Aldizkari: berrikuspenen arteko aldeak

 

Bi jarrera politikoak erradikalizatuz joan ziren, eta, horren ondorioz, bi astekari ezagunen sorrera gauzatu zen: ''Le Réveil Basque'' gorrien aldekoa eta ''Eskualduna'' xuria.

 

''Le Réveil Basque'' Pauen zegoen talde errepublikazale batek bultzatu zuen. Elebiduna zen –frantsesez eta euskaraz idazten zuten– eta astero kaleratzen zen. 1886an plazaratu zen lehen alea eta sortzailea [[Martial Berdoly|Martial Henri Berdoly]] politikaria izan zen. Helburua nekazarien botoa eskuratzea zen eta, bertako orrialdeetan adierazten zenez behin eta berriro, [[errepublika]] aldarrikatzen zuten, erlijioaren eta euskalduntasunaren etsai izan gabe. Mezu politikoaz gainera, nekazaritzari buruzkoak eta berri laburrak ere bazetozen, guztiak [[behe-nafarrera]]z eta zubereraz. 1894an kaleratu zen azkeneko aldiz.