Fusio nuklear: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
Teknologia: lehergatilu termonuklearrak eta energia elektrikoaren ekoizpena
3. lerroa:
 
== Teknologia ==
Fusio energia elektrizitatea sortzeko erabiltzeko dagoen zailtasun nagusia materia [[plasma (argipena)|plasma]] egoeran erabili behar dela da.
 
Fusio nuklearrak bi aplikazio ditu nagusiki: lehergailu termonuklearrak eta elektrizitatea ekoizteko fusiozko zentral nuklearrak.
Bi nukleo arin biltzen dira gehiago pisatzen duen nukleo bat osatzeko. Erreakzio mota hori izarren barruan (erreakzio termonuklear izenekoetan) gertatzen da, eta horien sorkuntza eta distira energetikoa ematen dizkie. Lurreko eskalan, fusio nuklearrari buruz egindako esperimentuek lehen mailako arazo handi bat dute: prozesuan erabiltzen diren energia kantitate handiak kontrolatzeko zailtasuna. Hala ere, etorkizuneko energi iturritzat hartua izan da, hondar erradiaktibo arriskutsurik sortzen ez duelako, eta itsas uretako deuterioa ([[hidrogeno]] 2) bezain ekonomikoak diren erregaietatik har daitekeelako.
 
=== Lehergailu termonuklearra ===
Fusio nuklearraren aplikazio militarra da eta, oraingoz, aplikazio arrakastatsu bakarra. Leherketan ez da fusioa kontrolatu beharrik; aitzitik, fusio hori ahalik eta bapatekoena eta bortitzena izatea bultzatzen da. Lehergailu hauekin egin diren saiakerak arrakastatsuak izan dira, baina orain arte ez da inoiz gerla batean erabilia izan. Hala ere, lehergailu mota hau zenbait herrialderen eskutan egote hutsa etengabeko arriskua da.
 
=== Energia elektrikoaren ekoizpenean ===
BiElektrizitatea nukleoekoizteko arinasmoz biltzenfusio diranuklearra gehiagoerabili pisatzennahi duenizateak nukleoarazo nagusi bat osatzeko.du: Erreakzioerregaiak mota([[deuterio]]a horieta izarren[[tritio]]a) barruan[[Plasma (erreakzio termonuklear izenekoetanfisika)|plasma]] gertatzenegoeran da,egon eta horienbehar sorkuntzadu eta distirahorretarako energetikoatenperatura ematenikaragarria dizkie.behar Lurreko eskalan, fusio nuklearrari buruz egindako esperimentuek lehen mailako arazo handi bat dute:da; prozesuan erabiltzen diren energia kantitate handiak kontrolatzekokontrolatzea zailtasunaoso zaila da. Hala ere, etorkizuneko energi iturritzat hartua izan da, hondar erradiaktibo arriskutsurik sortzen ez duelako, eta itsas uretako deuterioa ([[hidrogeno]] 2) bezain ekonomikoak diren erregaietatik har daitekeelako.
 
Fusioa modu kontrolatuan egitea lortu da jada, eta horretarako hainbat metodo daude (guztiak ere esperimentalak dira oraindik). Batez ere [[tokamak]] motako fusio erreaktore esperimentak erabiltzen dira fusio nuklearra lortzeko, baina oraindik ez dute bideragarria izatea lortu; batetik, fusioa modu jarraituan mantentzea lortu ez dutelako eta, bestetik, orain arteko saiakeretan, askatzen duena baino energia gehiago eman behar izan zaiolako.
 
Gaur egun, fusio bidezko erreaktore nuklear bideragarri bat lortzeko abian dagoen proiektu sendoena eta itxaropentsuena [[ITER]] proiektua da.
 
== Fusio nuklearraren erabilera ekonomikoak edukiko lituzkeen abantailak ==
Inoiz modu bideragarrian ekoiztea lortuko balitz, fusio nuklearrak hainbat abantaila edukiko lituzke ohiko zentral nuklearretan erabiltzen den [[fisio nuklear]]raren eta [[erregai fosil]]en aurrean:. Haren alde daudenek diotenaren arabera:
* IndartsuagoaEnergia dahandia askatzen du: Gaur egun erabiltzen diren energia iturriek baino energia gehiago sortuko omen luke, baita fisio nuklearrak sortzen duen energia baino gehiago ere, beti ere fusio erreakzioa modu jarraituan mantentzea lortuko balute.
* Ekologikoagoa da: Fusio nuklearraren erregairik egokiena hidrogenoa da, eta hidrogenoa ez da erradiaktiboa, toxikoa, urria edo garestia. Fusioaren ondoren geratzen den elementua, berriz, 4 helioa da, eta hura ez da erradioaktiboa ez toxikoa.
* Ekonomikoagoa da: Fusioan erabilitako hidrogeno gramo batekin 11 tona [[harrikatz|ikatzekin]] lortzen den energia lortuko omen litzateke.
17 ⟶ 26 lerroa:
 
* [[Fisio nuklear]]
* [[ITER]]
 
[[Kategoria:Energia nuklearra]]