldiz esan zuen grabitazio uhinak aurkitu zituela, bi zulo beltzen kolisioak eraginda.

Grabitazio uhin: berrikuspenen arteko aldeak