Otso: berrikuspenen arteko aldeak

'''Otsoa''' (''Canis lupus'') [[ugaztun]] [[haragijale]] bat da, [[Karniboro|Carnivorakarniboro]]en ordenakoa. Otsoetatik [[txakur]]rak etxekotu ziren duela gutxienez 12.000 urte; hala ere, nabaritasun genetiko batzuek duela 150.000 urte arte aurreratzen dute otsoa etxe abere bihurtzea. Gizakiak [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] otso guztiak hil zituen [[1950]]. urterako,<ref>{{erreferentzia|izena= J. R. AIHARTZA:|abizena= Aihartza|url= [http://www.ikasbil.net/jetspeed/portal/media-type/html/user/anon/page/artikulua?gid=124644 «|izenburua= Otsoa Euskal Herrira heldu»], ''|aldizkaria= HABE'',|alea= 211. zenbakia,|data= 1992ko urtarrila.}}</ref> baina orain-berriki [[Araba]]n bizi izatea lortu du, Iberiar penintsularen mendebaldetik itzulita, nahiz eta orain ere jazarpen handia nozitzen duen, txakur basatiek hildako ganaduaren errua otsoari leporatzen baitzaio.<ref name=oihanelakar>[http://norteko.elhuyar.org/entzun.asp?Kodea=468 Otsoak eta Euskal Herrian»], ''Norteko Ferrokarrilla'', Euskadi Irratia, 2010-01-19. Oihane Lakar biologoari eginiko elkarrizketa, Elhuyar.org webgunean entzungai (iraupena: 4'&nbsp;42<nowiki>''</nowiki>).</ref>

Horietatik guztietatik ''[[Iberiar otso|Canis lupus signatus]]'' da [[Euskal Herria]]n bizi dena. Gizakiaren jazarpenaren ondorioz, XX. mendearen bigarren erdian Euskal Herrian ez da otso alerik ere bizi ahal izan, baina XXI. mendearen hasieran [[Araba]]n kumaldiak aurrera ateratzea lortu du. Oraingoz, oso zail du Euskal Herriko beste aldeetara zabaltzea, gizakiak galarazten baitio.<ref name=oihanelakar/><ref>{{erreferentzia|izena= I. ORMAETXEA:|abizena=Ormaetxea|url= [http://www.euskaljakintza.com/2008/02/02/otsoa-euskal-herrian/ «|izenburua= Otsoa Euskal Herrian?»], ''|aldizkaria= Euskal Jakintza'',|data= 2008-02-02.}}</ref>

[[Kategoria:OtsoaOtsoak| ]]