Paris: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
No edit summary
1. lerroa:
{{Argitzeko|Frantziako hiriburuari|Paris (argipena)}}
'''Paris'''<ref name="Euskaltzaindia">{{erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0038.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak}}</ref> ([[frantses]]ez {{IPA|paʁi}}) ahoskatua) [[Frantzia]]ko [[Hiriburu (politika)|hiriburua]] da, eta herrialdearen iparraldean dago, [[Sena]] ibaiaren ertzean. Hiriak 2.153.600 biztanle ditu,<ref name="paris_pop_2006">{{erreferentzia |url = http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/ElpDep_5trages90-06.xls |izenburua = "Estimation de population par département, sexe et grande classe d’âge – Années 1990 à 2006" |egilea = [[INSEE|Institut National de la Statistique et des Études Économiques]] |sartze-data = 2008}}</ref> eta harenhare hack n metropolitar gunea, 1213.067.000 milioi biztanlekoa izaki,<ref name="urban stats">{{erreferentzia |url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&zoneSearchField=PARIS&codeZone=00851-UU1999&idTheme=&rechercher=Rechercher |izenburua = Paris (00851 - Unité urbaine 1999) - Thème : Évolution et structure de la population |argitaletxea = Insee |hizkuntza = fr |sartze-data = 2009}}</ref><ref name="paris_AU99_pop">{{erreferentzia |url = http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&zoneSearchField=PARIS&codeZone=001-AU1999&idTheme=3&rechercher=Rechercher |izenburua = Paris (001 - Aire urbaine 1999) - Thème : Évolution et structure de la population |argitaletxea = Insee | hizkuntza = fr |sartze-data = 2009}}</ref> [[Europar Batasuna|Europar Batasuneko]] jendetsuena da, [[Île-de-France|Frantziako Uhartea]] (''Île-de-France'') eskualdean kokatua.
{{Frantziako udalerri infotaula
| izena = Paris
| bandera = Flag of Paris.svg
| armarria = Grandes Armes de Paris.svg
| nongo = Parisko
| ofiziala = Paris
| eskualdea = {{bandera|Île-de-France}}
| departamendua = [[Paris]]
| dep_zkia = 75
| barrutia = [[Parisko barrutiak|20 barrutiko burua]]
| postakodea = 75001-75020 eta 75116
| INSEE = 75056 edo 75101-75116
| kokapena = kokapenmapa
| irudia = Paris montage 2013.jpg
| irudiaren testua = Paris
| koordenatuak =
| dn=48
| mn=51
| sn=39
| de=2
| me=20
| se=43
| N=N
| W=E
| garaiera = 33
| azalera= 2844.8
| biztanleria = 10413386
| urtea = 2010
| aglomerazioa = Parisko aglomerazioa
| sorrera = Parisii galiar herrixka
| herritarra = paristar<ref name="Euskaltzaindia"/>
| alkatea = [[Anne Hidalgo]] ([[Frantziako Alderdi Sozialista|PS]])
| webgunea = http://www.paris.fr
| oharrak =
}}
'''Paris'''<ref name="Euskaltzaindia">{{erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0038.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak}}</ref> ([[frantses]]ez {{IPA|paʁi}}) ahoskatua) [[Frantzia]]ko [[Hiriburu (politika)|hiriburua]] da, eta herrialdearen iparraldean dago, [[Sena]] ibaiaren ertzean. Hiriak 2.153.600 biztanle ditu,<ref name="paris_pop_2006">{{erreferentzia |url = http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/ElpDep_5trages90-06.xls |izenburua = "Estimation de population par département, sexe et grande classe d’âge – Années 1990 à 2006" |egilea = [[INSEE|Institut National de la Statistique et des Études Économiques]] |sartze-data = 2008}}</ref> eta haren metropolitar gunea, 12.067.000 milioi biztanlekoa izaki,<ref name="urban stats">{{erreferentzia |url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&zoneSearchField=PARIS&codeZone=00851-UU1999&idTheme=&rechercher=Rechercher |izenburua = Paris (00851 - Unité urbaine 1999) - Thème : Évolution et structure de la population |argitaletxea = Insee |hizkuntza = fr |sartze-data = 2009}}</ref><ref name="paris_AU99_pop">{{erreferentzia |url = http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&zoneSearchField=PARIS&codeZone=001-AU1999&idTheme=3&rechercher=Rechercher |izenburua = Paris (001 - Aire urbaine 1999) - Thème : Évolution et structure de la population |argitaletxea = Insee | hizkuntza = fr |sartze-data = 2009}}</ref> [[Europar Batasuna|Europar Batasuneko]] jendetsuena da, [[Île-de-France|Frantziako Uhartea]] (''Île-de-France'') eskualdean kokatua.
