Postmodernismo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Barne lotura zuzenketak
1. lerroa:
[[Fitxategi:Portland Building 1982.jpg|right|thumb|[[Portland Building]], arkitektura postmodernoaren adibidea]]
'''Postmodernismo''' [[arte]]an, [[zientzia|zientzietan]] eta [[literatura]]n [[XX. mendea]]ren azken hamarkadetan gertatu den joera aldaketa da, kultura [[arrazionalismo|arrazionalista]] eta [[Argien Garaia|Ilustrazioko]] izpiritua kritikatzea ezaugarri duena.{{lur erref}} Bere jarraitzaileek '''postmoderno''' dute izena.
 
[[Arkitektura]]n [[utopianismoutopia]]nismo eta [[Walter Gropius]] edo [[Le Corbusier]]ren modernismoaren aurka agertu zen, itxura eta funtzio arteko harmonia bilatuz<ref>{{erreferentzia|izena= Manfredo |abizena= Tafuri |izenburua= Architecture and utopia: design and capitalist development|lekua= Cambridge|argitaletxea= MIT Press |urtea= 1976}}</ref> Arkitekto postmoderno nagusiak [[Michael Graves]] edo [[Robert Venturi]] dira.
 
[[Literatura]]n 1972an agertu zen ''boundary 2'' aldizkariarekin batera.<ref>{{erreferentzia|egilea= Anderson |izenburua= The origins of postmodernity|lekua= Londres|argitaletxea= Verso |urtea= 1998}}</ref> 1939ko [[Jorge Luis Borges]]en ''Pierre Menard, autor del Quijote'' istorio laburra mugimenduaren aintzindaritzat hartzen badute ere<ref>{{erreferentzia|egilea= Elizabeth Bellalouna, Michael L. LaBlanc, Ira Mark Milne |urtea= 2000 |url=http://books.google.es/books?id=CecJAQAAMAAJ |izenburua= Literature of Developing Nations for Students: L-Z |orrialdea= 50}}</ref>, adituek [[Vladimir Nabokov]], [[William Gaddis]], [[John Hawkes (idazlea)|John Hawkes]], [[William Burroughs]], [[Giannina Braschi]], [[Kurt Vonnegut]], [[John Barth]], [[Donald Barthelme]], [[E.L. Doctorow]], [[Jerzy Kosinski]], [[Don DeLillo]], [[Thomas Pynchon]]<ref>{{erreferentzia|url=http://universitypublishingonline.org/cambridge/companions/chapter.jsf?bid=CBO9781139019866&cid=CBO9781139019866A016 |izenburua=7 - Pynchon’s postmodernism Cambridge Companions Online - Cambridge University Press |argitaletxea=Universitypublishingonline.org}}</ref>, [[Ishmael Reed]], [[Kathy Acker]], [[Ana Lydia Vega]] eta [[Paul Auster]] guztiz idazle postmodernotzat hartzen dituzte.
 
[[Filosofia]]n [[estrukturalismo]] kritikatu du eta honekin batera mendebaldeko filosofiaren oinarrizko printzipioak. Filosofo nagusiak [[Martin Heidegger]] (1889–1976), [[Jacques Derrida]] (1930–2004), [[Michel Foucault]] (1926–1984), [[Jean-François Lyotard]] (1924–1998), [[Richard Rorty]] (1931–2007), [[Jean Baudrillard]] (1929–2007), [[Fredric Jameson]] (1934) eta [[Douglas Kellner]] (1943) dira. Bere metodoaren oinarrietako bat [[dekonstrukzio]]a da.