Limerick: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
t clean up, replaced: {{POL}} → {{banderaikur|Polonia}} using AWB |
||
1. lerroa:
{{Hiri orokor infotaula
| izena = Limerick<
| ofiziala =
| izen alternatiboa =
187. lerroa:
XII mendean [[normandiar]]rek hiria berdiseinatu zuten eta [[King John's gaztelua|Joanes erregearen gaztelua]] eta [[Andre Mariaren katedrala (Limerick)|Andre Mariaren katedrala]] eraiki zituzten. Garai hartan Thomond erresumako hiriburua izan zen eta hala iraun zuen 1543ean desegin zen arte. Gaur egun oraindik ohiko toponimoa da Thomond.
Shannon estuarioko hiri estrategikoa zenez, XVII mendeko gerra zibiletan nabarmen sufritu zituen [[Oliver Cromwell]]en (1651) eta [[Gilen III.a Ingalaterrakoa eta II.a Eskoziakoa|Gilen III.aren aldekoen]] setioak (1690), batez ere [[Boyneko gudua]] galdu eta ihes egin zuten irlandar errebeldeei babesa eman zienean. Azken gertakari honek makina bat kondaira sortu ditu irlandar folklorean. Setioa Limerickeko Itunarekin amaitu zen 1691ean. Itun honek eskubideak eman zizkien katolikoei, beti ere Gilen III.aren menpekotasuna onartuz.
Bake egoera honek hiriaren loraldi ekonomikoa ekarri zuen. Merkataritzak ekarritako aberastasunari esker Limerick asko handitu zen eta erdigunean georgiar estiloko etxeak eraiki ziren, gaur egun duen itxura hartuz. [[Batasun Agiria (1800)|1800ko Batasun Agiriak]] eta [[Irlandako Gosete Handia]]k hiriaren hazkundea gelditu eta gainbehera ekarri zuen. Hala ere [[Dublin]], [[Cork]] eta [[Waterford]]erako trenbideak eraiki ziren eta inguruko erdigune izaten jarraitu zuen.
194. lerroa:
== Ekonomia ==
Dublinen eta Corkek ondoren, Irlandako hirugarren ekonomia gunea da. Unibertsitateak, Teknologia Institutuak eta Aireportuak Ipar Amerikako konpainia handiak ekarri dituzte Limerickera, besteak beste '''Dell''' (teknologia berriak) eta '''Johnson & Johnson''' (lentillak).
Dell-ek berak Irlandako [[Barne produktu gordin]]aren %2a ekoizten zuen, baina 2009an lantegia Limericketik atera eta Poloniara eramatean langabezia tasak gora egin du hirian. Gaur egun %28'6koa da, Irlandako batazbestekoaren bikoitza.
204. lerroa:
== Kirolak ==
[[Errugbi]]a da kirol maiteena Limerickeko konderrian, "Errugbiaren Irlandako hiriburua" dela esaten da. 2006 eta 2008an [[Europako errugbi kopa|Heinecken Cup]] Europako txapelketa handia irabazi zuen [[Munster Rugby]] taldearen egoitza
Joko gaelikoei dagokienez [[Limerick GAA]] taldeak zazpi aldiz irabazi du [[hurling]]aren [[All-Ireland Senior Hurling Championship|txapelketa nagusia]]. [[Futbol gaeliko]]aren atalean bi garaipen ditu [[All-Ireland Senior Football Championship|txapelketa nagusian]], baina biak ere XIX mendearen bukaeran lorturikoak dira.
238. lerroa:
* {{USA}} [[Spokane (Washington)|Spokane]] ([[Washington (estatua)|Washington]])
* {{USA}} [[Limerick Township]], ([[Pennsylvania]])
* {{
== Erreferentziak ==
| |||