Alexandro VII.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{agintari infotaula
'''Alexandro VII.a'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0129.pdf |izenburua= 129. araua: Aita santuen izenak|egilea=[[Euskaltzaindia]]}}</ref> ([[Siena]], [[1599]]ko [[otsailaren 13|otsailak 13]]-[[Erroma]], [[1667]]ko [[maiatzaren 22|maiatzak 22]]) [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza Katolikoko]] 237. [[aita santu]]a izan zen [[1655]] eta [[1667]] bitartean.
| trataera = Berorren Santutasuna
| izena = Alexandro VII.a
| irudia = Alexander_VII.jpg
| armarria = C_o_a_Alessandro_VII.svg
| kargua = [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza Katolikoko]] [[Aita santu|Aita Santua]]
| hasiera = [[1655]]ko [[apirilaren 7]]a
| bukaera = [[1667]]ko [[maiatzaren 22]]a
| aurrekoa = [[Inozentzio X.a]]
| ondorengoa = [[Klemente IX.a]]
| 1data1 = Jaiotzezko izena
| 1data2 = Fabio Chigi
| jaiodata = [[1599]]ko [[otsailaren 13]]a
| jaiolekua = [[Siena]], [[Toskanako Dukerri Handia]]
| hildata = [[1667]]ko [[maiatzaren 22]]a
| hillekua = [[Erroma]], [[Aita Santuen Lurraldea]]
| erlijioa = [[Erromatar Eliza Katolikoa]]
| sinadura=
}}
'''Alexandro VII.a'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0129.pdf |izenburua= 129. araua: Aita santuen izenak|egilea=[[Euskaltzaindia]]}}</ref> ([[latin]]ez: ''Alexander VII''), jaiotza izenaz '''Fabio Chigi''' ([[Siena]], [[1599]]ko [[otsailaren 13|otsailak 13]]a - [[Erroma]], [[1667]]ko [[maiatzaren 22|maiatzak 22]]a), [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza Katolikoko]] 237. [[aita santu]]a izan zen, [[1655]] eta [[1667]] bitartean.
 
== Jatorria eta prestakuntza ==
'''Fabio Chigi''' izenarekin jaioa, bankari familia ospetsu batean, [[Paulo V.a]] aita santuaren iloba-biloba izan zen. Jasaten zituen [[apoplexia]] atakeen ondorioz, heziketa pribatupribatua bat jasanjaso zuen,. ondorenOndoren, behin bere gaixotasunetik sendatu ondoren, Sienako Unibertsitatean [[teologia]]n, [[zuzenbide]]an eta [[filosofia]]nko doktoretza lortzekolortu zuen.
 
== Eliz karrera ==
[[Urbano VIII.a]]ren agintaldian hasi zuen bere eliz karrera, [[1627]]an aitasantuaren delegatuorde izendatua izan zenean [[Ferrara]]n, eta. biBi [[kardinal (katolizismoa)|kardenalekkardinalek]] gomendatua izan ondoren, [[Malta]]ko [[inkisidore]] eta [[Kolonia (Alemania)|KölnenKoloniako]] [[nuntzio]] izendatua izan zen ([[1639]]-[[1651]])
 
[[1648Westfaliako bakea]]an ([[Westfaliako bakea1648]]n) amaituekarri zirenzuten negoziaketetan parte hartu behar zuen arren, herejeekinheretikoekin eztabaidatzeari uko egin zion eta behin, negoziaketak amaitu ondoren hitzarmenaren aurka protesta egin zuen, [[Hogeita Hamar Urteko Gerra]]ri amaiera eman zionazion eta [[Europa]]n [[Frantziako Iraultza|Frantziar Iraultzako Gerrak]] gerretarainoarte iraungoiraun zuen botere oreka bat abiarazi zuena.zuen hitzarmen horren aurka protesta egin zuen
 
[[1652]]an [[Inozentzio X.a]] aita santuak [[Erroma]]ra deitu zuen, [[1652]]aneta kardenalkardinal eta estatu idazkari izendatuzizendatu zuen.
 
== Aitasantutza ==
Inozentzio X.a hil ondoren, [[1655]]eko [[apirilaren 7]]an Chigi, [[Espainia]]ren hautagairik gogokoena zena, aita santu aukeratua izan zen. [[konklabeKonklabe]]anak laurogei egun emaniraun ondoren, [[1655]]eko [[apirilaren 7|apirilak 7an]]zuen.
 
Hasiera batean [[nepotismo]]aren aurkakoa, bereizan zen eta, agintaldiaren lehen urtean, bere senideei Erroma bisitatzea ere debekatu zien. Alabaina, [[1656]]ko [[apirilaren 2|apirilak 2ko]]ko kontsistorioan, bere anaia eta ilobak berarilaguntzaile laguntzerahartu joangozituen. zirela adierazi zuen, ordutikOrdutik aurrera, elizaren administrazioa bere senideen esku geratuzgelditu zen. Neurri hau nepotismoaren loratze berriberria batizan suposatuzen. zuenaHorrezaz gain, bere jaioterrian bizi ziren bere senideei hoberenhobekien ordaindutako postu zibil eta eklesiastikoak eta jauregi eta etxalde bikainak eskainiz osatueman zuenzizkien.
=== Nepotismoa ===
 
Hasiera batean [[nepotismo]]aren aurkakoa, bere agintaldiaren lehen urtean, bere senideei Erroma bisitatzea ere debekatu zien. Alabaina, [[1656]]ko [[apirilaren 2|apirilak 2ko]] kontsistorioan, bere anaia eta ilobak berari laguntzera joango zirela adierazi zuen, ordutik aurrera, elizaren administrazioa bere senideen esku geratuz. Neurri hau nepotismoaren loratze berri bat suposatu zuena bere jaioterrian bizi ziren bere senideei hoberen ordaindutako postu zibil eta eklesiastikoak eta jauregi eta etxalde bikainak eskainiz osatu zuen.
[[1656]]an [[Cornelius Jansen]]en ''Augustinus'' obrako bost proposamenen kondena berretsi zuen, [[Blaise Pascal]]en ''Les Provinciales'' eskutitzak irakurtzea debekatu zuen, liburu debekatuen indizean sartu ([[1657]]), eta gupidagabe zigortu zituen [[Jansenismo|jansenistak]] ([[1665]]). Bere garaian eraiki zen [[San Petriren plaza]]ko zutabedia{{lur erref}}.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{commonskat}}
 
{{Erreferentzia zerrenda}}
 
{{commonskat}}
{{oinordekotza
| aurrekoa = [[Inozentzio X.a]]