Ekialdeko auzia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t all info is now kept in wikidata, removed: {{AO lotura|ja}} using AWB (11720) |
No edit summary |
||
3. lerroa:
[[Otomandar Inperioa]] zatitu zenean, [[Balkanak|Balkanetan]] zenbait arazo nazional eta [[diplomazia|diplomatiko]] utzi zituen herentzia gisa. Mendebaldeko potentziak [[Errusia]]ren zabalkundearen aurka zeuden; Errusiak, bere aldetik, arrazoi erlijioso eta etnikoengatik eslaviar herrien ([[Serbia]]...) independentziaren alde egiten zuen. Horrek guztiak nazioarteko gerra sortu zuen 1854an, [[Krimeako Gerra|Krimeako gerra]].
Ekialdeko Auzia XIX. mendeko nazioarteko politikaren arazo garrantzitsuenetako bat izan zen, Afrikako edo Asiako lurraldeak lortzeko menderaatze inperialistak eragindako borrokekin batera.
1919an "Ekialdeko auzia" esamoldea erabiltzeari utzi zitzaion. [[Lehen Mundu Gerra|Munduko Lehenengo Gerra]] amaitu zenean eta Otomandar Inperioa galtzaile atera zenean, gaur egungo [[Turkia]] berria sortu zen eta beste arazo diplomatiko ezberdin batzuk sortu ziren.▼
Londresko Itunek (1913-5-39) eta Bukaresteko Itunek (1913-8-10) Balkanen zatiketa politikoa eta llurraldeen zatiketa eragin zuen. Zatiketa horren ondorioz, balkanizazio terminoa sortu zen, eta Chris Cook-ek termino horren definizio hau eman zuen: ≪eskualde geopolitiko bat hainbat aurkako estatutan zatitzea. Sarritan, estatu horietako batzuk atzerriko potentzien bezero dira. Esaterako, [[Balkanak|Balkanetan]] Lehen Mundu Gerra baino lehen gertatu zena...≫ Ordutik, antzeko fenomenoak izan diren munduko beste eremutan aplikatzen da termino hori.
▲[[Lehen Mundu Gerra|Munduko Lehenengo Gerra]]ren ondoren sinatutako akordioek eta itunek Balkanetako egoera konpondu zuten behin-behinean eta ondorioz, 1919an "Ekialdeko auzia" esamoldea erabiltzeari utzi zitzaion.
{{Historia zirriborroa}}
| |||