Urolaldeko gipuzkera: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Deba bete-betean Urolaldeko euskararen eremukoa da orain (Zuazo, 2015)
6. lerroa:
| data1 = [[Gipuzkera]]
| label2 = Hitz egiten den eremua
| data2 = [[Aia]], [[Aizarnazabal]], [[Azkoitia]], [[Azpeitia]], [[Beizama]], [[Deba]], [[Errezil]], [[Getaria (Gipuzkoa)|Getaria]], [[Zarautz]], [[Zestoa]] eta [[Zumaia]]
| label3 = Beste azpieuskalkiekiko lotura eremua
| data3 = [[Urola Garaia|Urola Garaiko]] udalerriakbi udalerri: [[Urretxu]] eta [[Zumarraga]].</br>[[Debabarrena|Debabarreneko]] udalerriakhiru udalerri: [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]].
}}
'''Urolaldeko gipuzkera''' [[gipuzkera]]ren azpieuskalki bat da, [[Gipuzkoa]]ko erdialdean eta mendebaldeko kostaldean mintzatzen dena. [[Luis Luziano Bonaparte]]ren sailkapenari jarraitu diotenen artean, oro har, ''Beterriko gipuzkera''tzat ageri da (hemen [[Beterriko gipuzkera]]tzat izendatu dugun [[Tolosaldea|Tolosaldeko]] eta [[Donostialdea|Donostialdeko]] hizkerarekin batera); [[Pedro Irizar]]rek (gipuzkeraren) ''Azpeitiko aldaera''tzat sailkatu zuen; eta Koldo Zuazok ''erdialdeko euskalkiaren sartaldeko azpieuskalki''tzat sailkatu du (hemen [[Goierriko gipuzkera]]tzat izendatu dugunarekin batera).
16. lerroa:
 
== Urolaldeko hizkeran mintzo diren udalerriak ==
[[Aia]], [[Aizarnazabal]], [[Azkoitia]], [[Azpeitia]], [[Beizama]], [[Deba]], [[Errezil]], [[Getaria (Gipuzkoa)|Getaria]], [[Zarautz]],[[Zestoa]] eta [[Zumaia]].
 
=== Beste azpieuskalkiekiko lotura egiten duten udalerriak ===
* [[Goierriko gipuzkera]]rekiko lotura egiten duten udalerriak: [[Urretxu]] eta [[Zumarraga]].
* [[Bizkaiera|Mendebaleko euskarako]] sortaldeko azpieuskalkiarekiko lotura egiten duten udalerriak: [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]].
 
=== Mendebaleko euskararen (bizkaiera) eta erdialdekoaren (gipuzkera) arteko muga, historian ===
30. lerroa:
* [[Pedro Irizar]]rek, [[1970]]. urteko datuekin, Bonaparteren sailkapenari aldaketa bakarra egin zion, Elgoibarreko euskara gipuzkeratzat sailkatuta (''Príncipe'' = [[Luis Luziano Bonaparte]], ''variedad de Azpeitia'' = Urolaldeko gipuzkera):
{{aipua|Respecto a los límites [del dialecto vizcaíno] establecidos por el Príncipe para el dialecto, hemos modificado el oriental, con la exclusión de la población de Elgóibar, que del dialecto vizcaíno (variedad de Vergara) pasa a formar parte del guipuzcoano (variedad de Azpeitia).|Pedro Irizar: ''Morfología del verbo auxiliar vasco'', Euskaltzaindia, 2008. 5. orrialdea}}
* [[Koldo Zuazo]]ren [[2008]]ko mapan, aldiz, [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]] bi azpieuskalkion arteko lotura eremutzat ageri dira —Deba, ez osorik: udalerriaren iparraldea, kostaldeko zerrenda (hirigunea barne), gipuzkeratzat markatzen du; eta gainerakoa, lotura eremutzat—,<ref>Koldo Zuazo: ''Euskalkiak: euskararen dialektoak'', Elkar, 2008.</ref> [[1999]]an Deba ibarreko euskararen gaineko azterketan esandakoa berretsiz.<ref>«Saio honetan ikusittakuak erakusten dabenez, Debabarreneko berbetak egitten dabe mendebaleko euskalkixaren eta erdialdekuaren arteko loturia, eta baitta, beste negurri baten, Antzuola eta Bergara aldekuak be.» (Koldo Zuazo [1999]: ''Deba ibarreko euskeria''. Antzuolako, Aramaioko, Aretxabaletako, Arrasateko, Bergarako, Eibarko, Elgoibarko, Eskoriatzako, Leintz-Gatzagako, Oñatiko eta Soraluzeko udalak, 1999.)</ref> 2015eko mapan, berriz, [[Deba]]n dagoeneko bete-betean Urolaldeko euskara egiten dela ageri da.<ref>[[Koldo Zuazo]]: [http://euskalkiak.eu/ezaugarriak.html ''Euskalkiak.com''].</ref>
 
== Erreferentziak ==