Calatravako Ordena: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
t →Historia: barne lotura zuzenketa |
||
16. lerroa:
[[1179]]an [[Alfontso II.a Aragoikoa]]k [[Alcañiz]]eko gaztelua eman zion Calatravako Ordenari musulmanen aurkako bere zerbitzuengatik sari bezala.
[[Abenójar (Ciudad Real)|Abenójar]]reko Bazkalekua eta bere lurraldea [[1183]]an eman zion Alfontso VIII.a Gaztelakoak ordena honi [[1814]] arte (urte honetan lurraldea [[Karlos Maria Isidro Borboikoa|Don Carlos Infantea]]k berreskuratuz), herria Abenójar de Calatrava deitzera pasa zen. Gertaera honen froga bezala [[Calatravako gurutzea]] ikus daiteke forjatua herriko [[eliza (argipena)|elizako]] teilatuetako baten.
Sortu zenetik [[XIII. mendea]]ren hasiera arte, ordenak zenbait gorabehera jasan zituen. Alfontso VIII.ak [[1195]]ean [[
Ordena behin betiko [[1212]]an [[Navas de Tolosako gudua]]n sendotu zen, bere egoitza [[Calatrava la Nueva]] gotorleku berri eta seguruagoan ezarri zuenean [[1218]]an (antzinako [[Dueñaseko gaztelua]]n, Salvatierrako gazteluaren aurrean), gehienbat preso musulmanek eraiki zutena, eta sekula gehiago utziko ez zuena.
26. lerroa:
Denbora gutxian, bere giza eta ekonomia baliabide handiek Ordenari botere politiko eta militar itzel bat eman zioten, [[Errekonkista]] amaitu arte iraun zuena. Gaztela eta Aragoiko muga guztian zehar lurrak eta gazteluak zituen, milaka basailuren gaineko jaurerri feudal bat eginez. Bere izen propioan [[gudu zelai]]ra 2000 zaldun eman zitzakeen, [[Erdi Aroa|Erdi Arorako]] nahiko indar handia. Gainera, autonomia zuen, honek erregeekin zenbait gatazka izatera eraman zuelarik, Ordenak ez baitzien eurei obeditzen, Maisu Handiari baizik. Euren gainetik soilik pertsonaia erlijiosoak ziren errekonozituak: [[Frantzia]]ko [[Morimond]]eko abadea, eta, goren-gorenean, [[Aita santu|Aita Santua]]
[[1228]]tik aurrera Ordenak [[Andaluzia]]n enkomiendak izan zituen, [[Fernando III.a Gaztelakoa]]k [[Alcaudete]], [[Porcuna]], [[Martos]] eta [[Víboras]] herriak eman baitzizkion, Errekonkistan emandako zerbitzuengatik esker on bezala. Era berean, [[XIV. mendea]]n eta [[XV. mendea]]n calatravatarrek euren andaluziar domeinuak handitu zituzten [[Jaén|Jaenen]] ([[Lopera]], [[Jimena]], [[Arjona]] etab...) [[Kordoba]]n ([[
[[Fernando II.a Aragoikoa]] Katolikoak Aita Santuaren bulda bati esker [[1477]]an Ordenako Maisu Handi aukeratua izatea lortu zuen, eta, beragandik hasita, ondorengo espainiar errege guztiek titulua heredatu zuten.
32. lerroa:
Ondorengo erregeen agintepean, eta errekonkista jada amaitua, pixkanaka, izpiritu militar zein erlijiosoa galtzen hasi ziren. Denborarekin, existitzeko bere arrazoi bakarra irabaziak sortzea zen, euren domeinu handietatik zetozenak, eta euren erlikien kontserbazioa.
[[Josef Bonaparte|Jose I.a Espainiakoak]] [[1808]]an hala erabakita Ordenaren ondasunak konfiskatu ondoren, [[1814]]an Fernando VII.ak itzuli zizkien, azkenean sekuarizatuak amaituz [[1855]]ean [[Pascual Madoz]]en partetik. [[Espainiako
== Duintasunak ==
| |||