Koordenatu geografikoen sistema: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
15. lerroa:
== Latitudea eta longitudea ==
[[Fitxategi:Geographic_coordinates_sphere.svg|right|250px|[[phi]] latitudea eta [[lambda]] luzera]]
[[BabiloniaBabiloniar Inperioa|Babiloniatik]]tik eratorritako teoriak erabilita, geroago [[Antzinako Grezia|greziar]] pentsalaria zen [[Klaudio Ptolomeo|Klaudios PtolemaiosPtolemaiosek]]ek berriz hartuta, zirkulu oso batek 360 [[gradu sexagesimal|gradu]] osatzen ditu. (360º).
 
=== Latitudea ===
[[Latitude]]a edozein puntu eta [[ekuatore]]aren arteko angelua da. Latitude konstanteko puntuak batzen dituen marra [[paralelo (argipena)|paraleloak]]ak dira. Lurraren inguruan zirkuluak sortzen dituzte, ahalik eta poloan 90ºko latitudea dagoen arte.
 
[[Ekuatore]]an latitudea 0º da eta [[diametro]] handieneko paraleloa, Lurra alde zabaletik inguratzen duelako. Ekuatoreak, gainera, Lurra bi zatitan banatzen du: [[Ipar hemisferio]]a eta [[Hego hemisferio]]a.
 
Badira beste paralelo txikiago batzuk, Ekuatorea baino txikiagoak. Hona hemen aipagarrienak: [[Kantzer tropikoa|Kantzerko Tropikoa]] eta [[Kaprikornio tropikoa|Kaprikornioko Tropikoa]], [[Zirkulu polar artikoa|Zirkulu Polar Artikoa]] eta [[Zirkulu polar antartikoa|Zirkulu Polar Antartikoa]].
 
=== Longitudea ===
[[Longitude]]a Lurreko puntu aukeratu batekiko ekialdera edo mendebaldera dagoen angelua da. Gaur egun, [[Greenwich]]eko Royal Observatory delakoan dago jarrita 0ºko puntua. [[Antipoda]]k aldi berean 180ºM eta 180ºE longitudera daude.
 
Luzera konstantea duten puntuak [[meridiano]]ak dira. Meridianoak ez dira paraleloak, [[Iparburua|Ipar PoloaPoloan]]n eta [[Hegoburua|Hego PoloaPoloan]]n elkartzen baitira.
 
Meridianoek ordu banaketa egiteko ere balio dute eta, horren bidez, Lurraren [[ordu-eremu]]ak ezagutzeko.