Iberiar Federazio Anarkista: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
'''Iberiar Federazio Anarkista''' (FAI) [[1927]]an sortu zen, [[Valentzia]]n ([[Espainia]]), [[Portugal]]go Batasun Anarkista Portugaldarra (UAP) eta Estatu espainiarreko Talde Anarkisten Federazio Nazionala (FNGA) batu eta gero.
 
Erakunde honek [[anarkismo|anarkistatzat]] jotzen zuen bere burua eta lotura estua zuen [[CNT]] anarkosindikalistarekin. Horrela, askotan CNT-FAI siglak batera ikusten ziren. "''Trabazón''" deritzon estrategia aurrera eraman zuten ''faistek'' (FAIko kideei emandako izena); hau da, FAIko kideakkideek CNTrenCNTko barneanmilitante militatzeaizaten jarraitzea, horrela CNTren izaera anarkista mantentzen laguntzeko.
 
Baina CNTk langileen borroka espezifikoan (sindikalean) indarra jartzen zuen bitartean, FAIk [[sindikalismoa]] gainditu eta Estatua, [[Eliza]] eta autoritate mota guztien suntsiketasuntsitzea bilatuz, [[gizarte]] anarkistaren eraikuntza bilatzen zuen; hau da, inolako autoritaterik gabeko eta autogestioan oinarritutako gizarte askea. FAIk gizarte burgesaren suntsiketadesagerpena bilatzen zuen.
 
Zenbait egileren arabera, 30eko hamarkadan FAIk ''gimnasia iraultzailea'' deitutako estrategia garatu zuen, penintsulan barna ekintza armatu bortitzak garatuz Estatu espainiarreaneginez.
AutoritatearenAnarkistek kontrakomantendu zuten autoritatearen eta mota guztietako hierarkien aurkako jarrerak, anarkistak eta komunistak aurkakotuelkarren aurka jarri zituen, [[langile mugimendua]]n zatiketa garrantzitsuagarrantzitsuak emanezeraginez. Nahiz eta bi mugimenduenmugimenduek [[kapitalismo]]arena suntsiketasuntsitzea eta gizarte berri bat eraikitzea bilatu, desberdintasunakbi mugimenduen arteko aldeak oso handiak izan ziren.
 
[[Espainiako Gerra Zibila]] hasi zenean, anarkistek, [[Katalunia]]n eta [[Aragoi]]en bereziki, lurralde zabalak beren kontrolpean eduki zituzten, eta ekoizpena komunismo libertarioaren arabera antolatzeko lehen saioak egin zituzten: Lur sailak kolektibizatu eta industriako hainbat sektore sindikatuen eskuetara igaro ziren. Faxisten aurkako erresistentzian, militarren ohiko hierarkia eta diziplinatik urrun zeuden miliziak antolatu zituzten: Gudarosteetan, demokrazia zuzenaren oinarriak aplikatzen ziren eta ofizialek milizianoek osatutako batzarren erabakiak bete behar zituzten.
 
Erakunde hauek irabazitako indarraren beldur, Alderdi Komunistak kontrolatutako gobernuak, gerrako unerik gorienean [[POUM]] (Partido Obrero de Unificación Marxista) eta CNT-FAIko milizien aurka errepresio kanpaina bat hasi zuen, hainbat buruzagi espetxeratuz eta heriotzera kondenatuz. Miliziak legez kanpo jarri eta soldadu guztiak armada bakar batean sarrarazi zituzten, eta ordurarte sindikatuek kudeatu zituzten esparruak (Kataluniako trenbideak, adibidez) estatuaren esku jarri ziren. Hala, errepublikaren kontrolpeko eremuetan bene-benetako guduak bizi izan ziren: Militarizazioari uko egin zioten Anarkistak eta POUMeko milizianoak alde batetik, eta Erepublikako armada bestetik, bi bandotan bereizita elkarren aurka gerran aritu ziren. [[Ken Loach]] zinemagileak errealitate hau fikzioan islatu zuen ''Tierra y Libertad'' filman.
 
== Kanpo loturak ==