|
[[Izar]]ren '''espektruespektro mota''', '''Harvardeko espektruespektro sailkapena''' bezala ere ezaguna, [[1890]]ean [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitateko]] unibertsitateko [[Edward Charles Pickering]]ek abiarazi baitzuen, ondoren unibertsitate bereko [[Annie Jump Cannon]]ek hobetuz [[1901]]ean, [[astronomia]]n gehien erabiltzen den izar sailkapena da. Mota ezberdinak beroenetatik hotzenetara sailkatzen dira. Honakoak dira:
<center>
* Masa, erradio eta argitasun magnitudeak gure Eguzkiaren alderatuta azaltzen dira.
** Argitasuna erradioarekiko proportzionala da, eta beraz, espektruespektro mota berean argitasun ezberdina eta, beraz, erradio ezberdina duten izarrak ikus ditzakegu.
Mota ezberdinak, ondoren, 0tik 9rako zenbakiak jarriz banatzen dira. A0 A motako izarrik beroenei dagokie, A9 hotzenei dagokien bitartean. Adibidez, gure eguzkia G2 motako izar bat da. Sailkapen hau R, N eta S motekin osatzen da.
[[Hertzsprung-Russell diagrama]]k espektruespektro sailkapena izarren magnitude absolutua, argitasuna eta azaleko tenperaturarekin lotzen du. Sekuentzia gogoratzeko badago [[ingeles]]ez baliabide pnemoteknikomnemotekniko bat, hizki horiekin hasten diren hitzez osatutako esaldi bat: {{lang|en|''Oh, Be a Fine Girl/Guy/Gay, Kiss Me Right Now Sweetley''}}.
[[Fitxategi:Morgan-Keenan spectral classification.png|thumb|center|Izarren espektruespektro mota eta tamainaren arteko erlazioa|500px]]
== Henry Draper katalogoa ==
EspektruEspektro sailkapen hau [[XX. mendea]]ren hasieran [[Henry Draper]]rek [[Harvard Collegeko Behatokia]]n eginiko lanetatik sortu zen. Draperrek motatan banatutako izar sailkapen bat hidrogenoaren [[Balmer lerroak|Balmer lerroen]] intentsitatea erabiliz egin nahi zuen. Bera hil ondoren, bere alargunak sailkapen lanak jarraitzeko behatokiari eman zion diru kopuru handi bat biltzea lortu zuen. Hauek [[Williamnia Fleming]]ek ([[1857]]-[[1910]]) egin zituen, 10.000 izar baino gehiago identifikatu zituena eta lan horretara dedikatzen ziren behatokiko emakume langileen lana ikuskatu zuena. Katalogoa, azkenik, [[1918]]an argitaratu zen eta [[Henry Draper katalogoa]] izena jaso zuen. Berrikuskatu eta hedatutako katalogo bat [[1924]]an argitaratu zen, [[Annie Jump Cannon]]ek egina, 250.000 izar baino gehiagoren espektrua sailkatu zuena eta 9. magnituderainoko izarrak barne hartzen zituena.
[[Kategoria:Izarren astrofisika]]
| 