Zigurat: berrikuspenen arteko aldeak

'''Zigurat''' bat [[Mesopotamia]]ko tenplu erlijioso nagusia da. [[Piramide (argipenaarkitektura)|Piramide]] mailakatumailakatuaren forma duenadu. Diseinua, eredu sinpleetatik konplexuenetara irits daiteke, obra artistiko, matematiko eta arkitektoniko ikusgarria osatuz. Oinarrian formahainbat ezberdinakforma har ditzake (karratua, laukizuzena, zirkularra…), baitaeta hainbat maila ezberdinakizan ereditzake, baina egitura oso antzekoa da beti: eskailera edo pasabide batek tenpluaren terrazak lotuko ditu, zeruak eta lurrak bat egin dezaten.

[[Mesopotamia]]ko hiri bakoitzak zuen bere zigurat-azigurata eta eraikitzen zen hiriko patroia zen Jainko edo Jainkosa babesteko. Helburu nagusia zen zeruaren eta lurraren arteko zubia eraikitzea, trenzatrentza beharrezkoa baitzen bi errealitateak lotzeko. [[Sumer]]tarrek ardatza kosmiko baten eran ulertu zuten: lokarri bertikala, zeruaren, lurraren ea lur-azpikolurrazpiko munduaren artean, baita unibertso ezberdinen lokarri horizontala ere. Honela, tenpluaren maila bakoitzak errepresentatzen ditu unibertsoko zeruak, lurrak, izarrak eta planetak irudikatzen ditu.

Ziguratetan ez ziren zeremonia edo ospakizun publikoak ospatzen, Jainkoen etxeak kontsideratzen baitziren. Helburua zen Jainkoak herritik hurbil sentitzea eta, aldi berean, herriak Jainkoen babesa sentitzea. Apaizek bakarrik zuten aukera tenpluaren barrura sartzeko, Jainkoenjainkoak zaintzazaintzeko eta jainkoen beharrak atenditzekoasetzeko. HonelaHala, sakrifizioak, eskaintzak eta herriak eginiko opariak kudeatzen zituzten. Apaizak pertsonaia boteretsuak bilakatu ziren Mesopotamian. Jainkoekin zeukaten harreman zuzenak, estatus berezia eskeintzeneskaintzen zien garaiko gizarte mailakatuan.

Zigurat-aZigurata, [[Babiloniar Inperioa|babiloniarren]], [[asiria]]rren eta [[sumer]]tarren ohiko tenplua bilakatu zen. Guztira 32 zigurat ezagutzen dira garaiko Mesopotamia osatu zuten lurraldeetan. Gehienak [[Iran]]en eta [[Irak]]en kontserbatzen dira, nahiz eta Irakeko azken gerrak herrialde hartako zigurat ugari suntsitu dituen. Zaharrena [[Kashan-]]goa da, [[K. a. 5. milurtekoamilurteko]]koa. Hobekien kontserbatzen den zigurata, berriz, garaiko [[Elam]] erreinuko Choga Zanbil dugu, egungo Iranen. [[Hamurabi|Hammurabiren]] obraobratzat kontsideratzenjotzen da, eta honen oinarrian zigurat zaharragoen aztarnak topatu dira. Ondoren, [[Nabukodonosor]] erregeak amaitu zuen eraikina.

Mesopotamiako zibilizazioa amaitu ostean ere, beste hainbat kulturak zigurat-etanziguratetan oinarritu ziren tenpluak eraikitzeko orduan. Badirudi [[Babelgo dorrea]]ren deskribapen biblikoa tenplu hauetan inspiratu zela.