Gernika-Lumo: berrikuspenen arteko aldeak

=== Jaiak eta ospakizunak ===

* Apirilak 26: Gernikako Bonbardaketaren urteurrena. Aste osoan kultura ekitaldiak izaten dira, erakusketak, konferentziak eta abar. Urteurreneko egunean, ekitaldi esanguratsuena Gernikako Zallo hilerriko lore eskaintza da.

* Apirilak 28: (1366) Gernika sortu zeneko urteurrena ospatzen da udaletxeko plazan.

* Otsaila: Kandelerio eguna (otsailak 2). Santa Ageda bezpera (otsailak 4. Inauteriak edo Aratusteak.

* Ekainak 29: Lumoko San Pedro Jaiak ospatzen dira. Jai herrikoiak: euskal kirola eta gastronomia.

* Abuztuak 14-18: Gernikako jaiak. Andre Maria eta San Roke ospatzen dira.

 

 

* Urriko lehenengo astelehena: Urriko lehen astelehenean ganadu azoka egiten da Gernikan. [[Piriniotar behi]]aren Euskadiko txapelketa egiten da.

* Urriko azken astelehena: Euskal Herriko baserriko produktuen erakusleiho izaten da Gernika.

 

[[Fitxategi:Guernica Gernikara.JPG|thumb|250px|''Guernica Gernikara'' zeramikazko horma-irudia]]

* ''Guernica Gernikara'' zeramikazko horma-irudia: Allendesalazar kalean kokatua dago, osasun etxearen aurrean. Horma-irudia, Gernikako Udalak foru hiriarekin anaituta dagoen Bartzelona probintziako [[Berga]] hiriko ''Ceramiques Queralt'' enpresari eskatua, Pablo Picassok 1937an Gernika bonbaz eraso zutela jakin zuenean egin zuen koadroaren eskulangintzako artelaneko bikoizketa zintzoa da. Margolanaren izaera sinbolikoak gerrak bizilagun zibilengan, ondarean eta animaliengan dituen ondorio suntsitzaileei buruzko irakurketa desberdinak bideratu ditu. Obra axuleiuetara eramatean zati adierazkorrak xehetasun handiz banatzen dira.

* Jai Alai Pilotalekua': Carlos Gangoiti kaleko 14.ean. [[Zesta punta|Zesta-puntako]] [[pilotaleku]] hau egin zuen arkitektoa [[Secundino Zuazo]] izan zen. Zuazo jaunak badu leku garrantzitsua gaur egungo arkitekturan. Egitura, oinarrian, argia iparraldetik sartzen zaion [[eskuaira]] sinple bat da. Okertuta dagoenez, nabarmenago egiten da itxura hori. 57m luze eta 10,5m zabal den jokaleku ikusgarria izateaz gain, ikusleria handia onartzeko ahalmena ere badu: 1500 lekuko harmaila, balkoian 800 eserleku eta zutik beste 1000 lagun sartzeko aukera eskaintzen du. Eraikin [[Arkitektura arrazionalista|arrazionalista]] da, gaurkotasuna galdu ez duena. Bestalde, pilotan, mitikoa da pilotaleku honen izena. Fatxadan erliebean egindako pilotari biren eskultura dago. Markinako eta Durangoko pilotalekuekin batera zesta-punta zaleen biltokia zen, baita kirolari entzutetsuenen aterpea ere. Pilotalekuaren gertutasunak gernikarren artean punta-puntako pilotariak sortzea sustatu du. Gernikako Zesta-Punta eskola bertan aritzen da eguneroko lanean etorkizuneko zesta-punta jokalariekin.

* Europako Herrien Parkea: Parke hau 1991n inauguratu zen, eta arbola- eta zuhaixka-aniztasun handia du ondo berezituta dauden lau arloetan. Iparraldean, arbola-landaredi irekia dago, eta Eduardo Txillidaren eta Henry Mooreren eskulturak daude. Ekialdean, Euskadi atlantikoko lau ekosistemak daude: [[pago|pagadia]], [[haritz|hariztia]], [[Arte (zuhaitza)|artadia]] eta itsasertzeko landaretza. Ekosistema horietatik pasatzen den errekatxoak hegoaldean dagoen urmaelera isurtzen ditu urak. Parkeko gainerako eremuan lorategi klasikoa dago.

 

[[Fitxategi:Gernika euskal herria museoa.jpg|rigth|250px|thumb|Gernikako [[Euskal Herria museoa]].]]

* Gernikako [[Bakearen museoa]] Fundazioa: Lehenago Epaitegia gaurko Gernikako Bakearen Museo bihurtu da. Museoaren soslaia bakearen museoaren kontzeptu gaurkotuan oinarritzen da: "Bakearen Kultura" zabalduko duen museo tematikoa.Gernikako bonbardaketaren bizipenetik abiatuta gai unibertsalak proposatzen ditu. Museo interaktiboa da, argazki erakusketa osatua du eta ikus-entzunezkoek bizirik iraun zutenen testigantzak aurkezten dituzte.

* Gernikako [[Euskal Herria museoa]]: Lehenago Alegria jauregia zen, [[1733]]an eraikitakoa, baina 1991n Euskal Herria Museoa bihurtu zen eta geroztik zabalik dago. Museo honek, bertako bildumen bidez, foru inguruneari dagokion esangura historiko, sozial eta kulturalaren ikuspegi orokorra aurkezten digu eta Euskal Herriak osatzen duen erkidego espiritualaren ezaugarririk behinenak erakusten dizkigu. Zalditegi zaharra, zaintzarako ere erabiltzen zena, aldi baterako erakusketak eta bulegoko lanak egiteko erabiltzen da. Horrez gain, irakasbide lantegiak ere egiten dira etxe horretan.

* Urdaibaiko Patronatua - Udetxea Jauregia: Gernikatik Lumora doan bidean kokatua dago. Europako Herrien Parkean bertan. [[Urdaibai|Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren]] egoitza ofiziala da. Eraikinaren beheko solairuan Urdaibaiko fauna eta flora osatzen duten elementu naturalen erakusketa ikusteko aukera dago. Udetxea jauregia Allendesalazar familiak eraiki zuen 1890ean udako egoitza gisa erabiltzeko. [[UNESCO]]k 1984an esan zuen jauregi honek nazioarteko kultura eta natura-ondare garrantzitsua duela. Informazioa,honako jakintza-arloez, jaso daiteke bertan: bertako natura, ibilbide ekologiko-kulturalak eta garapen iraunkorra.

 

 

== Hiri senidetuak ==

 

* {{DEU}} [[Pforzheim]], [[Baden-Württemberg]], 1989

* {{USA}} [[Boise]], [[Idaho]], [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]], 1993