Gaztelako Gerra Zibila: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
t clean up, replaced: |ESP}} → |Espainia}} using AWB |
||
25. lerroa:
{{Beste erabilpenak|XIV. mendeko gerrari|XV. mendeko gerra|Gaztelako Ondorengotzaren Gerra}}
'''Gaztelako Gerra Zibila''' [[1366]] eta [[1369]] artean iraun zuen [[Gaztelako koroa|Gaztelako Koroa]] izateko [[gerra zibil]]a izan zen. [[Frantzia]] aldean borrokatzen ari ziren [[Ingalaterrako Erresuma|Ingalaterra]] eta [[Frantziako Erresuma]]k gerran sartu zirenean, [[Ehun Urteetako Gerra|Ehun Urteko Gerraren]] fronte bat bilakatu zen. [[Gaztelako Erresuma]] eta bere inguruko kostaldeetan borrokatu zuten [[Petri I.a Gaztelakoa]]k eta bere sasianaia zen [[Henrike II.a Gaztelakoa]]ren aldekoek<ref>{{Erreferentzia| abizena = Valdeón Baruque |izena= Julio |izenburua= Pedro I el Cruel y Enrique de Trastámara: ¿la primera guerra civil española? |argitaletxea= Aguilar|urtea= [[2003]]}}</ref>.
▲'''Gaztelako Gerra Zibila''' [[1366]] eta [[1369]] artean iraun zuen [[Gaztelako koroa|Gaztelako Koroa]] izateko [[gerra zibil]]a izan zen. [[Frantzia]] aldean borrokatzen ari ziren [[Ingalaterrako Erresuma|Ingalaterra]] eta [[Frantziako Erresuma]]k gerran sartu zirenean, [[Ehun Urteetako Gerra|Ehun Urteko Gerraren]] fronte bat bilakatu zen. [[Gaztelako Erresuma]] eta bere inguruko kostaldeetan borrokatu zuten [[Petri I.a Gaztelakoa]]k eta bere sasianaia zen [[Henrike II.a Gaztelakoa]]ren aldekoek<ref>{{Erreferentzia| abizena = Valdeón Baruque |izena= Julio |izenburua= Pedro I el Cruel y Enrique de Trastámara: ¿la primera guerra civil española? |argitaletxea= Aguilar|urtea= [[2003]]}}</ref>.
== Aurrekariak ==
Bere aldekoen artean Petrik "Zuzena" ezizena eta, bere aurkakoen artean, berriz, "Bihozgabea" ezizena zuen. Gaztelar goi-nobleziak [[tirano]]tzat zuten erregearen agintaritza ezarri zuelako<ref>{{Erreferentzia| abizena = Wintle |izena= Justin |izenburua= The Rough Guide History of Spain |argitaletxea= Penguin Group |urtea= [[2003]]}}</ref>. Nazioarteko politikan, [[Aragoiko koroa|Aragoiekin]] gerran hasi zen, "[[Bi Petrien Gerra]]" sortuz.
Henrike bere sasianaiak goi-nobleziaren babesa ez ezik Frantzia, Aragoi eta [[Aita santu|Aitasantutzarena]] ere lortu zituen. [[1366]]an [[Santa María la Real de Las Huelgas monasterioa|Las Huelgasen]] ofizialki bere burua errege aldarrikatu eta anaiari Gaztela, [[Leongo Erresuma|León]], [[Toledo]] eta [[Sevilla]]ko tronuak kendu zizkion.
== Gerra ==
1366an, Henrikek, orduan [[Frantzia]]n erbesteratua bizi zela, [[Montpellier]]ren frantziar eta aragoiar soldadu eta ingeles mertzenario zituen armada handia antolatu eta [[Gaztela]] inbaditu zuen. [[Karlos V.a Frantziakoa]] eta [[Petri IV.a Aragoikoa]]ren babesari esker, Petri ihes egitera bultzatu zuen.
Petri [[Baiona]]ra joan zen, orduan ingelesen eskuetan zegoela, eta [[Eduardo (Printze Beltza)|Printze Beltzari]] laguntza eskatu zion, Gaztelan lurraldeak izatearen truke. [[1367]]an, Gaztelara itzuli eta [[Naiarako gudua]]n Petriren aldekoek Henrikeren aldekoak menderatu zituzten. Henrike ihes egin behar izan zuen baina Petrik bere hitza jan zuen eta ingelesek alde egin zuten. [[1368]]an, Henrike eta Karlos Frantziakoak [[Toledoko ituna]] sinatu zuten. Itun honen bitartez, lehorrean laguntza izatearen truke gaztelarrek bere [[Bizkaiko golkoa|Bizkaiko golkoko]] itsas-armada uzten zieten frantziarrei.
[[1369]]an Henrike berriro itzuli zen Gaztelara eta [[Montielgo gudua]]n bere etsaia hil zuen. Segidan aho batez izendatu zuten errege eta [[judu]]ak administraziotik bota zituen. Hurrengo gerretan Gaztela Frantziaren aliatu bilakatuko zen.
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
{{Historia zirriborroa|
[[Kategoria:Espainiako gerrak]]
| |||