Mosku: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
t clean up, replaced: Beijing → Pekin using AWB
31. lerroa:
 
== Izena ==
Hiriaren izena, zeharkatzen duen ibaitik dator: [[Moskova]].
 
== Historia ==
[[Fitxategi:StBasile SpasskayaTower Red Square Moscow.hires.jpg|thumb|left|250px|Moskuko [[Plaza Gorria]]]]
Ez da ezagutzen Moskuren jatorria. [[1147]]koa da lehen aipamena, [[Juri Dolgoruki]] printzeak Novhorod-Siverskiko printze aliatuari egindako gonbidapena: «etorri neregana, anaia, Moskura»<ref>Walter COMINS-RICHMOND: [http://faculty.oxy.edu/richmond/csp8/history_of_moscow.htm ''The History of Moscow''] Faculty.oxy.edu</ref>. [[Mongol]]ek erre zuten [[1237]]an, eta haien eskuetan izan zen ondoren. Mongolen beherakadaren eta [[Konstantinopla]]ren gainbeheraren ondorioz Mosku Errusiako hiriburu eta mundu ortodoxoaren gune nagusi bilakatu zen.
 
[[Petri I.a Errusiakoa|Petri Handiak]] [[San Petersburgo]]n ezarri zuen Errusiako hiriburua. Hori zela eta Moskuk garrantzia galdu zuen eta behera egin zuen biztanle kopuruak. [[1812]]an [[Napoleon Bonaparte|Napoleonen]] osteek hartu zuten. Napoleonek kalte larriak egin zituen eta Moskutik alde egin ondoren berriz eraiki behar izan zen hiria; ondoren bere behinolako indarra berreskuratu zuen.
 
Hirian bizi ziren langileek parte hartu zuten [[1905]]eko iraultzan, eta [[1917]]an [[boltxebike]]ak jabetu ziren hiriaz. Hurrengo urtean, [[1918]]an alegia, [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuneko]] hiriburu egin zuten. Urte horretatik aurrera, Moskuk ezagutu duen hazkundea ikusgarria izan da. [[Bigarren Mundu Gerra]]n, alemaniarren erasoa Moskutik 100 &nbsp;km baino gutxiagora utzi zen indar gabe, baina hiriak ez zuen kalte handirik izan. Bigarren Mundu Gerraz geroztik are gehiago hazi zen Mosku, eta Sobietar Batasuna zeneko inmigraziogune nagusi bihurtu zen. Garai hartan Mosku eta [[Washington]]ek nazioarteko botere eta politika gune bihurtu ziren.
 
== Klima ==
188. lerroa:
== Banaketa administratiboa ==
[[Fitxategi:Msk all districts abc eng.svg|thumb|right|200px|Moskuko barrutien mapa.]]
Mosku hamar barruti edo [[okrug]]ez osaturik dago.
 
* [[Zelenograd]]eko hiria
202. lerroa:
 
== Garraioa ==
[[Moskuko metroa]], ''Lur azpiko jauregia'' ezizenaz ezaguna, hiriburuaren gune asko lotzen ditu eta munduko metrorik erabilienetakoa da. 185 geltoki ditu eta 305,5 &nbsp;km luze da, lerro guztien batura eginda. Munduko hirugarren metrorik luzeena da, [[New York]] eta [[Londres]]koaren ostean<ref>[http://www.mosmetro.ru/about/information/ Moskuko metroaren webgunea] Mosmetro.ru</ref>. [[1935]]an ireki zen eta ezaguna da geltokiek duten diseinuagatik. [[Errealismo sozialista]] bezala ezagutzen den korrontearen hainbat artelan daude bertan.
 
Bada ustezko sekretupeko metro sistema bat [[Metro-2]] izenekoa, lur azpikoa eta Moskuko metro publikoaren parekoa.
227. lerroa:
* {{herria|Thailandia|Bangkok}}
* {{herria|Bosnia-Herzegovina|Banja Luka}}
* {{herria|Txina|BeijingPekin}}
* {{herria|Libano|Beirut}}
* {{herria|Serbia|Belgrad}}