Carl Wilhelm Scheele: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
31. lerroa:
Carl Wilhelm Scheele [[Stralsund]]en jaio zen, [[Suedia]]n -[gaur egun [[Alemania]]- [[1742]]ko [[abenduaren 9]]an. Aita Joachim (edo Johann) Christian Scheele kafe merkataria izan zuen eta ama, berriz, Margaretha Eleanore Warnekros. Gurasoen lagunekin ikasi zuen kimikako eta farmazioako ikurrak irakurtzen eta, [[1757]]an, Carlek 14 urte zituenean, [[Göteborg]]era bidali zuten familiaren lagun zen Martin Andreas Bauchekin farmazia ikastera. Hantxe aritu zen 8 urtez eta gau eta egun eman zituen Nicolas Lemery, Caspar Neumann, Johann von Löwenstern-Kunckel eta Georg Stahlen lanak irakurtzen. Azken honen lanean oinarrituko zen gero Scheelen espekulazio teoriko asko.
[[1765]]ean, ospe handiko CM Kjellström botikariarekin lan egin zuen [[Malmö]]n eta Lundeko irakasle zen -geroago,
Berak aurkitu zituen [[azido tartariko]]a, [[kloro]]a, [[manganesoaren gatz]]ak, [[artsenio]]a, [[artsenamina]] eta [[kobre artseniato]]a; zenbait metalen oxidazio egoerak ere zehaztu zituen.
Graduondoko ikasketen fruitu izan zen [[1772]]-[[1773]] urte bitarteko [[oxigenoa]]ren eta [[nitrogenoa]]ren aurkikuntza, eta erabat zehaztuta agertzen da hori [[1777]]an argitaratutako ''Chemische Abhandlung von der Luft und der Feuer'' lanean (''Aire eta suaren tratatu kimikoa''), bere ospea [[Joseph Priestley]]rekin ere partekatzen du, [[1774]]an egin baitzuen honek ere, bere kabuz, aurkikuntza hori.
[[Joseph Priestley]]k [[oxigeno]]a aurkitu baino bi urte lehenago gas horren ezaugarriak aztertuak zituen Scheelek. Argiak [[zilar]]raren konposatuen gaietan duen eragina aurkitu zuen, eta era horretara [[fotokimika]]ren eta [[argazkigintza|fotografiaren]] oinarriak ezarri zituen. ''[[Scheelita]]'' mineralak zientzialari horren omenez du izena.▼
▲
[[1774]]an, Jonas Bergiusek Zientzietako Errege Akademiako kide izateko izendatu zuen eta horrela egin zuten [[1775]]eko [[otsailaren 4]]an. [[1777]]ko [[urriaren 29]]an eseri zen han lehenengo aldiz eta behingoz. [[Azaroaren 11]]n gainditu zuen ohore handiz botikari izateko azterketa.
| |||