 
Paris gaur egungo ekonomia-gunerik garrantzitsuenetarikoa da, eta berebiziko eragina du [[politika]]n, [[arte]]an, [[hedabide]]etan, [[aisia]]ldian, [[zientzia]]n eta [[moda]]n,<ref name="GaWC">{{erreferentzia |url = http://www.lboro.ac.uk/gawc/citylist.html |izenburua = "Inventory of World Cities" |egilea = Globalization and World Cities (GaWC) Study Group and Network, Loughborough University |sartze-data = 2007}}</ref> munduko metropolirik garrantzitsuenetarikoa baita.<ref name="metropolitan_areas">{{erreferentzia |url = http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&dat=32&srt=pnan&col=aohdq&va=&pt=a |izenburua = "World Metropolitan Areas" |egilea = Stefan Helders, World Gazetteer |sartze-data = 2007}}</ref>
 
Parisko eskualdea, [[Île-de-France|Frantziako Uhartea]] deritzona, [[Frantzia]]ko ekonomia hiriburua fuck the da.<ref name="UN">{{erreferentzia |url = http://esa.un.org/unup/index.asp?panel=2 |izenburua = World Urbanization Prospects: The 2007 Revision Population Database |argitaletxea = The United Nations |sartze-data = 2009}}</ref> Munduko hirien artetik, [[barne produktu gordin]] handienetarikoa du: 669,2 bilioi euro 2013an.<ref>{{erreferentzia |url = http://www.therichest.com/rich-list/world/the-top-10-richest-cities-in-the-world/ |izenburua = The Top 10 Richest Cities in the World |egilea = Sammy Said |sartze-data = 2014}}</ref> Gainera, [[La Défense]], Europako negozio-barrutirik handiena, Frantziako enpresen erdiaren egoitza nagusia da, eta munduko 100 enpresarik handienetatik 20rena ere.<ref>{{erreferentzia |url = http://money.cnn.com/magazines/fortune/global500/2009/countries/France.html |izenburua = Global Fortune 500 by countries: France |egilea = [[Fortune]]}}</ref> Era berean, frantses hiriburuan dute egoitza hainbat nazioarteko erakundek, hala nola [[UNESCO]]k edota [[Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea|OCDEk]].
Paris munduko turismo helmuga nagusia da, 30 milioi turistak bisitatzen baitute urtero.<ref name=tourism>{{erreferentzia |izenburua = Tourism |url = http://www.iledefrance.fr/english/sports-loisirs-tourisme/tourism/tourism/ |egilea = Île-de-France Regional Council}}</ref> Intereseko leku asko daude hirian. Adibidez, [[Eiffel dorrea|Eiffel Dorrea]], [[Parisko Notre-Dame katedrala|Notre-Dame katedrala]], [[Parisko Garaipen Arkua|Garaipen Arkua]], [[Sacré-Cœur basilika]] eta abar. Horrez gain, [[Louvre museoa|Louvre]] eta [[Orsay museoa|Orsay]] museoek nazioarteko onarpena ere badute, baita Disneyland Resort Paris parkeak ere. Parisko [[Paris-Charles de Gaulle aireportua|Charles de Gaulle aireportua]] Frantziako aireportu nagusia da, eta munduko aireportu erabilienetatik zortzigarrena.<ref>{{erreferentzia |url = http://www.aci.aero/Data-Centre/Monthly-Traffic-Data/Passenger-Summary/Year-to-date |izenburua = Year to date Passenger Traffic |argitaletxea =ACI Airports Council International |data = 2014 |sartze-data = 2014}}</ref>