Antonio Tovar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
2. lerroa:
 
== Biografia ==
Aita notario zuenez, [[Euskal Herria]]n eta [[Villena]]n ([[Alacanteko probintzia|Alacant]]) bizi izan zen noneta bertan, [[euskara]] eta [[valentziera]] ikasi zituen. [[Zuzenbide]]a [[El Escorial]]eko María Cristina Unibertsitatean, [[Historia]] [[Valladolid]]eko Unibertsitatean eta [[Filologia]] Klasikoa [[Madril]], [[Parisko Unibertsitatea|Paris]] eta [[Berlin]]en ikasi zituen.
 
== Gerra zibila ==
Gaztea zelaGaztetan ''Federación Universitaria de Estudiantes'' izeneko talde errepublikarraren presidentea bazen ere, [[Espainiako Gerra Zibila]] hasi eta berehala [[Falangismo|falangista]] bihurtu zen, [[Dionisio Ridruejo]] lagunak bultzatuta. Gerran [[Radio Nacional de España]]ren arduraduna izan zen.
 
== Gerraostea ==
Ridruejori elkartuta eta [[Ramón Serrano Súñer]]<nowiki/>ren en orbitanabaroan, 1940ko abendutik 1941eko apirilera prentsa eta propaganda azpidazkari atala jaso zuen. Noizbehinka, Serrano SúñerekiSúñerrekin batera Alemaniara bidali zuten Alemaniara eta [[Adolf Hitler|Hitler]] ezagutzeko aukera izan zuen. Horrela, 1940eko1940ko irailaren 13an, Francoren ordezkari berezi bezalagisan Ramón Serrano SúñerSúñerrekin [[Hirugarren Reicha|Alemaniara]] bidaiatzenbidaiatu duzuen, [[nazionalsozialismo]]aren alde dauden pertsona talde batekinaldeko batzuekin: Demetrio Carceller Segura, Miguel Primo de Riverarekin batera, Dionisio Ridruejo, Manuel Halcón eta Miguel Mora Figueroa.
 
== Katedratikoa eta errektorea ==
Bizitza politikotik aldenduzaldenduta, oposizioak atera ([[1942]]) eta Latineko katedra lortu zuen [[Salamancako Unibertsitatea]]n, eta handik aurrera irakaskuntza eta ikerketaraikerketarari lotu dedikatuzzitzaien. Urte bere hortanberean, Consuelo Larrucea-rekin ezkondu zen. [[Joaquín Ruiz-Giménez|Ruiz-Giménezen]] (1951-1956) ministerioan bertako errektoreaerrektore izendatu zuten. ErrektorePostu bezalahori zuela, ''Unibertsitateko VII. mendeko ospakizunak'' antolatu zituen,: munduko unibertsitate garrantzitsuenetariko errektoreak etorrizbertaratu ziren, bai eta Salamancako kaleetan desfile gogoangarria eginez Salamancakoegin kaleetatikere, haienberen janzki tradizionalekin.
 
Espainiako lehengo euskal katedra sortu zuen, "Lengua y literatura vascas", Euskaleuskal hizkuntza eta literatura,literaturari buruzkoa batik bat: hartarako, azkenbesteak honetarakobeste [[Koldo Mitxelena]] deituaraziz, beste arrakasta batzuendeitu arteanzuen.
 
Buenos Aireseko (1948-49) eta San Miguel de Tucumán-eko (1958-59) unibertsitateetan irakasle bezala aritu zen, ipar Argentinako hizkuntza indigenak aztertuz eta bere lanari jarraipena emango zion ikastolaeskola bat sortzen saiatu zen. [[1963]]an, [[politika]] zela eta, [[Espainia]]tik ihes egin zuen eta [[Illinois]]eko Unibertsitatean irakasle izendatu ziotenzuten. [[1965]]ean [[Madrilgo Complutense Unibertsitatea|Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean]] katedra lortu zuen. Hala ere, ez zionzuen luzaroanluze iraun, Tierno Galván, José Luis López Aranguren, [[Agustín García Calvo|García Calvo]] eta Montero Díaz irakasleak bota zituztenean, berak ere dimititu zuelako. Gero, berriro [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] eta [[Tübingen]]en ([[Alemania]]n) ekin zuen irakasteari [[1979]]an erretiratu arte.
 
Filologia klasikoari dedikatu zion berezizkion ikasketak, bai eta beste hainbat hizkuntzeihizkuntzari ere, haien artean, [[euskara|euskera]]<nowiki/>ri: aipagarria izanik (gaur egun, berak egindakoharen ''Diccionario Etimológico de la Lengua Vasca'' argitaratzen da, [[Manuel Agud Querol|Manuel Agud]] eta [[Koldo Mitxelena]]ren laguntzarekin. Horrez gain, hizkuntza preindoeuropeoinodeuroparrak (eta familia honen hizkuntzak)preindoeuroparrak eta iberiarIberiar penintsulakoPenintsulako besteantzinako hizkuntza primitiboak (adibidez, hizkuntza iberikoaiberiera) eta amerindiar hizkuntzakamerindiarrak (ere ikertu zituen: Salamanca unibertsitatean, haren bere izena daraman hizkuntza amerindiarrakamerindiarren katedra bat existitzen da)dago.
 
Hizkuntzalaritza konparatzailearekikoerkatuarekiko zuenharen zaletasun eta hizkuntzekiko zuen ikusminaikusminak, Euskal herrianHerrian eta Valentzian bizi izanarekin batera, hispaniar filologiaren erreferentzi solidoasolido bilakarazibilakatu zuen. Salamancako kalebihotzeko zentrikokale batbatek "Rector Tovar" duizena darama, izenharen bezalaomenez.
 
== Ikasketak ==
[[Filologia]] Klasikoari ekin ez ezik, [[euskara|euskera]], [[indoeuropar hizkuntzak|indoeuropar]] edoeta zenbait hizkuntza [[amerindiar]] hizkuntzak ere ikasi zituen. Dozena bat [[hizkuntza]] menperatzen zituenzekizkien eta beste 150150ren berri ere ezagutubazuen.
 
[[Real Academia Española]]n "j" eserlekua izan zuen eta [[Euskaltzaindia|euskaltzaina]] ere bazen zen.
 
== Liburuak ==
33. lerroa:
* ''Los hechos políticos en Platón y Aristóteles'', Buenos Aires, Perrot, 1954.
* ''Un libro sobre Platón'', Madril, Espasa Calpe, 1956.
* ''The ancientAncient languagesLanguages of Spain and Portugal'', New York, S.F.Vanni, 1961.
* ''Historia de Grecia'' (M. Sánchezekin batera), Bartzelona, Montaner y Simón, 1963.
* ''Historia del antiguo Oriente'', Bartzelona, Montaner y Simón, 1963.